Απέδωσαν τα «ειδικά μέτρα» για την Ελλάδα

«Έκτακτα χρηματοδοτικά μέτρα για την Ελλάδα» ήταν η επίσημη ονομασία για την παρέμβαση της Κομισιόν στο απόγειο της κρίσης. Στόχος: να ολοκληρωθούν δημόσια έργα προτεραιότητας με ευρωπαϊκά κονδύλια, χωρίς την προβλεπόμενη από τον σχετικό κανονισμό συγχρηματοδότηση από εθνικούς πόρους. Και αυτό γιατί, λόγω κρίσης, η Ελλάδα δεν ήταν σε θέση να καταβάλει τα χρήματα με κίνδυνο να ματαιωθούν ή να μείνουν ημιτελή τα έργα λόγω «ελλειπούς απορροφητικότητας». Μετά από τροποποίηση του σχετικού κανονισμού οι ευρωπαίοι εταίροι ανέλαβαν το μερίδιο της Ελλάδας. Όπως επισημαίνει ο εισηγητής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το ζήτημα αυτό, Πασκάλ Αριμόντ, «στο απόγειο της κρίσης οι εκταμιεύσεις από διαρθρωτικά ταμεία ήταν πάνω από το 50% του συνόλου των δημοσίων επενδύσεων στην Ελλάδα. Μόνο το 2015, το ΑΕΠ της Ελλάδας ήταν κατά 2% υψηλότερο απ΄ότι θα ήταν χωρίς τις εισροές αυτές. Xρηματοδοτήθηκαν και ολοκληρώθηκαν 131 έργα. Τα στοιχεία είναι σαφή και αποστομωτικά για τους πoλέμιους της περιφερειακής πολιτικής στην ΕΕ».

Ήταν μία ξεχωριστή ένδειξη ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, επισημαίνει η ευρωβουλευτής της Ν.Δ. Μαρία Σπυράκη, μέλος στην επιτροπή περιφερειακής ανάπτυξης του Ευρωκοινοβουλίου. «Αυτό που συνέβη με την τροποποίηση του κανονισμού ήταν η απόδειξη της πραγματικής αλληλεγγύης της ΕΕ όταν η Ελλάδα βρέθηκε κάτω από το χείλος του γκρεμού, στον γκρεμό κυριολεκτικά» επισημαίνει η ελληνίδα ευρωβουλευτής στην Deutsche Welle. «Το πρώτο εξάμηνο του 2015 η Ελλάδα υπέστη μια καταστροφή και αυτή την καταστροφή κινήθηκε να μειώσει η ΕΕ, δίνοντας τη δυνατότητα στην Ελλάδα να μην καταβάλει εθνική συμμετοχή για τα εναπομείναντα κονδύλια της περιόδου 2007-2013. Και όλοι μαζί, ή τουλάχιστον τα κόμματα του δημοκρατικού τόξου, ομονοήσαμε ότι τέτοιου είδους περιπέτειες σε χώρες-μέλη της ΕΕ δεν πρέπει ξανά να συμβούν».

Στο ...100% η απορροφητικότητα 

Επιπλέον, η τροποποίηση του σχετικού κανονισμού έδωσε τη δυνατότητα για πρόωρη εκταμίεση τουλάχιστον δύο δισεκατομμυρίων ευρώ από την επόμενη περίοδο αναφοράς (2014-2020). Με όλα αυτά η Ελλάδα, που παλαιότερα είχε σημαντικά προβλήματα και καθυστερήσεις στην αξιοποίηση κοινοτικών κονδυλίων, ανέβασε την απορροφητικότητά της στο 100%, επισημαίνει στην Ολομέλεια ο αντιπρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Δημήτρης Παπαδημούλης: «Δεν επιβαρύνθηκε ούτε ένα ευρώ ο ευρωπαίος φορολογούμενος. Αλλά με αυτή την πρόσθετη ρευστότητα η Ελλάδα έχει 100% απορρόφηση στο πρόγραμμα της προηγούμενης περιόδου, δεν χάθηκε ούτε ένα ευρώ και είναι πρώτη σε απορρόφηση στην παρούσα περίοδο. Και ενώ τον Ιούλιο του 2015 συζητούσαμε για το Grexit της Ελλάδας από το ευρώ, τώρα συζητάμε για το Grexit της Ελλάδας από τα μνημόνια».

Το υψηλό ποσοστό απορρόφησης επιβεβαιώνει και η αρμόδια Επίτροπος Κορίνα Κρέτσου σε πρόσφατη συζήτηση στο Ευρωκοινοβούλιο. Ο Μίλτος Κύρκος, ευρωβουλευτής με «Το Ποτάμι» συμφωνεί με τον θετικό απολογισμό, τονίζει ωστόσο ότι «υψηλή απορροφητικότητα» δεν σημαίνει και «υψηλή αποδοτικότητα» των κονδυλίων. Πάντως το πρόβλημα είναι πανευρωπαϊκό, επισημαίνει. «Δεν έχουμε τους μηχανισμούς εκείνους που έγκαιρα, αλλά και σε επίπεδο σχεδιασμού ακόμη, μπορούν να δουν ποιά έργα είναι σημαντικά. Είναι στις εθνικές κυβερνήσεις που πέφτει ο ρόλος αυτός και γνωρίζουμε την ελληνική πραγματικότητα, όπου πολλές φορές ̔σημαντικόʼ είναι το έργο του φίλου μου. Μπορεί να μην γίνεται σε ακραίες περιπτώσεις όπως είναι στην Ουγγαρία, όπου το 30% των έργων πιθανώς πηγαίνουν στην οικογένεια Όρμπαν, αλλά και στην Ελλάδα δεν μπορούμε να κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας».

Στα χαρτιά από το ...2004

Μία άλλη ελληνική κακοδαιμονία, που παραμένει και δεν αντιμετωπίζεται με το υπάρχον νομοθετικό πλαίσιο, είναι και η υλοποίηση (ή μη υλοποίηση) έργων με ρυθμούς που ...βολεύουν τους όποιους φίλους, τονίζει ο Μίλτος Κύρκος: «Έχουμε το αεροδρόμιο του Καστελίου από το 2004 σε διαγωνισμό, αλλά έχουμε 2018 κι ακόμη δεν έχουμε αεροδρόμιο. Έχουμε τον Βόρειο Άξονα Κρήτης να είναι ανέκδοτο και πάντα ο κάθε υπουργός θα μας πει ότι έχει φτάσει σε ένα σημείο ωρίμανσης και αύριο θα είναι έτοιμος, αλλά πάλι σκοτώνονται οι άνθρωποι κάθε καλοκαίρι. Είναι πονεμένη ιστορία...»

Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο