1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW

Γερμανία: Μάχη για την προάσπιση της Δημοκρατίας

5 Φεβρουαρίου 2024

Σχόλια στον γερμανικό Τύπο για τις διαδηλώσεις κατά της ακροδεξιάς και την πολιτική και νομική στάση απέναντι στο AfD. Ακόμη, ο δρόμος προς τον γάμο για όλους στην Ελλάδα.

https://p.dw.com/p/4c2ja
Διαδήλωση κατά της ακροδεξιάς, Βερολίνο 2024
Διαδήλωση κατά της ακροδεξιάς μπροστά από τη γερμανική βουλήΕικόνα: Fabrizio Bensch/REUTERS

Στις μαζικές διαδηλώσεις κατά της ακροδεξιάς σε όλη τη Γερμανία εδώ και τρεις εβδομάδες και το πολιτικό αποτύπωμά τους αναφέρονται σχόλια στον γερμανικό Τύπο. Ενδεικτικά το Γερμανικό Δίκτυο Συντακτών RND διερωτάται «πώς θα μπορούσαν οι μαζικές διαδηλώσεις των ημερών να ενισχύσουν πραγματικά τη Δημοκρατία και ποια αποστολή θα μπορούσαν να αναλάβουν οι πολιτικοί». Αναζητά μάλιστα απαντήσεις στα διδάγματα της πολιτικής επιστήμης του εικοστού αιώνα.

«Σύμφωνα με μια κοινή ανάλυση σχετικά με τους λόγους κατάρρευσης των δημοκρατιών στην Ευρώπη και την Λατινική Αμερική, αυτό που καταδεικνύει η εμπειρία από το παρελθόν σε όλον τον κόσμο είναι ότι τα καθιερωμένα κόμματα θα πρέπει να παραμείνουν σταθερά. Είναι επικίνδυνο να έχει κανείς την ψευδαίσθηση ότι οι πετυχημένοι λαϊκιστές και εξτρεμιστές μπορούν να περιοριστούν, να αποθαρρυνθούν ή ακόμη και να αξιοποιηθούν μέσα από εύκολες συμμαχίες σκοπιμότητας, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει ότι θα χάσουν ψηφοφόρους. Όλα αυτά ιστορικά έχουν αποτύχει».

Πώς θα προστατευθεί το Συνταγματικό Δικαστήριο 

Από το εσωτερικό του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου στην Καρλσρούη
Οι συνταγματικοί δικαστές της ΚαρλσρούηςΕικόνα: Uwe Anspach/AFP via Getty Images

Με φόντο τα υψηλά ποσοστά της Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD), η οποία, παρά την υποχώρηση τριών μονάδων σε τελευταία δημοσκόπηση παραμένει σταθερά δεύτερο κόμμα σε ομοσπονδιακό επίπεδο, η Frankfurter Allgemeine Zeitung εστιάζει σε μια άλλη κρίσιμη θεσμική παράμετρο: την προάσπιση του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου της Καρλσρούης. Όπως παρατηρεί το σχόλιο, για ιστορικούς λόγους το Γερμανικό Σύνταγμα, ο «Θεμελιώδης Νόμος» της Βόννης, είχε ελάχιστες μνείες σχετικά με το Συνταγματικό Δικαστήριο.

«Έπρεπε το ίδιο να κερδίσει με κόπο την ισχυρή θέση που απέκτησε στη Δημοκρατία της Βόννης. Και σήμερα στη Γερμανία είμαστε ευγνώμονες γι αυτό» παρατηρεί η FAZ παρουσιάζοντας τα βασικά στοιχεία του  ισχύοντος νόμου, ο οποίος διασφαλίζει την ανεξαρτησία των δικαστών της Καρλσρούης. «Ο αριθμός των δικαστών είναι σαφώς καθορισμένος, οι μισοί εκλέγονται από την Mπούντεσταγκ και οι μισοί από την Μπούντεσρατ. Επίσης το δικαστήριο καθορίζει σε μεγάλο βαθμό μόνο του τον τρόπο λειτουργίας του, γεγονός που εμποδίζει την πολιτική του εκμετάλλευση. Οι κανόνες αυτοί είναι καλοί< αλλά όχι επαρκείς. Ο νόμος αυτός μπορεί να αλλάξει με απλή πλειοψηφία στη βουλή. Μια ματιά στην Πολωνία αρκεί για να δείξει πώς οι έχοντες την εξουσία μπορούν να το εκμεταλλευτούν».

