Διαδηλώσεις υπέρ της απαλλοτρίωσης ακινήτων στη Γερμανία

Η πρόταση του συμπροέδρου των Πρασίνων Ρόμπερτ Χάμπεκ για την απαλλοτρίωση μεγάλων εταιρειών Real Estate στις γερμανικές μεγαλουπόλεις προκάλεσε έντονες αντιδράσεις: «σοσιαλιστικές απαντήσεις», «κίνδυνος για την κοινωνική ειρήνη», «με απαλλοτριώσεις δεν θα δημιουργηθεί ούτε ένα καινούργιο διαμέρισμα» είναι μερικές από τις δηλώσεις εκπροσώπων των Χριστιανικών Κομμάτων και των Φιλελευθέρων. Σε συνέντευξη του στην κυριακάτική Welt ο κ. Χάμπεκ υποστήριξε ότι υπό συγκεκριμένες συνθήκες θα πρέπει οι δήμοι να απαλλοτριώνουν κενά οικόπεδα. Για παράδειγμα όταν οι ιδιοκτήτες τους δεν τα αξιοποιούν ή αρνούνται να τα πουλήσουν στο δημόσιο.

Απαλλοτριώσεις και σύνταγμα

Αφορμή για τις δηλώσεις του πολιτικού των Πρασίνων ήταν οι διαδηλώσεις χιλιάδων πολιτών το Σάββατο σε ολόκληρη τη Γερμανία ενάντια στα υψηλά νοίκια και την κερδοσκοπία στον τομέα των ακινήτων. Κεντρικό αίτημα των διαδηλωτών ήταν η απαλλοτρίωση ακινήτων στις μεγαλουπόλεις, τα οποία βρίσκονται στην κατοχή μεγάλων εταιρειών Real Estate. Οι διαδηλωτές επικαλούνται το άρθρο 15 του γερμανικού συντάγματος, το οποίο επιτρέπει υπό προϋποθέσεις τη μεταβίβαση ακινήτων και μέσων παραγωγής στο δημόσιο αντί αποζημιώσεων.

Στο στόχαστρο της διαδήλωσης του Βερολίνου ήταν προπαντός ο εισαγμένος στο χρηματιστήριο όμιλος Deutsche Wohnen. Μόνο στη γερμανική πρωτεύουσα διαθέτει 112.000 διαμερίσματα. Σύμφωνα με την κυβέρνηση του κρατιδίου του Βερολίνου η απαλλοτρίωση στην προκειμένη περίπτωση θα κόστιζε στο δημόσιο 30 δις. ευρώ. Πρόκειται για ένα ποσό που ξεπερνά τις οικονομικές δυνατότητες της πόλης. Παρ' όλα αυτά, η πρωτοβουλία για το δημοψήφισμα κατάφερε το Σαββατοκύριακο σε μια πρώτη προσπάθεια να συγκεντρώσει 15.000 υπογραφές από τις 20.000 που είναι αναγκαίες για να ξεκινήσουν οι διαδικασίες για τη λαϊκή ετυμηγορία.

Έλλειψη 2 εκ. διαμερισμάτων

Στις 77 μεγάλες πόλεις της Γερμανίας άνω των 100.000 κατοίκων λείπουν 1,9 εκ. διαμερίσματα σε προσιτές τιμές διαπιστώνει έρευνα του ιδρύματος Hans-Böckler. Δεν είναι όμως μόνο η έλλειψη διαμερισμάτων που όξυνε την κατάσταση στο τομέα της στέγασης στα αστικά κέντρα. Τα τελευταία δέκα χρόνια σημειώνεται μια θεαματικής αύξηση των ενοικίων - στο Βερολίνο κατά 76%, στο Βόλφσμπουργκ κατά 63%, στο Μύνστερ κατά 31%. Στα τέλη του 2018 οι νέοι ενοικιαστές θα έπρεπε σύμφωνα με μια άλλη έρευνα (Statista) να υπολογίζουν στο Μόναχο κατά μέσο όρο με 17,56 ευρώ το τ.μ., στη Φρανκφούρτη με 13,96 ευρώ, στη Στουτγάρδη με 13,64 ευρώ, στο Βερολίνο με 12,29 ευρώ.

Η σημασία που έχει αποκτήσει το ζήτημα του ενοικίου σχετίζεται και με το καθεστώς ιδιοκτησίας που επικρατεί στη Γερμανία. Ενώ στην Ελλάδα το 75% του πληθυσμού ζει σε ιδιόκτητη κατοικία, στη Γερμανία το ποσοστό του ανέρχεται στο 52% (Eurostat). Στις δε γερμανικές πόλεις το ποσοστό αυτό είναι πολύ χαμηλότερο. Στο Βερολίνο για παράδειγμα μόλις ένα 15% των κατοίκων ζει σε ιδιόκτητα διαμερίσματα και σπίτια. Οι αυξήσεις στις τιμές των ακινήτων την τελευταία δεκαετία στις μεγαλουπόλεις ως και 100% (Βερολίνο) καθιστά για τους περισσότερους πολίτες αδύνατον να αποκτήσουν δική τους κατοικία.

Παναγιώτης Κουπαράνης, Βερολίνο