Γαλλία, συγχαρητήρια!

Οι 195 χώρες των Ηνωμένων Εθνών κατέληξαν τελικά σε μία συμφωνία για το κλίμα, η οποία στόχο θα έχει τον περιορισμό της αύξησης της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη όχι μόνο στους δύο, αλλά ει δυνατόν και στους ενάμιση βαθμούς Κελσίου. Μια συμφωνία η οποία δεσμεύει τους επιμέρους κλιματικούς στόχους των κρατών απέναντι στο δημόσιο διεθνές δίκαιο, τους θέτει υπό εξέταση και τους βελτιώνει, εφόσον αυτοί δεν είναι επαρκείς. Μια συμφωνία επίσης, η οποία υπάγει την οικονομική ενίσχυση των φτωχών χωρών σε μια ευρύτερη κλίμακα, η οποία ήταν έως σήμερα αδιανόητη.

Από αυτά βγαίνουν όλοι σήμερα κερδισμένοι: οι Ευρωπαίοι, αυτή κοινωνία κρατών, η οποία βρίσκεται τελευταία στο επίκεντρο της επικαιρότητας λόγω διενέξεων, τώρα όμως στέκεται ενωμένη ενώπιον αυτού του φιλόδοξου συμβολαίου. Τα μικρά νησιωτικά κράτη, τα οποία υποφέρουν από το φαινόμενο του θερμοκηπίου κι όμως μέσα από τις Παγκόσμιες Διασκέψεις για το Κλίμα από το 1992 στο Ρίο ντε Τζανέιρο έχουν αποκτήσει αξιοσημείωτη αυτογνωσία. Μεταξύ τους οι Νήσοι Μάρσαλ από τον κεντρικό Ειρηνικό Ωκεανό, οι οποίες ίδρυσαν στο Παρίσι έναν συνασπισμό μεταξύ 79 φτωχών κρατών και της ΕΕ, στον οποίο προσχώρησαν η Βραζιλία, το Μεξικό και οι ΗΠΑ. Το να ακολουθούν οι ΗΠΑ τις Νήσους Μάρσαλ είναι βέβαια τουλάχιστον απίστευτο. Και τέλος οι ανερχόμενες οικονομίες της Ινδίας και της Κίνας, οι οποίες έκαμψαν τις αντιστάσεις τους και επέτρεψαν αυτή τη μεγάλη διπλωματική επιτυχία.

Ένα αριστούργημα του Λοράν Φαμπιούς

Με κανένα άλλο όνομα δεν πρόκειται όμως να συνδεθούν περισσότερο στο μέλλον αυτές οι δύο εβδομάδες στο Παρίσι από εκείνο του Λοράν Φαμπιούς. Λίγες εβδομάδες μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας άναψε στη συγκλονισμένη πατρίδα του ένα φως. Με στωικότητα και διπλωματικό χάρισμα οδήγησε ο πρόεδρος αυτής εδώ της Διάσκεψης τις συνομιλίες μέσα από δύσβατα μονοπάτια. Όσοι έζησαν από κοντά την αποτυχία των διαπραγματεύσεων στην Κοπεγχάγη πριν από έξι χρόνια είναι σε θέση να αποτιμήσουν σήμερα αυτές τις εξαιρετικές επιδόσεις. Τότε η δανεική προεδρία είχε κάνει αμέτρητα λάθη όσον αφορά τις ευαίσθητες ισορροπίες ανάμεσα στα φτωχά και τα πλούσια κράτη. Ο Φαμπιούς έκανε σήμερα ακριβώς το αντίθετο.

Αλλά και για τις συχνά υποτιμημένες οργανώσεις για το περιβάλλον αποτέλεσε η Διάσκεψη έναν θρίαμβο, οι οποίες είναι πάντα παρούσες από την εποχή του Ρίο και καθορίζουν τις διαδικασίες για την προστασία του κλίματος. Μέσα από συχνά σκληρή και ενίοτε υπερβάλλουσα κριτική και μη πραγματοποιήσιμες απαιτήσεις, πάντα όμως με επίγνωση των προειδοποιήσεων της επιστήμης. Και βέβαια στη διαδικασία ήταν παρόντα και τα Ηνωμένα Έθνη, τα οποία έδειξαν ότι είναι σε θέση να τείνουν ένα χέρι βοηθείας για τα παγκόσμια προβλήματα.

Τώρα αυτή η δυναμική θα πρέπει να πάει μακρύτερα από το Παρίσι: οι επενδύσεις πρέπει να αφήσουν τα ορυκτά καύσιμα και να κατευθυνθούν προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Τα προβλεπόμενα κονδύλια για τις φτωχές χώρες πρέπει να πάρουν το δρόμο τους. Όλα αυτά έχουν βέβαια ήδη αρχίσει, τώρα όμως η διαδικασία πρέπει να προχωρήσει δυναμικά. Ίσως αυτή η αχτίδα ελπίδας να έρχεται την κατάλληλη ώρα σε έναν κόσμο που δοκιμάζεται από οξύτατες κρίσεις, στέλνοντας μήνυμα ότι η παγκόσμια κοινότητα μπορεί να αντιμετωπίσει τα προβλήματά της από κοινού. Γαλλία, συγχαρητήρια!

Γενς Τούραου