Όπως σημειώνει το σχόλιο, υπάρχει πολιτική συναίνεση, ώστε η προστασία της ανεξαρτησίας των δικαστών της Καρλσρούης να ενταχθεί στο Σύνταγμα. «Για να αναθεωρηθεί το Σύνταγμα, πρέπει να συμφωνήσουν τα δύο τρίτα των μελών της Μπούντεσταγκ και της Μπούντεσρατ. Κανένα πολιτικό στρατόπεδο δεν μπορεί να το κάνει αυτό μόνο του. Tην ίδια πλειοψηφία απαιτεί και ο σχετικός νόμος για την εκλογή των δικαστών (…) To ΑfD θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ανασταλτική μειοψηφία (…)

Η δημοκρατική αρχή απαιτεί από τη στιγμή που μια Κ.Ο. φτάσει σε ένα ορισμένο μέγεθος, η τάση αυτή να αντανακλάται και στη σύνθεση του Συνταγματικού Δικαστηρίου (…) Πώς όμως μπορείς να αποτρέψεις έναν εξτρεμιστή από τα γίνει συνταγματικός δικαστής; Το ορθό θα ήταν να μη  φτάσουμε σε  μια συνταγματική διάταξη για την προστασία της Καρλσρούης μόνο και μόνο από φόβο για ένα συγκεκριμένο εκλογικό αποτέλεσμα. Το ορθό θα ήταν να ακολουθηθεί μια πολιτική που δεν φέρνει εξτρεμιστές στο Κοινοβούλιο».

«Ο Μητσοτάκης θέλει γάμο για όλους»

Ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης
O Κυριάκος ΜητσοτάκηςΕικόνα: Tayfun Salci/ZUMA Press/picture alliance

Σε ρεπορτάζ από την Αθήνα η Tagesspiegel παρουσιάζει  τα σχέδια του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για τον γάμο ομόφυλων ζευγαριών, «πιθανώς από πεποίθηση αλλά και από (πολιτικό) υπολογισμό». Μεταξύ άλλων το ρεπορτάζ σημειώνει: «Έξι μήνες έχουν περάσει από από την ξεκάθαρη εκλογική νίκη που χάρισε δεύτερη θητεία στον Μητσοτάκη. Ο πρωθυπουργός είχε υποσχεθεί να μεταρρυθμίσει τη χώρα. Ο ντόρος γύρω από τον γάμο για όλους και η δέσμευση του Μητσοτάκη γι αυτό καθιστούν σαφές πόσο ευαίσθητο είναι ακόμη το θέμα των δικαιωμάτων των ομοφυλόφιλων στην Ελλάδα. Στην σύνθετη, συντηρητική Ελλάδα έπρεπε μάλιστα να τοποθετηθεί ακόμη και η Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία, απορρίπτοντας δημόσια την άποψη ότι η ομοφυλοφιλία αποτελεί ψηχική διαταραχή».

Σύμφωνα με τον Πέτρο Ιωαννίδη, πολιτικό επιστήμονα και διευθυντή της εταιρείας ερευνών αγοράς About People, ο οποίος φιλοξενείται στο ρεπορτάζ, «ο Μητσοτάκης προς το παρόν φαίνεται να κινείται προς το κέντρο δεδομένων των δυσχερειών του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ να κινητοποιήσουν τους πιθανούς ψηφοφόρους τους (…) O Μητσοτάκης βλέπει μια πολιτική ευκαιρία στο κέντρο και προσπαθεί να ενισχύει την εικόνα του κεντρώου γνωρίζονται ότι κυρωίς εκεί κρίνονται οι εκλογές».

Από την πλευρά του ο ακτιβιστής και επικεφαλής του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών Γρηγόρης Βαλλιανάτος  βλέπει τον συγκεκριμένο νόμο ως ζήτημα δημοκρατίας και παρατηρεί: «Γνωρίζω πόσα χιλιόμετρα χρειάζονται για να φτάσει κανείς στο συγκεκριμένο σημείο. Η πρόοδος που έχει κάνει ο πρωθυπουργός είναι τεράστια». Όσο για την ελληνική κοινωνία θεωρεί ότι «δεν είναι μόνο συντηρητική, αλλά και υποκριτική (…) Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο θα αλλάξει σημαντικά την κοινωνία μας ενδυναμώνοντας τις προοδευτικές φωνές, θέτοντας τις βάσεις για περαιτέρω αλλαγές».