Δεύτερο Hellas Filmbox στο Βερολίνο

Το εγχείρημα τον περασμένο Ιανουάριο πέτυχε. Οι αίθουσες στις περισσότερες ταινίες του πρώτου φεστιβάλ ελληνικού κινηματογράφου στη γερμανική πρωτεύουσα ήταν γεμάτες, οι κριτικές στα μίντια ενθαρρυντικές. Όλα αυτά, όπως και η αμείωτη διάθεση των δεκάδων εθελοντών του πρώτου φεστιβάλ να συνεχίσουν, έδωσαν το αναγκαίο θάρρος στους διοργανωτές της πρωτοβουλίας για ένα ακόμη φεστιβάλ. Η προσπάθεια αυτή βρίσκει θετική ανταπόκριση. Το δεύτερο Hellas Filmbox τον Ιανουάριο του 2017 θα βρίσκεται υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου, ενώ στην εναρκτήρια εκδήλωση θα προβληθεί η ταινία «Αμήν» με την παρουσία του σκηνοθέτη της Κώστα Γαβρά.

Αποδόμηση των κλισέ

Το πρόγραμμα του φεστιβάλ θα περιλαμβάνει συνολικά 56 ταινίες μυθοπλασίας, ντοκιμαντέρ και μικρού μήκους. Πρόκειται τόσο για ελληνικές όσο και για διεθνείς παραγωγές και συμπαραγωγές, οι οποίες έχουν όμως μια ελληνική θεματική. Οι ταινίες θα προβληθούν, όπως και την τελευταία φορά, στον ιστορικό κινηματογράφο Babylon. Στόχος του Hellas Filmbox Berlin 2017, που φέρει τον τίτλο «Έρχονται οι Έλληνες», είναι σύμφωνα με την διευθύντρια του προγράμματος Ιωάννα Κρυωνά να «αποδομήσει» κατά κάποιο τρόπο το κλισέ που έχει δημιουργηθεί για τις πρόσφατες ελληνικές ταινίες, ότι δηλαδή «μιλούν μόνο για την κρίση, για τη μιζέρια και τη φτώχεια. Αυτό δεν ισχύει», τονίζει η Ι. Κρυωνά. «Αν δει κανείς το πρόγραμμα μας, τότε διαπιστώνει ότι οι δημιουργοί έχουν ανοίξει ορίζοντες, ότι κάνουν ένα σινεμά που μπορεί να σταθεί στο διεθνές στερέωμα. Το δείχνει άλλωστε και η πορεία των ταινιών που έχουμε επιλέξει, οι οποίες συμμετείχαν σε φεστιβάλ από τις Κάννες μέχρι το South Southwest» στην πόλη Ώστιν του Τέξας.

Εκτός βέβαια από την ποιότητα, κριτήριο επιλογής ήταν και το έτος παραγωγής τους. Όπως επισημαίνει η νέα διευθύντρια του φεστιβάλ, η ελληνογερμανικής καταγωγής ηθοποιός Σάντρα φον Ρουφίν, «όλες οι ταινίες που παρουσιάζουμε στα διαγωνιστικά τμήματα θα πρέπει να έχουν γυριστεί μεταξύ του 2013 και σήμερα. Με άλλα λόγια, στο Βερολίνο θέλουμε να παρουσιάσουμε τους σημερινούς έλληνες σκηνοθέτες και τις επίκαιρες ελληνικές ταινίες και συμπαραγωγές.» Ας σημειωθεί ότι στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι ταινίες προβάλλονται για πρώτη φορά στη Γερμανία. Αυτό αφορά στο διαγωνιστικό πρόγραμμα ταινιών μυθοπλασίας, τόσο τη νέα παραγωγή του Τάσου Μπουλμέτη «Νοτιάς» όσο και το «Suntan» του Γιώργου Γκικαπέπα, αλλά και το «Πλατεία Αμερικής» του Γιάννη Σακαρίδη.

Αφιέρωμα στο Ολοκαύτωμα

Στο τμήμα των ντοκιμαντέρ δύο ταινίες έχουν ως θέμα τους πρόσφυγες στην Ελλάδα - «Αυτοί που νιώθουν τη φωτιά να καίει» του Ολλανδού Μόρχαν Κνίμπε, που διαδραματίζεται στα νησιά, και το «Ο μακρύς δρόμος» για δύο ανήλικους στις φυλακές Βόλου, της Μαριάννα Οικονόμου. Στο δε «Χρυσή Αυγή – Προσωπική Υπόθεση» η Ανζελίκ Κουρούνη εξετάζει την άνοδο της νεοναζιστικής οργάνωσης. Το πρόγραμμα μικρού μήκους πάλι περιλαμβάνει 22 συμμετοχές ενώ το τμήμα New Vision 7 ταινίες. Όπως επισημαίνει ο υπεύθυνος, ο σκηνοθέτης Δημήτρης Αργυρίου, σε αυτό το τμήμα προβάλλονται ταινίες οι οποίες «διευρύνουν την κινηματογραφική εμπειρία και την κινηματογραφική φόρμα. Πρόκειται για ένα μείγμα μεταξύ θεάτρου και κινηματογράφου πολύ πιο άμεσο.» Όλες οι ταινίες που θα προβληθούν ταξίδεψαν σε διάφορα διεθνή φεστιβάλ - όπως η πολυβραβευμένη «Limbo» της Κωνσταντίνας Κοτζαμάνη, που ήταν υποψήφια ταινία μικρού μήκους για τα φετινά Ευρωπαϊκά Κινηματογραφικά Βραβεία.

Σε ειδικό αφιέρωμα του 2ου Hellas Filmbox θα προβληθούν πέντε ταινίες που αφορούν τη γερμανική κατοχή και το Ολοκαύτωμα των Ελληνοεβραίων. Σύμφωνα με την υποδιευθύντρια του φεστιβάλ Έλενα Νικοπολίτου-Ντίσμπαχ, «το σκεπτικό ήταν να παρουσιαστούν αυτές οι ταινίες στο Βερολίνο επειδή πρόκειται για μια ελληνογερμανική ιστορία, για ένα κομμάτι των ελληνογερμανικών σχέσεων το οποίο ανήκει στην ιστορία μας.» Σε αντίθεση με άλλες χώρες με ανάλογες εμπειρίες, η ενασχόληση με αυτή την ιστορική περίοδο στην ελληνική ιστοριογραφία και πολύ περισσότερο στον ελληνικό κινηματογράφο είναι σχετικά πρόσφατη. Ανάμεσα στις ταινίες που θα προβληθούν είναι το «Ουζερί Τσιτσάνης» του Μανούσου Μανουσάκη και τα ντοκιμαντέρ «Trezoros» για τους Εβραίους της Καστοριάς αλλά και το «Πορτρέτο του Πατέρα σε καιρό Πολέμου» του Τίμωνα Κουλμάση. Πρόκειται για την αφήγηση της ιστορίας του ίδιου του πατέρα του στην περίοδο 1939-1944, όταν εργαζόταν στο Γερμανικό Επιστημονικό Ινστιτούτο στην Αθήνα.

Παναγιώτης Κουπαράνης, Βερολίνο