Βοήθεια και μετά την απόσυρση του ISAF εγγυήθηκε η Μέρκελ

Η Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ και ο υπΕξ Γκίντο Βεστερβέλε εγγυήθηκαν στον Αφγανό ηγέτη Χαμίτ Καρζάι την οικονομική τους στήριξη και μετά το 2014.
Στο πλαίσιο της βοήθειας περιλαμβάνονται, όπως μέχρι τώρα, η εκπαίδευση στρατιωτικών και αστυνομικών δυνάμεων, η ανοικοδόμηση της χώρας, η πάταξη της διαφθοράς και του εμπορίου ναρκωτικών και ασφαλώς η ουσιαστική βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των Αφγανών.
Ο Αφγανός πρόεδρος εξέφρασε την άποψη ότι η χώρα του θα είναι εξαρτημένη από τη διεθνή οικονομική βοήθεια τουλάχιστον μία δεκαετία. Υπογράμμισε δε ότι τα μεγάλα εμπόδια για τον εκδημοκρατισμό του Αφγανιστάν είναι η διαφθορά και η ανασφάλεια που κυριαρχούν στη χώρα λέγοντας ότι μπορεί «η ανοικοδόμηση να προχωρά, αλλά η δημοκρατία παραμένει εύθραυστη».
Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών του Αφγανιστάν Ομάρ Σαχιλουάλ η χώρα του χρειάζεται ετησίως γύρω στα 7 δισεκατομμύρια δολάρια για τη χρηματοδότηση της ασφάλειας και της ανάπτυξης. Η Δύση επιθυμεί να αποσύρει τις στρατιωτικές της δυνάμεις, αλλά να ενισχύσει τις κυβερνητικές δυνάμεις ασφαλείας και τον στρατό ώστε να μην διολισθήσει η χώρα και πάλι στον εμφύλιο και τελικά στην εξουσία των Ταλιμπάν.

Πόσο έχει προχωρήσει η ανοικοδόμηση στο Αφγανιστάν;

Η Συμφωνία του Πέτερσμπεργκ στη Βόννη πριν από δέκα χρόνια είχε στόχο να προσφέρει ένα καλύτερο μέλλον στο Αφγανιστάν. Η τρομοκρατία των Ταλιμπάν θα έπρεπε να τελειώσει και η Καμπούλ δεν θα συνεργάζονταν πια με τρομοκρατικά δίκτυα, όπως την Αλ Κάιντα. Το σχέδιο προέβλεπε τότε ένα νέο σύνταγμα καθώς και βουλευτικές και προεδρικές εκλογές.

Βήμα-βήμα υλοποιήθηκαν οι προηγούμενες αποφάσεις, αλλά η πολυπόθητη ασφάλεια δεν ήρθε ποτέ. Η διάσκεψη της Βόννης άφησε μεγάλα περιθώρια στους ηγέτες των διαφόρων φυλών, οι οποίοι ήθελαν να συνεχιστεί ο πόλεμος. Και αυτό από φόβο μήπως υπάρξει κάποιο κενό εξουσίας. Ο συγγραφέας Σαϊφουντίν Σαϊχόν λέει σχετικά:

«Οι εκπρόσωποι των διάφορων στρατιωτικών ομάδων μοιράστηκαν με τις ευλογίες της διεθνούς κοινότητας το κράτος του Αφγανιστάν».

Σήμερα, δέκα χρόνια μετά, κυριαρχεί ο πόλεμος, η φτώχεια, τα ναρκωτικά και η διαφθορά. Οι περίπου 150.000 ξένοι στρατιώτες της διεθνούς ειρηνευτικής δύναμης ISAF, η αφγανική αστυνομία και ο στρατός δεν είναι σε θέση να παγιώσουν την ασφάλεια της χώρας. Οι Ταλιμπάν και οι σύμμαχοί τους είναι πιο δυνατοί από ποτέ.

Επέμβαση χωρίς σχέδιο

Αυτό είναι το αποτέλεσμα μιας χωρίς σχέδιο στρατιωτικής επέμβασης, πιστεύει ο Γιόχεν Χίπλερ, πολιτικός επιστήμονας και ειδικός σε θέματα για νότια Ασία στο Πανεπιστήμιο του Ντούισμπουργκ:

«Δεν υπήρχε ένα πραγματικό σχέδιο. Δεν ήταν σαφές εάν θα έπρεπε να προχωρήσουν πρώτα με τον εκδημοκρατισμό ή με την καταπολέμηση της τρομοκρατίας ή με την ανοικοδόμηση του κράτους. Έφτιαξαν έναν μακρύ κατάλογο, αλλά δεν έκαναν τον κόπο να αναπτύξουν μια στρατηγική, η οποία υπάρχει κατά κάποιο τρόπο εδώ και ένα χρόνο».

Αυτό που σήμερα θεωρείται ένα είδος στρατηγικής είναι το σχέδιο απόσυρσης. Μετά την απόσυρση της διεθνούς κοινότητας θα πρέπει η αφγανική κυβέρνηση να φροντίσει μόνη της για την ασφάλεια του κράτους.

Δέκα ολόκληρα χρόνια όμως μετά τη διεθνή διάσκεψη στη Βόννη για το Αφγανιστάν, η χώρα εξακολουθεί να παραμένει πολύ μακριά από μια πραγματική ειρήνη. Αν η σημερινή διάσκεψη θα φέρει αποτελέσματα μόνον ο χρόνος μπορεί να δείξει.

Ratbil Shamel / Μαρία Ρηγούτσου

Υπεύθ. σύνταξης: Βιβή Παπαναγιώτου