Απογοήτευση για τις συνομιλίες ΕΕ-Ιράν για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης. Ικανοποίηση της Ουάσινγκτον για κοινή γραμμή ΕΕ και ΗΠΑ.
12 Μαρτίου 2005
Το Ιράν φαίνεται απογοητευμένο από τις πρόσφατες διαβουλεύσεις με τους εκπροσώπους της ΕΕ για το πυρηνικό του πρόγραμμα. «Παρόλες τις προσπάθειες που κατεβάλλαμε δεν στάθηκε δυνατόν να βρεθεί μια λύση» δήλωσε σήμερα το πρωί στην ιρανική τηλεόραση ο Ιρανός επικεφαλής των διαπραγματεύσεων Σίρους Νεσάρι και πρόσθεσε πως υπάρχουν ακόμα πολλές ασάφειες. Μια από αυτές είναι οι λεγόμενες αντικειμενικές εγγυήσεις που απαιτεί η ΕΕ, ότι δηλαδή το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν θα χρησιμοποιηθεί μόνο για ειρηνικούς σκοπούς.
Την απογοήτευσή τους για την πορεία των συνομιλιών εξέφρασαν και οι εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Τρόικας, της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Βρετανίας, που έχουν αναλάβει την πρωτοβουλία των διαπραγματεύσεων. Αντίθετα ο Αμερικανός πρόεδρος Μπους εκφράζει την ικανοποίησή του ότι ΕΕ και ΗΠΑ κατάφεραν να βρουν μια κοινή γλώσσα για να αντιμετωπίσουν την Τεχεράνη. Ο Ρίτσαρντ Μπάουτσερ, εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου εξωτερικών δήλωσε σχετικά χθες:
«Οι ΗΠΑ εκτιμούν τις προσπάθειες που καταβάλλουν η Ευρωπαϊκή Τρόικα και η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας. Ο πρόεδρος Μπους για να υποστηρίξει τις διπλωματικές προσπάθειες της ΕΕ αποφάσισε να άρει τις αντιρρήσεις του σε μια πιθανή ένταξη του Ιράν στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Εκτός αυτού είμαστε πρόθυμοι, κατά περίπτωση, να χορηγήσουμε άδειες εξαγωγής ανταλλακτικών για την πολιτική αεροπορία του Ιράν.»
Οι Ευρωπαίοι από την πλευρά τους υποχρεώθηκαν να φέρουν την Τεχεράνη ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας σε περίπτωση που αποτύχουν τελικά οι συνομιλίες, οι οποίες θα συνεχιστούν στο τέλος της επόμενης εβδομάδας. Γερμανία, Γαλλία και Βρετανία κοινοποίησαν τη δέσμευση τους σε κοινή επιστολή τους που δημοσιοποιήθηκε χθες στις Βρυξέλλες.
Τόσο οι ΗΠΑ όσο και η ΕΕ επιθυμούν την πλήρη παραίτηση του Ιράν από την κατασκευή πυρηνικών όπλων και ο κ.Μπάουτσερ δήλωσε:
«Οι Ευρωπαίοι έκαναν σαφές στο Ιράν ότι θα πρέπει να υπάρξουν αντικειμενικές εγγυήσεις, ότι το πυρηνικό πρόγραμμα δεν θα χρησιμοποιηθεί σε καμία περίπτωση για την κατασκευή όπλων μαζικής καταστροφής. Το Ιράν είναι υποχρεωμένο να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του απέναντι στη Διεθνή Κοινότητα.»
Πριν από δύο χρόνια η Τεχεράνη είχε παραδεχθεί ότι χρησιμοποιούσε το πυρηνικό της πρόγραμμα μυστικά από τη Διεθνή Κοινότητα για την κατασκευή ατομικών όπλων. Η κοινή στάση τώρα ΕΕ και ΗΠΑ αυξάνει την πίεση στο Ιράν. Το δέλεαρ πάντως της πιθανής ένταξης της χώρας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου εκτιμάται από πολιτικούς αναλυτές ότι δεν είναι αρκετό για να πείσει την Τεχεράνη, όπως άλλωστε φάνηκε και από σημερινές σχετικές δηλώσεις του ιρανικού υπουργείου εξωτερικών ότι το Ιράν θα συνεχίσει τη λειτουργία του πυρηνικού του προγράμματος.