Ατμοσφαιρικοί ρύποι και ευρωπαϊκές πόλεις

Τα τελευταία χρόνια με τη βοήθεια προγραμμάτων της ΕΕ οι ευρωπαϊκές πόλεις λαμβάνουν όλο και περισσότερα μέτρα κατά των αιωρούμενων σωματιδίων, του μονοξειδίου του άνθρακα και του αζώτου, αλλά και του όζοντος.

Πρότυπα στον τομέα της διαχείρισης της ποιότητας της ατμόσφαιρας είναι η φλαμανδική πόλη Χάσελτ του Βελγίου και η ελβετική πόλη Τσουκ.

Ιδιαίτερα αρνητικό παράδειγμα συνιστά ακόμη η Μαδρίτη.

Στη φλαμανδική πόλη Χάσελτ ο δήμος προχώρησε στη δεκαετία του ‘80 σε μια πρωτότυπη απόφαση: απαγόρευσε στο κέντρο τα ΙΧ.

Τα μόνα οχήματα που κινούνται στο κέντρο είναι εκείνα που προμηθεύουν τα καταστήματα και τα δημοτικά λεωφορεία, τα οποία είναι δωρεάν.

30.000 Φλαμανδοί εγκαταλείπουν ετησίως το ΙΧ τους

Ο Ντάνιελ Λάμπρεχτς, καθ’ ύλην αρμόδιος του δήμου της Χάσελτ για την εφαρμογή των μέτρων κατά των ρύπων, αναφέρει τα κίνητρα που προσφέρει η τοπική και η περιφερειακή διοίκηση του Βελγίου:

«Ο δήμος της Χάσελτ πληρώνει ετησίως γύρω στα 1,3 εκατ. ευρώ.

Η περιφερειακή κυβέρνηση της Φλάνδρας προχώρησε ακόμη πιο πέρα: καθόρισε μια δωρεάν τριετή κάρτα για λεωφορεία και τρένα για όλους τους κατοίκους της Φλάνδρας που κινούνται εντός των συνόρων της, με την προϋπόθεση όμως ότι θα πουλήσουν το αυτοκίνητό τους.»

Κάθε χρόνο εγκαταλείπουν το ΙΧ τους 30.000 Φλαμανδοί και κινούνται με τις δημόσιες συγκοινωνίες.

Ο δήμος Χάσελτ είναι πια το πρότυπο για ολόκληρη την Ευρώπη.

Το παράδειγμά του έχουν ακολουθήσει και άλλες βελγικές, αλλά και ολλανδικές πόλεις.

Φίλτρα μικροσωματιδίων ντίζελ σε λεωφορεία, τρένα, ποταμόπλοια

Στην ελβετική πόλη Τσουκ προχώρησαν από το 2007 σε μια επίσης σημαντική απόφαση, την επιβολή των φίλτρων μικροσωματιδίων ντίζελ σε όλες τις δημόσιες συγκοινωνίες: λεωφορεία, τρένα και ποταμόπλοια.

Η Γκαμπριέλε Λιόπαρτ, δημοτική σύμβουλος του Τσουκ, εκτιμά ότι «χωρίς επαγρύπνηση και νέα σχέδια αντιμετώπισης δεν μπορεί να μειωθούν οι ατμοσφαιρικοί ρύποι», γι’ αυτό τα νέα μέτρα στο δήμο της Τσουκ είναι ο εξοπλισμός των δημοσίων συγκοινωνιών με φίλτρα μικροσωματιδίων ντίζελ: «το 90% των λεωφορείων, τρένων και ποταμόπλοιων έχει ήδη εξοπλιστεί με αυτά τα φίλτρα.»

Τα κίνητρα που προσφέρει η ελβετική τοπική και περιφερειακή διοίκηση για την χρήση των δημοσίων συγκοινωνιών είναι οι προσιτές τιμές της μηνιαίας ή ετήσιας κάρτας πολλαπλών διαδρομών.

Επιπλέον η ίδια κάρτα διατίθεται από τις δημόσιες συγκοινωνίες στη μισή τιμή τούς μήνες με μεγάλη ηλιοφάνεια, υψηλή θερμοκρασία και υγρασία, που εμφανίζεται συχνότερα υψηλή συγκέντρωση ατμοσφαιρικών ρύπων.

Μαδρίτη: 1700 άτομα πεθαίνουν ετησίως λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης

Παρά την ευαισθησία της ισπανικής κυβέρνησης οι ατμοσφαιρικοί ρύποι στη Μαδρίτη ξεπερνούν 93 ημέρες το χρόνο το όριο των 50 μικρογραμμαρίων.

Σύμφωνα με έρευνα που χρηματοδοτήθηκε και από την ΕΕ, αυτό οφείλεται στην αλόγιστη χρήση του ΙΧ.

Τα στοιχεία της έρευνας επιβεβαιώνουν ότι ετησίως πεθαίνουν 1700 άτομα από ασθένειες που προκαλεί η ατμοσφαιρική ρύπανση.

Οι δημοτικές υπηρεσίες φαίνεται να αδρανούν, ενώ οι οικολογικές οργανώσεις και ο ιατρικός σύλλογος απαιτούν άμεσα μέτρα.

Ο Πάκο Σεγκούρα από την οργάνωση ‘Οικολόγοι σε Δράση’ καταγγέλλει ότι

«Η Μαδρίτη είναι η πόλη με τους περισσότερους εθνικούς δρόμους στη Δυτική Ευρώπη.

Έχουμε τέσσερις φορές περισσότερους εθνικούς δρόμους από το Λονδίνο και 5,1 εκατομμύρια αυτοκίνητα καθημερινά στους δρόμους.

Ο αριθμός αυτός τα τελευταία οκτώ χρόνια έχει διπλασιαστεί και συνιστά συνέπεια της φιλικής πολιτικής προς το αυτοκίνητο.»

Και όμως στην Ισπανία υπάρχει εξαιρετικό συγκοινωνιακό δίκτυο και ειδικά η Μαδρίτη διαθέτει, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μετά το Λονδίνο το δεύτερο πυκνό δίκτυο μετρό.

Σύμφωνα με τους ειδικούς περιβαλλοντολόγους καθοριστικό ρόλο στην ατμοσφαιρική ρύπανση παίζουν: η κατασκευή νέων αυτοκινητοδρόμων, η οποία προσελκύει τους οδηγούς για χρήση του αυτοκινήτου τους, αλλά και η έλλειψη κινήτρων από την τοπική αυτοδιοίκηση και την περιφερειακή διοίκηση.