Απειλεί η προστασία του περιβάλλοντος την ευζωία μας;

Δεν χωρά πια αμφιβολία. Αν θέλουμε να περιοριστεί η κλιματική αλλαγή θα πρέπει να αλλάξουμε τρόπο ζωής. Τι σημαίνει αυτό για τους….καταναλωτικούς μας στόχους; Την αγορά μεγαλύτερου αυτοκινήτου, ολιγοήμερες εξορμήσεις στο εξωτερικό ή μια κρουαζιέρα στη Μεσόγειο; Θα μεταβληθούν σε άπιαστα όνειρα; 

Κάπως έτσι θα είναι τα πράγματα, παραδέχονται οι επιστήμονες. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι τη νύφη θα την πληρώσει το ευ ζην. Ευτυχία και ικανοποίηση μάς δίνουν τελικά περισσότερα πράγματα απ' αυτά που στερούμεθα λόγω απαγορεύσεων και παραχωρήσεων. Για τον ερευνητή βιωσιμότητας και επικριτή της συνεχούς οικονομικής ανάπτυξης Νίκο Πεχ από το Πανεπιστήμιο Ζίγκεν τα μακρινά ταξίδια αναψυχής, το Ι.Χ. και η υπερβολική κατανάλωση κρέατος οφείλουν να καταργηθούν: Η δημόσια κριτική σε «βανδαλισμούς στο περιβάλλον αποτελεί την μεγαλύτερη πρόκληση για την κοινωνία των πολιτών τον 21ο αιώνα», δηλώνει στο γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων. Ο γερμανός οικονομολόγος είναι ωστόσο πεπεισμένος ότι η αλλαγή του τρόπου ζωής δεν σημαίνει ότι πλήττεται η ευζωία. Εκτιμά μάλιστα ότι «ο περιορισμός της κατανάλωσης είναι προϋπόθεση για μια μακροχρόνια απολαυστική και ευτυχισμένη ζωή χωρίς άγχος».

Παγκόσμια πρόκληση η Διάσκεψη για το Κλίμα του ΟΗΕ

Στα αυτοκίνητα αντιστοιχεί το 12% της εκπομπής ρύπων που ευνοούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου στην Ευρώπη. Μια πτήση μετ΄ επιστροφής στη Νέα Υόρκη παράγει ανά άτομο 1,2 τόνους διοξείδιο του άνθρακα. Μια επταήμερη κρουαζιέρα στη Μεσόγειο 1,9 τόνους. Θεωρητικά κάθε άνθρωπος θα πρέπει να προκαλεί ρύπους το πολύ ενός τόνου για να περιοριστεί η κλιματική αλλαγή στα σημερινά επίπεδα.

Στις 31 Οκτωβρίου ξεκινά στην Γλασκώβη η Παγκόσμια Διάσκεψη για το Κλίμα του ΟΗΕ (COP26), όπου κυβερνήσεις απ΄ όλο το κόσμο θα παρουσιάσουν εκεί τα φιλόδοξα σχέδιά τους για την προστασία του περιβάλλοντος. Αποτελεί κοινό τόπο πλέον ότι ο στόχος περιορισμού της ανόδου της θερμοκρασίας του πλανήτη στους 1,5 βαθμούς Κελσίου είναι ανέφικτος.

Ο ερευνητής ζητημάτων κλιματικής αλλαγής Ντιρκ Νοτς από το ινστιτούτο μετεωρολογίας Max Planck απορρίπτει το επιχείρημα ότι μόνο πλούσιοι μπορούν να εφαρμόσουν εν τέλει μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος: «Προστασία του κλίματος και καταπολέμηση κοινωνικών ανισοτήτων δεν αποτελούν αντίφαση. Μια πόλη με ουδέτερο οικολογικό αποτύπωμα έχει νόημα για όλους. Ό,τι εξοικονομείται, για παράδειγμα, από την κατασκευή οδικών αρτηριών μπορεί να διατεθεί σε κοινωνικά μέτρα.

«Εξαντλημένοι από την ευμάρεια και τον καταιγισμό ερεθισμάτων»

Μπορεί σήμερα να αποτελούν ακόμα μειονότητα, αλλά όλο και περισσότεροι άνθρωποι σκέπτονται πόσο επιβαρύνουν το περιβάλλον και αλλάζουν τρόπο ζωής. Προτιμούν το ποδήλατο αντί του αυτοκινήτου, το τρένο αντί του αεροπλάνου και το carsharing αντί του ιδιωτικού αυτοκινήτου, το οποίο βρίσκεται κατά μέσο όρο κάπου παρκαρισμένο 23 ώρες το 24ωρο. Δεν είναι όμως μόνο αυτά: Για να πλυθούν προτιμούν σαπούνι αντί για ντους τζελ σε πλαστικό μια χρήσης, πίνουν νερό από γυάλινα ή πλαστικά ανακυκλώσιμα μπουκάλια, αγοράζουν φρούτα και λαχανικά από την περιοχή τους και όχι εισαγόμενα από τα πέρατα του κόσμου, βγάζουν τα ηλεκτρονικά τους μηχανήματα από την πρίζα και δεν τα αφήνουν σε κατάσταση αναμονής (standby) και στεγνώνουν τα ρούχα στο μπαλκόνι και όχι στο στεγνωτήριο.

Κατά την άποψη του γερμανού ειδικού Νίκο Πεχ η ζωή σε μικρότερη ακτίνα και με περιορισμένη κατανάλωση δεν έχει μόνο θετική επίδραση στο περιβάλλον, αλλά είναι και πηγή προσωπικής ευεξίας: «Είμαστε εξαντλημένοι από την ευμάρεια και τον καταιγισμό ερεθισμάτων», λέει. Αναφέρει ότι ο ίδιος έχει να μπει σε αεροπλάνο εδώ και δεκαετίες, ταξιδεύει με το τραίνο, επισκευάζει τον υπολογιστή που έχει εδώ και δώδεκα χρόνια και το παρόμοιας ηλικίας στερεοφωνικό του, δεν διαθέτει smartphone και φορά μπαλωμένα ρούχα. «Όταν κατά τη διάρκεια διακοπών στην πατρίδα μου συμμετέχω σε δράσεις υπέρ της προστασίας του περιβάλλοντος τότε αισθάνομαι μεγαλύτερη ικανοποίηση από ότι σε πολυτελή κρουαζιέρα στην Καραϊβική», συμπληρώνει. Σύμφωνα με τον Νικο Πεχ υπάρχουν ήδη πρωτοπόροι, οι οποίοι με τον τρόπο ζωής τους δείχνουν ότι μια ριζική αλλαγή είναι εφικτή: «Και όταν τα άτομα αυτά διοργανώνουν και τα καλύτερα πάρτι συμμετέχω και εγώ».

Κριστιάνε Έλριχ, dpa

Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος