Βουλευτικές εκλογές στο Ιράν χωρίς ενθουσιασμό

Για τις δυτικές χώρες το θέαμα είναι μάλλον σπάνιο. Παρά το ότι αύριο 58 εκ. ψηφοφόροι προσέρχονται στις κάλπες για να εκλέξουν νέο ιρανικό κοινοβούλιο, μεγάλες προεκλογικές συγκεντρώσεις δεν έγιναν, κι όσες έγιναν ήταν τρεις και ο κούκος. Όταν δημοσιογράφοι ρωτούν περαστικούς για τις εκλογές, οι περισσότεροι δηλώνουν ότι δεν θα πάνε να ψηφίσουν, γιατί δεν βλέπουν το νόημα να το κάνουν.

Φτώχεια και απογοήτευση

Από τους 16.000 που έβαλαν υποψηφιότητα, απορρίφθηκαν αρχικά οι 9.000. Οι υπόλοιποι 7.000 είναι οι περισσότεροι άγνωστοι στους ψηφοφόρους, και κάνουν ελάχιστα για να γίνουν γνωστοί. Προχθές το βράδυ 4 υποψήφιοι από τον μεταρρυθμιστικό χώρο κάλεσαν σε συγκέντρωση.  Μιλούσαν για έναν πολύπλοκο νόμο κατά της διαφθοράς. Για τις θέσεις τους όμως και για το τι ακριβώς θέλουν να αλλάξουν, δεν είπαν κουβέντα.  Και όμως. Υπάρχουν πολλά θέματα που απασχολούν τους Ιρανούς. Η οικονομία έχει γονατίσει. Οι κυρώσεις των ΗΠΑ συνέβαλαν στην κατρακύλα του εθνικού νομίσματος. Οι άνθρωποι δεν μπορούν να αγοράσουν πράγματα της καθημερινής ζωής. «Ο κόσμος πρέπει να κάνει μεγάλη προσπάθεια για να θυμηθεί πόσο συχνά τρώει κρέας» περιγράφει την κατάσταση ένας πωλητής σε ένα μεγάλο παζάρι. «Τις περισσότερες φορές η μόνη επιλογή είναι πατάτες» λέει.

Ο Μοχάμεντ Σαντέκ Ντζαβαντί Χεζάρ εκτιμά ότι η συμμετοχή θα είναι πολύ μικρή. «Η κινητήρια δύναμη των εκλογών ήταν πάντα οι νεώτεροι, οι φοιτητές και οι ακαδημαϊκοί» λέει στη DW. «Έχουν απογοητευτεί όμως από τις άδειες υποσχέσεις. Κυρίως διότι δεν έχουν πάρει κάποια λογική απάντηση στις κρίσεις των τελευταίων δύο χρόνων».  Η βιαιότητα με την οποία το ιρανικό καθεστώς αντιμετώπισε τις διαδηλώσεις οδηγούν τους περισσότερους να μποϊκοτάρουν τις εκλογές.

Η αγανάκτηση ευνοεί τους συντηρητικούς

Αλλά τι ισχύ έχει το ιρανικό κοινοβούλιο; Θεωρητικά μπορεί να νομοθετεί και να καταρτίζει τον προϋπολογισμό, αλλά στην πράξη δεν μπορεί να μην λάβει υπόψη του τη βούληση των θρησκευτικών φρουρών της Επανάστασης. «Οι άνθρωποι στο Ιράν έχουν το συναίσθημα ότι οι εκλεγμένοι θεσμοί δεν έχουν καμιά ουσιαστική δύναμη, ούτε το Κοινοβούλιο ούτε ο Πρόεδρος» λέει ο Σαντέκ Ζιμπακαλάμ, πολιτικός επιστήμων. «Όλες οι σημαντικές αποφάσεις παίρνονται εν αγνοία τους. Πολλοί ψηφοφόροι αναρωτιούνται, γιατί να ψηφίσουν.  Αυτοί οι απογοητευμένοι ψηφοφόροι είναι εκείνοι που κινητοποιούνται από τις υποσχέσεις των μεταρρυθμιστικών δυνάμεων. Αλλά υπάρχει και τμήμα της κοινωνίας που παραμένει πιστό στο πολιτικό σύστημα και ψηφίζει συντηρητικούς υποψήφιους». 

Στις εκλογές του 2016 οι μεταρρυθμιστικές δυνάμεις τα κατάφεραν απρόσμενα καλά. Γι αυτό και η απογοήτευση είναι τώρα ακόμη μεγαλύτερη για την οικονομική κρίση που προσλαμβάνει διαστάσεις γενικευμένης κρίσης. Η απόγνωση ωθεί τους ανθρώπους στους δρόμους και μακριά από τις κάλπες. Από ότι φαίνεται η ήττα τον μεταρρυθμιστικών δυνάμεων αύριο είναι προγραμματισμένη.

Σαμπνάμ φον Χάιν, Άνια Κοχ

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου