«Δεν είναι εκτεθειμένη στη Ρωσία η κυπριακή οικονομία»
1 Απριλίου 2022
Υπό άλλες συνθήκες η πρώτη επίσημη επίσκεψη του Κύπριου υπ. Οικονομικών στη γερμανική πρωτεύουσα θα κάλυπτε μια κλασική ατζέντα δημοσιονομικής ή χρηματοπιστωτικής μόνο φύσης. Αλλά οι έκτακτες συνθήκες και τα νέα δεδομένα που θέτει ο πόλεμος στην Ουκρανία εκ των πραγμάτων άλλαξαν και τις προτεραιότητες.
Αφορμή για τη συνάντηση του Κύπριου υπ. Οικονομικών Κωνσταντίνου Πετρίδη με τον Γερμανό ομόλογό του Κρίστιαν Λίντνερ ήταν η υπογραφή Μνημονίου Συνεργασίας για τη δημιουργία στην Κύπρο δημόσιου συμβουλευτικού οργανισμoύ για τον συντονισμό των μεταρρυθμίσεων και της ψηφιοποίησης της δημόσιας διοίκησης στο πρότυπο του αντίστοιχου γερμανικού οργανισμού PD – Berater der öffentlichen Hand Gmbh. «Εκτός αυτού στην ατζέντα βρέθηκαν οι εξελίξεις στην οικονομία, όπως διαμορφώνονται με τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις πληθωριστικές τάσεις. H Κύπρος διαβεβαίωσε (τη Γερμανία) για την πλήρη εφαρμογή των κυρώσεων ως μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας έναντι της Ρωσίας», ανέφερε μιλώντας στην DW o Kωνσταντίνος Πετρίδης.
Γιατί έκλεισε η Russian Commercial Bank;
Εδώ και χρόνια δημοσιεύματα του γερμανικού Τύπου αναφέρονται όμως στις στενές σχέσεις Μόσχας-Λευκωσίας στον χρηματοπιστωτικό και επενδυτικό τομέα, συχνά με σκιώδεις προεκτάσεις, υπόνοιες διαφθοράς και ξεπλύματος βρώμικου χρήματος. Η Λεμεσός άλλωστε από πολλά μέσα χαρακτηρίζεται ως «Λεμέσογκραντ» εξαιτίας των ρωσικών συμφερόντων στην περιοχή.Πιο πρόσφατα και συγκεκριμένα στις 24 Φεβρουαρίου, ημέρα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, η ρωσικών συμφερόντων τράπεζα Russian Commercial Bank ανακοίνωσε αλλαγή στη μετοχική της σύνθεση, αποτελούμενη πλέον μόνο από ιδιώτες μετόχους από την Κύπρο. Ένα μήνα μετά, η RCB μεταβίβασε όγκο δανείων, ενώ λίγο αργότερα μετέτρεψε τη νομική της μορφή σε «εταιρεία διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων» (Αsset Management Company). Τι σημαίνουν όμως όλες αυτές οι αλλαγές στη συστημική τράπεζα και γιατί ελήφθη η απόφαση αλλαγής του μετοχικού προφίλ;
«Ήταν μια απόφαση που ελήφθη και από την ίδια την τράπεζα λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων. Αυτό που έχει όμως σημασία είναι ότι ο τραπεζικός τομέας στην Κύπρο δεν έχει ιδιαίτερη έκθεση στη Ρωσία. Μόνο το 3,8% των καταθέσεων ανήκουν σε Ρώσους και μόνο το 0,8% των δανείων έχουν έκθεση στη Ρωσία, πολύ μικρότερο ποσοστό σε σχέση με άλλες χώρες. Όσο για τη μετατροπή της RCB σε Asset Management Company δεν επηρεάζει καθόλου την κυπριακή οικονομία.» δήλωσε ο υπ. Οικονομικών της Κύπρου συμπληρώνοντας: «Αυτό μας ενδιαφέρει ως κυβέρνηση. Έχουν διασφαλιστεί όλες οι καταθέσεις».
Μάλιστα μόλις την Τετάρτη συναντήθηκε στη Λευκωσία η επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και τον Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου Κωνσταντίνο Ηροδότου. «Νομίζω ότι η θέση της ΕΚΤ και της κ. Λαγκάρντ είναι ότι η εξέλιξη με την RCB δεν επηρεάζει την κυπριακή οικονομία, η οποία μπορεί να αντεπεξέλθει» σημειώνει ο Κωνσταντίνος Πετρίδης, χωρίς να δώσει περαιτέρω λεπτομέρειες.
Εκροή κεφαλαίων εξαιτίας των κυρώσεων
Σε τι βαθμό μπορεί επίσης να επηρεάσει μακροπρόθεσμα η μαζική εκροή κεφαλαίων την κυπριακή οικονομία; «Υπάρχει μια λανθασμένη εντύπωση, τόσο στη Γερμανία όσο και στην ΕΕ, για το πόσο εκτεθειμένη είναι η κυπριακή οικονομία στη ρωσική οικονομία. Δεν είναι εκτεθειμένη σε μεγάλο βαθμό ή σε μεγαλύτερο βαθμό σε σχέση με άλλες χώρες. Αν και έχει παρατηρηθεί το τελευταίο διάστημα κάποια εκροή κεφαλαίων, αυτή δεν επηρεάζει την Κύπρο.» απαντά ο Κύπριος υπουργός. Οι τράπεζες στην Κύπρο, όπως επισημαίνει, διαθέτουν την πιο μεγάλη κεφαλαιουχική επάρκεια και τη μεγαλύτερη ρευστότητα στην ΕΕ. Επίσης η Κύπρος δεν διατηρεί καθόλου ομόλογα της ΕΚΤ στη Ρωσία, ούτως ώστε να επηρεαστεί.
«Η Κύπρος έχει απεξαρτηθεί από το 2013 σε μεγάλο βαθμό από την έκθεση στη ρωσική αγορά. Οι μεταρρυθμίσεις που έγιναν αναφορικά με την καταπολέμηση του ξεπλύματος μαύρου χρήματος ή τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας έχουν δουλέψει σε μεγάλο βαθμό, αλλά επικρατεί ακόμη μια (αρνητική) αντίληψη. Η κυπριακή οικονομία επηρεάζεται περισσότερο από τις διεθνείς πληθωριστικές τάσεις, που παρατηρούνται και σε άλλες χώρες και βέβαια από την εξάρτηση που έχουμε από τον τουρισμό, την οποία θα φροντίσουμε να περιορίσουμε» απαντά στην DW o Kωνσταντίνος Πετρίδης.
Ένα άλλο θέμα που απασχολεί πολύ και χρήζει διευρεύνησης είναι ο προσδιορισμός των Ρώσων ολιγαρχών με κυπριακό διαβατήριο, οι οποίοι βρίσκονται στη λίστα ατόμων για επιβολή οικονομικών κυρώσεων. Όπως διευκρινίζει ο Κύπριος υπουργός: «Από τους 850 και πλέον Ρώσους στις λίστες των κυρώσεων υπάρχουν περίπου 4 Ρώσοι, για τους οποίους θα εξεταστεί το καθεστώς κυπριακής ιθαγένειας». Σύμφωνα πάντως με εκτιμήσεις Κύπριων δημοσιογράφων ο αριθμός Ρώσων ολιγαρχών με κυπριακό διαβατήριο που είναι «υποψήφιοι» για δυτικές κυρώσεις ενδέχεται να είναι μεγαλύτερος.
Δήμητρα Κυρανούδη, Βερολίνο