Δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία

Παρά τις αντιδράσεις από το Βελιγράδι, την Πρίστινα και τις Βρυξέλλες, 35.000 κάτοικοι τεσσάρων σερβικών κοινοτήτων του βόρειου Κοσόβου θέλουν να αποφασίσουν με δημοψήφισμα που διεξάγεται σήμερα και αύριο για την αναγνώριση της κυβέρνησης στην Πρίστινα.

Ο Μίλαν Ιβάνοβιτς, πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου των Σέρβων του βόρειου Κοσόβου υποστηρίζει κατηγορηματικά ότι η σερβική κυβέρνηση αντιτίθεται στο δίκαιο κατά τη γνώμη του δημοψήφισμα προκειμένου να διατηρηθεί στην εξουσία και να διασφαλίσει την ευρωπαϊκή προοπτική του Βελιγραδίου. Ωστόσο δεν έχουν όλοι οι Σέρβοι του Κοσόβου την ίδια άποψη.

Όπως λέει ο Μπράνκο Νίνιτς δήμαρχος του Λεποσάβιτς στο βόρειο Κόσοβο και μέλος του δημοκρατικού κόμματος του Σέρβου προέδρου Μπόρις Τάντιτς, «αυτό το δημοψήφισμα είναι περιττό, καθώς οι πολίτες στο βόρειο Κόσοβο έχουν ήδη πει ξεκάθαρα ότι αρνούνται να ενσωματωθούν στους θεσμούς της Πρίστινα. Δεύτερος λόγος για να μη γίνει το δημοψήφισμα είναι και το γεγονός ότι οι εκπρόσωποι του Βελιγραδίου τόνισαν ότι αυτό θα έθετε σε κίνδυνο τα συμφέροντα της Σερβίας, η οποία είναι το μοναδικό κράτος που έχουμε».

Διακυβεύεται η ευρωπαϊκή προοπτική του Βελιγραδίου

Παρά την αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Κοσόβου στις αρχές του 2008 από 86 κράτη μέλη των ΗΕ, μεταξύ των οποίων και 22 εκ των 27 μελών της ΕΕ, η Σερβία συνεχίζει να θεωρεί την περιοχή ως αυτόνομη επαρχία της υποστηριζόμενη μάλιστα από Κίνα και Ρωσία. Αυτό δεν δυσχεραίνει μόνο τις διπλωματικές προσπάθειες της Πρίστινα να ενταχθεί στα ΗΕ, αλλά διαταράσσει σοβαρά και την καθημερινή ζωή στην περιοχή.

Ο Σέρβος πολιτικός επιστήμονας Ντούσαν Γιάνγιτς προειδοποιεί για τις επιπτώσεις του δημοψηφίσματος υπογραμμίζοντας ότι «πρώτον θα βλάψει την ευρωπαϊκή προοπτική της Σερβίας και μαζί και την ψευδαίσθηση του Βελιγραδίου ότι μπορεί αυτή πράγματι να προχωρήσει. Δεύτερον καθίσταται σαφές ότι ο Μπόρις Τάντιτς και το Δημοκρατικό του Κόμμα δεν μπορούν να ασκήσουν καμία επιρροή στις διαδικασίες βόρειο Κόσοβο και ταυτόχρονα και σε μεγάλες περιοχές της Σερβίας. Τρίτον το Κόσοβο θα αποτελέσει ζήτημα στις επικείμενες σερβικές εκλογές, εξαιτίας του οποίου θα μπορούσε ο κυβερνητικός συνασπισμός να ηττηθεί».

Στις διμερείς διαπραγματεύσεις μεταξύ Βελιγραδίου και Πρίστινα φαίνεται να επικρατεί στασιμότητα. Ενόψει της συνάντησης των υπ Εξωτερικών της ΕΕ στο τέλος Φεβρουαρίου, στην ατζέντα της οποίας είναι και η ευρωπαϊκή προοπτική της Σερβίας, ο ειδικός εντεταλμένος της ΕΕ για το Κόσοβο Σάμουελ Ζμπόγκαρ είναι ξεκάθαρος: Ενδεχόμενη αποτυχία να επιτευχθεί αμοιβαία αποδεκτή λύση για τα διμερή προβλήματα θα καθυστερούσε σημαντικά την προοπτική ένταξης της Σερβίας στην ΕΕ.   

Ivan Djerkovic / Άρης Καλτιριμτζής

Υπεύθυνος σύνταξης: Στέφανος Γεωργακόπουλος