Από την «mare nostrum» στην επιχείρηση «Τρίτων»
1 Νοεμβρίου 2014
Με σαφώς μικρότερο προϋπολογισμό και πεδίο δράσης, η επιχείρηση «Τρίτων» έρχεται να διαδεχθεί την ιταλική επιχείρηση, μετατοπίζοντας παράλληλα τις προτεραιότητές της τελευταίας. Ενώ η επιχείρηση «mare nostrum» είχε ως προτεραιότητα την διάσωση προσφύγων μετά την τραγωδία της Λαμπεντούζα, το 2013, η «Τρίτων» εστιάζει και πάλι στη φύλαξη των ευρωπαϊκών συνόρων, όπως τονίζει ο Κλάους Ρέσλερ, επικεφαλής του επιχειρησιακού τμήματος της Frontex. «Η επιχείρηση «Τρίτων» θα συμβάλει στη βελτίωση της φύλαξης των συνόρων στα εξωτερικά σύνορα της Ιταλίας».
Μικρότερος προϋπολογισμός και ακτίνα δράσης
Η επιχείρηση του ιταλικού ναυτικού «mare nostrum» συνέβαλε σε μεγάλο βαθμό στη διάσωση περισσότερων από 100 χιλιάδων προσφύγων στη Μεσόγειο. Χαρακτηρίστηκε ως ιδιαίτερα αποτελεσματική, καθώς είχε ένα ευρύ πεδίο δράσης που έφτανε μέχρι τα παράλια της Λιβύης. Αντίθετα, η επιχείρηση «Τρίτων» περιορίζεται σε μια ακτίνα 30 ναυτικών μιλίων από τις ακτές της Ιταλίας. Στην νέα επιχείρηση μετέχουν 20 χώρες με δύο μεγάλα και πολλά μικρότερα πλοία, δύο αεροπλάνα και πολλά ελικόπτερα. Και όπως διευκρινίζει ο Κλάους Ρέσλερ: «Δεν πρόκειται για μια αυτόνομη, αλλά για μια υποστηρικτική επιχείρηση, προκειμένου να βοηθηθεί η Ιταλία στην φύλαξη των συνόρων και στις επιχειρήσεις διάσωσης».
Με 9 εκατομμύρια ευρώ μηνιαίως, η ιταλική επιχείρηση «mare nostrum» είχε σαφώς υψηλότερο κόστος από την επιχείρηση «Τρίτων» που θα κοστίσει λιγότερο από 3 εκατομμύρια ευρώ τον μήνα.
«Η επιχείρηση «Τρίτων» δεν λύνει το πρόβλημα των προσφύγων»
Ωστόσο, αυτό που επικρίνουν ιδιαίτερα οι οργανώσεις αρωγής είναι το γεγονός ότι η επιχείρηση «Τρίτων» εστιάζει στην φύλαξη των συνόρων και όχι στη διάσωση προσφύγων. «Εστιάζουν στην ταυτοποίηση, στη λήψη δακτυλικών αποτυπωμάτων και στην καταγραφή των προσφύγων», λέει ο Νίκολα Μπέργκερ, από τη Διεθνή Αμνηστία.
Από την άλλη πλευρά, πολλές ευρωπαϊκές χώρες εκτιμούν ότι η επιχείρηση «mare nostrum» δεν λειτούργησε αποτρεπτικά, αλλά αντίθετα έδωσε κίνητρο σε δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες και δουλέμπορους να εντείνουν τις προσπάθειές τους να έλθουν στην Ευρώπη. «Η επιχείρηση «Τρίτων» δεν λύνει το πρόβλημα των προσφύγων και δεν προφέρει μια κοινή ευρωπαϊκή πολιτική στο πεδίο αυτό», αναφέρει η Διεθνής Αμνηστία, υπογραμμίζοντας την ανάγκη να υπάρξει ασφαλής πρόσβαση των προσφύγων στην Ευρώπη και μια δίκαιη κατανομή τους στις χώρες της ΕΕ, στο πνεύμα της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης.
Karin Bensch/Σταμάτης Ασημένιος