Αποκρυπτογραφώντας τον προϊστορικό Ρήνο

Πώς ήταν η ζωή στην προϊστορική Ευρώπη; Ποιες ήταν οι γεωμορφολογικές και κλιματολογικές συνθήκες; To Ινστιτούτο Senckenberg της Φρανκφούρτης σε συνεργασία με το Ερευνητικό Κέντρο Senckenberg για την Ανθρώπινη Εξέλιξη και την Παλαιοικολογία του Πανεπιστημίου του Τύμπινγκεν, δημοσίευσαν πρόσφατα στο PLoSONE μια νέα έρευνα για τον προϊστορικό Ρήνο. Παλαιοντολογικά ευρήματα που βρέθηκαν κοντά στο Μάιντς, εκτιμάται ότι είναι 10-15 εκατομμυρίων ετών, γεγονός που ανατρέπει τα έως τώρα γνωστά στοιχεία για την γεωλογική ιστορία της περιοχής.

Τροπικό κλίμα και ελέφαντες…στη Γερμανία

Η Μαντελέν Μπέμε, επικεφαλής των ερευνών, αναφέρει πως οι μελέτες έγιναν σε απολιθώματα τα οποία εντοπίστηκαν κατά μήκος του Ρήνου και τοποθετούνται χρονολογικά στη μέση μειοκαινή περίοδο.

Η μέση μειοκαινή περίοδος τοποθετείται πριν από 16-12 εκατομμύρια χρόνια, πριν από την εμφάνιση του homo sapiens αλλά και πριν από την εποχή των παγετώνων της ύστερης πλειοκαινής εποχής. Την εποχή εκείνη, σύμφωνα με τους ερευνητές, η Ευρώπη είχε μια εντελώς διαφορετική όψη και κλίμα. Υπολογίζεται μάλιστα ότι η μέση θερμοκρασία ήταν 14^Ο C υψηλότερη σε σχέση με σήμερα.

Απολιθώματα που βρέθηκαν κατά τη δεκαετία του 1980 στο Σπρέντλιγκεν και το Επελσχάιμ κατά μήκος του Ρήνου, μαρτυρούν πως στην «τροπική» κοιλάδα του προϊστορικού Ρήνου κατοικούσαν αρχαίοι πρόγονοι των ελαφιών και ελέφαντες. Η πλούσια σε απολιθώματα περιοχή, είχε ήδη από το 19ο αιώνα κεντρίσει το ενδιαφέρον των επιστημόνων αλλά και ερασιτεχνών παλαιοντολόγων, όπως του Γερμανού συγγραφέα Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε. Στην περιοχή έχουν καταγραφεί συνολικά 12 είδη προϊστορικών ελεφάντων, προϊστορικές τίγρεις και άλλα προϊστορικά θηλαστικά.

Ποια είναι τελικά η ηλικία του Ρήνου;

Σύμφωνα με τα νέα στοχεία, τα παλαιότερα ευρήματα της περιοχής ανάγονται σε 15-16 εκατομμύρια πίσω, ενώ το πιο πρόσφατο είναι μόλις 9-10 εκατομμυρίων ετών. Βάσει αυτών, εκτιμάται πως το μεσαίο τμήμα του Ρήνου είναι πέντε εκατομμύρια χρόνια «γηραιότερο» σε σχέση με όσα πιστεύαμε ως σήμερα.

Οι Γερμανοί ερευνητές εντόπισαν επίσης παλαιολιθικά ίχνη βοτσάλων στο Μέλανα Δρυμό, από όπου φαίνεται να πήγαζε ο ποταμός κατά την προϊστορική περίοδο. Σύμφωνα με τους παλαιοντολόγους, ο αρχέγονος Ρήνος, αν και μικρότερος σε μήκος, αποτελούσε το μεγαλύτερο ποτάμι της προϊστορικής κεντρικής Ευρώπης. Σήμερα, ο Ρήνος ξεκινάει από την Ελβετία και καταλήγει στη Βόρεια Θάλασσα. Είναι ένας από τους μεγαλύτερους υδροβιοτόπους της Ευρώπης και έχει εξέχουσα εμπορική σημασία.

Sonya Angelika Diehn/ Δήμητρα Κυρανούδη

Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης