Απειλούνται τα υποθαλάσσια ‘λιβάδια’
24 Νοεμβρίου 2011
Η posidonia oceanica φυτρώνει στο βυθό της μεσογειακής θάλασσας –φυσικά και στην Ελλάδα- και διακρίνεται για την εξαιρετική της ικανότητα να δεσμεύει διοξείδιο του άνθρακα (CO2). Μάλιστα 10 τετραγωνικά χλμ ποσειδωνίας μετατρέπουν πέντε φορές περισσότερο CO2 σε οξυγόνο από ότι η ίδια έκταση ενός παρθένου δάσους του Αμαζονίου.
«Ένας πραγματικός θησαυρός»
Ο Κάρλος Ντουάρτε, ειδικός επιστήμονας του Μεσογειακού Ινστιτούτου των Βαλεαρίδων Νήσων επισημαίνει ότι «είναι σημαντικό να ξέρουμε ότι αυτό δεν είναι φύκι, αλλά φυτό. Ένας πραγματικός θησαυρός. Η πιο παλιά μορφή ζωής στον πλανήτη, η οποία αναπτύσσεται πολύ αργά. Είναι σημαντικό για το οικοσύστημα και ολόκληρη την κοινωνία μας».
Αυτά τα υποθαλάσσια λιβάδια αποτελούν ένα οικοσύστημα για πολλά ψάρια και οστρακοειδή. Επιπλέον προστατεύουν τις ακτές από φαινόμενα διάβρωσης συμβάλλοντας έτσι στη διατήρησή τους.
Ο κ Ντουάρτε μελετά τη λειτουργία της ποσειδωνίας στο βυθό της περιοχής των Βαλεαρίδων τονίζοντας, ότι αν αυτή εξέλιπε, θα έχανε σταδιακά π.χ. η Μαγιόρκα μία από τις μεγαλύτερες αξίες τις: Τις παραλίες.
Τα υποθαλάσσια λιβάδια αποτελούν χώρους αποθήκευσης θρεπτικών συστατικών και διατηρούν καθαρές τις θάλασσες . Διεθνείς ερευνητικές ομάδες εκτιμούν, ότι θα απαιτούνταν περί τα 17.000 ευρώ για να γίνει ο καθαρισμός που κάνουν με φυσικό τρόπο 10 τ.χλμ. ποσειδωνίας.
Σταθερή εξάλειψη
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μία ετήσια μείωση 3% στην έκταση των υποθαλάσσιων λιβαδιών παγκοσμίως. Φονικός εχθρός τους είναι η υπερθέρμανση του πλανήτη και εκτιμάται ότι σε 50 χρόνια μπορεί να πάψουν οριστικά να φυτρώνουν.
Γύρω από τις Βαλεαρίδες ένας πρόσθετος παράγοντας απειλής για την ποσειδωνία είναι και ο τουρισμός. Ειδικότερα η αυθαίρετη και ανεξέλεγκτη αγκυροβόληση πλοίων, η οποία καταστρέφει τη χλωρίδα του πυθμένα. «Βλέπουμε μικρές ζώνες στο νερό, που έχουν τιρκουάζ χρώμα. Εκεί δε φυτρώνει πλέον τίποτα. Ο πυθμένας έχει μόνο άμμο», λέει ο κ Ντουάρτε.
Η πίεση που άσκησε η Διεθνής Οργάνωση Θαλάσσιας Προστασίας Oceana ανάγκασε τις αρχές των Βαλεαρίδων Νήσων να συστήσουν από τον περασμένο Αύγουστο υπηρεσίες ελέγχου στις περιοχές, όπου φυτρώνουν τα συγκεκριμένα φυτά. Για τους παραβάτες προβλέπονται από το ευρωπαϊκό δίκαιο πρόστιμα που φτάνουν μέχρι και τις 450.000 ευρώ. Ακόμη κι αυτά όμως, συχνά δεν είναι αποτελεσματικά μέσα αποτροπής.
Stephanie Eichler / Άρης Καλτιριμτζής
Υπεύθ. σύνταξης: Βιβή Παπαναγιώτου