Διαμεσολάβηση Ερντογάν μεταξύ Ρωσίας-Ουκρανίας;

Πολλά διακυβεύονται για την Άγκυρα. Η τουρκική κυβέρνηση διατηρεί σχέσεις τόσο με τη Ρωσία όσο και με την Ουκρανία. Μια ρωσική εισβολή στην Ουκρανία θα έφερνε την Άγκυρα σε δύσκολη θέση και θα έπρεπε να επιλέξει μεταξύ Μόσχας και Κιέβου. Για αυτό το λόγο ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θέλει τώρα να μεσολαβήσει και μεταβαίνει στο Κίεβο. Στη συνέχεια, αναμένεται στην Τουρκία ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν. Μπορεί όμως ο Ερντογάν να αποτρέψει πραγματικά την κρίση με τις διπλωματικές του προσπάθειες και να εμποδίσει μια ρωσική εισβολή; Πολλοί ειδικοί το θεωρούν ανέφικτο.

Μια από αυτούς είναι και η πολιτική επιστήμονας Αϊντίν Σεζέρ. Κατά την άποψή της, ο Ερντογάν δεν μπορεί να ενεργήσει ως ανεξάρτητος διαμεσολαβητής διότι ως μέλος του ΝΑΤΟ, η Τουρκία έχει ήδη μια θέση, αυτή στο ΝΑΤΟ. Επιπλέον, η Μόσχα έχει μέχρι στιγμής απορρίψει τις προτάσεις της Άγκυρας.

Ο καθηγητής Ραγκίπ Κουτάι Καράκα, μελετητής διεθνών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Αϊντίν στην Κωνσταντινούπολη, επίσης δεν πιστεύει στην επιτυχία της πρωτοβουλίας του Ερντογάν. Στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής Τουρκίας-Ουκρανίας, ο Τούρκος Πρόεδρος τόνισε για άλλη μια φορά την υποστήριξη της χώρας του στην Ουκρανία. Μάλιστα, στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής ο Ερντογάν απέρριψε και πάλι την αναγνώριση της Κριμαίας ως ρωσικού εδάφους. Εμφανίστηκε ακόμη ως προστάτης των Τατάρων της Κριμαίας και έκανε λόγο για τζαμιά και σπίτια που θα χτιστούν για αυτούς.

Η Τουρκία προμηθεύει με drones την Ουκρανία

Η Μόσχα από την άλλη πλευρά είναι εξοργισμένη με την παράδοση drones από την Τουρκία στην Ουκρανία. Οι σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας είναι στενές αλλά και περίπλοκες. Η Άγκυρα, ως μέλος του ΝΑΤΟ, αγοράζει ρωσικά αμυντικά συστήματα παρά την αποδοκιμασία του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ. Στη Λιβύη, τη Συρία, το Ναγκόρνο-Καραμπάχ και την Ουκρανία βρίσκεται όμως στην απέναντι πλευρά. Οι δυο χώρες διατηρούν επίσης καλές οικονομικές σχέσεις και η Τουρκία εξαρτάται από το ρωσικό αέριο και γενικότερα ενεργειακά, εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από τρίτες χώρες. Η Άγκυρα βασίζεται επίσης στη Ρωσία για τον τουρισμό ενώ είναι και μια σημαντική αγορά για την Τουρκία, ειδικά για τα αγροτικά της προϊόντα.

Ωστόσο και η Ουκρανία γίνεται όλο και πιο σημαντική για την Τουρκία. Η Τουρκία ήταν η χώρα με τις περισσότερες επενδύσεις στην Ουκρανία το 2020, σύμφωνα με τον Μπουράκ Πεχλιβάν, πρόεδρο Τουρκοουκρανικών Επιχειρήσεων, ο οποίος ζει εδώ και 12 χρόνια στο Κίεβο. Πέρυσι η Ουκρανία ήταν ο τρίτος σημαντικότερος πελάτης για τις τουρκικές επιχειρήσεις.

Φόβος για μεγάλες ζημίες

Στην Άγκυρα φοβούνται ότι θα υπάρξουν και άλλες συνέπειες, όπως σχετικά με τη γενική παροχή ρεύματος στην Τουρκία σε περίπτωση στρατιωτικής εισβολής από τη Ρωσία. Μόνο και μόνο επειδή το Ιράν σταμάτησε να προμηθεύει φυσικό αέριο την περασμένη εβδομάδα πολλές εταιρείες χρειάστηκε να σταματήσουν την παραγωγή για αρκετές ημέρες.

Για το λόγο αυτό, η Άγκυρα σκοπεύει να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να αποτρέψει μια περαιτέρω κλιμάκωση της κρίσης στην Ουκρανία. Η ήδη προβληματική τουρκική οικονομία θα μπορούσε να υποστεί ακόμη μεγαλύτερη ζημιά και τα σχέδια του Ερντογάν να προσελκύσει περισσότερες επενδύσεις στη χώρα με την πολιτική των χαμηλών επιτοκίων θα ήταν άχρηστα.

Αύριο στο Κίεβο ο Ερντογάν θα δείξει σίγουρα αλληλεγγύη στον Ουκρανό ομόλογό του Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Ωστόσο, δεν είναι το ταξίδι του στην Ουκρανία που θα είναι καθοριστικό, αλλά αυτό που θα ακολουθήσει. Η επίσκεψη του Ρώσου Προέδρου Πούτιν στην Τουρκία. Το εάν ο Πούτιν θέλει να δώσει τον ρόλο του διαμεσολαβητή στην Άγκυρα μένει να φανεί.

Γκλυλσέν Σολακέρ

Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου