Αναβλήθηκε η απόφαση έκδοσης του Ρ. Χαραντινάι

Οι κατηγορίες των σερβικών αρχών είναι βαρύτατες: «παράνομες φυλακίσεις απλών πολιτικών, βασανιστήρια, απάνθρωπη μεταχείριση συλληφθέντων, βιασμοί, δολοφονίες αμάχων». Σύμφωνα με τη σερβική δικαιοσύνη, ο πρώην πρωθυπουργός του Κοσσυφοπεδίου Ραμούς Χαραντινάι είναι υπαίτιος για την τέλεση εγκλημάτων πολέμου και για το λόγο αυτό θα πρέπει να συλληφθεί και να δικαστεί. Για το λόγο αυτό η Σερβία ζητά επίμονα την έκδοση του Χαραντινάι. Το διεθνές ένταλμα σύλληψης σε βάρος του εκδόθηκε από δικαστήριο του Βελιγραδίου το 2004 και έκτοτε εκκρεμεί. «Αυτές οι κατηγορίες εκ μέρους της Σερβίας έχουν καθαρά πολιτικό χαρακτήρα. Εξαιτίας αυτών των αιτιάσεων οδηγήθηκα δύο φορές στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, το 2008 και τo 2012. Και τις δύο φορές κρίθηκα αθώος», είπε ο Ραμούς Χαραντινάι σε συνέντευξη που παραχώρησε στη Deutsche Welle. O Xαραντινάι προφυλακίστηκε για οκτώ χρόνια στη Χάγη. Στην πρώτη δίκη του 2008 απαλλάχθηκε και από τις 37 κατηγορίες που του είχαν απαγγελθεί. Τέσσερα χρόνια σε δεύτερη δίκη η ίδια απόφαση οριστικοποιήθηκε.

Η Σερβία δεν αναγνωρίζει την απόφαση της Χάγης

Από την πλευρά της η Σερβία εμμένει στις κατηγορίες. Σύμφωνα  με τη σερβική πλευρά, 30 μάρτυρες κατηγορίας στην υπόθεση Χαραντινάι δεν εξετάστηκαν ποτέ, γιατί είχαν στο μεταξύ σκοτωθεί. «Τέτοιου είδους ισχυρισμοί με θίγουν, διότι προέρχονται ακριβώς από εκείνους που διέπραξαν μαζικά εγκλήματα πολέμου κατά Αλβανών. Ο γενικός εισαγγελέας της Χάγης, Σερζ Μπράμερτζ έχει επιβεβαιώσει ότι στην υπόθεσή μου κανένας από τους προβλεπόμενους μάρτυρες δεν έλειπε», αναφέρει ο Ραμούς Χαραντινάι. Μετά το τέλος του πολέμου στο Κοσσυφοπέδιο δεκάδες άνθρωποι που θα μπορούσαν σήμερα να θεωρηθούν μάρτυρες στην ίδια υπόθεση έχασαν τη ζωή τους. Κάποιοι από αυτούς ενδεχομένως να ήταν σε θέση να καταθέσουν στην επίμαχη περίπτωση. Ωστόσο ο γενικός εισαγγελέας της Χάγης απέρριψε δημόσια ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Από την πλευρά της και η πρώην πρόεδρος του Δικαστηρίου της Χάγης Κάρλα ντελ Πόντε δήλωσε ότι δεν καταλαβαίνει την τωρινή στάση της γαλλικής δικαιοσύνης αναφορικά με το ενδεχόμενο έκδοσης του Χαραντινάι στη Σερβία, από τη στιγμή που υπάρχουν δύο αθωωτικές αποφάσεις για αυτόν από το διεθνές δικαστήριο.

Σύμφωνα με τον Κρίστιαν Τόμουσατ, ομότιμο καθηγητή Δημόσιου Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Δικαίου από το Πανεπιστήμιο Χούμπολτ του Βερολίνου, το άρθρο 10 του Καταστατικού του Δικαστηρίου της Χάγης είναι σαφές: απαγορεύεται η διπλή τιμωρία για το ίδιο έγκλημα. «Κανένας δεν μπορεί να διωχθεί ή να βρεθεί ενώπιον της δικαιοσύνης μια χώρας για δεύτερη φορά για μια αξιόποινη πράξη, η οποία ήδη έχει εκδικασθεί μια φορά ενώπιον άλλου δικαστηρίου». Κατά συνέπεια ο Χαραντινάι θα μπορούσε να εκδοθεί στη Σερβία μόνο στη βάση νέων κατηγοριών για εγκλήματα πολέμου, τα οποία όμως δεν εξετάσθηκαν από το Δικαστήριο της Χάγης. Για το λόγο αυτό οι δικαστικές αρχές του Βελιγραδίου επικαλούνται νέα στοιχεία, τα οποία θα πρέπει να αξιολογήσει το γαλλικό δικαστήριο της πόλης Κολμάρ που εξετάζει το αίτημα έκδοσης. «Δεν υπάρχει απολύτως τίποτα καινούργιο», ισχυρίζεται από την πλευρά του ο Χαραντινάι.

Ήρωας ή εγκληματίας;

Για την ιστορία, ο Ραμούς Χαραντινάι την περίοδο 1998 -1999 ήταν διοικητής του Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσσυφοπεδίου (UCK). To 2004 εξελέγη πρόεδρος της κυβέρνησης του Κοσσυφοπεδίου. Εκατό μέρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του παραιτήθηκε προκειμένου να παραστεί αυτοβούλως στο Δικαστήριο της Χάγης, το οποίο εξέταζε τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στον πόλεμο που ακολούθησε τη διάσπαση της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Το 2012, μετά την αθώωσή του, επέστρεψε στο Κοσσυφοπέδιο, όπου μέχρι σήμερα ηγείται του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης. Ωστόσο σε βάρος του εκκρεμούσε ήδη από το 2004 διενθές ένταλμα σύλληψης από τη Σερβία. Τον περασμένο Ιανουάριο οι γαλλικές αρχές τον συνέλαβαν βάσει του ίδιου εντάλματος στο αεροδρόμιο Μιλούζ-Bασιλείας. Οδηγήθηκε έτσι για λίγες μέρες στις γαλλικές φυλακές και στη συνέχεια αφέθηκε ελεύθερος με περιοριστικούς όρους μέχρι τη δικαστική απόφαση για την έκδοσή του ή όχι στη Σερβία. Αν και ο Χαραντινάι έχει ταξιδέψει ξανά στη Γαλλία χωρίς πρόβλημα, ερωτήματα προκαλεί το γεγονός ότι συνελήφθη στη Γαλλία τη δεδομένη χρονική περίοδο. Σύμφωνα με κάποιους αναλυτές, η σύλληψη Χαραντινάι είναι μέρος ενός πολιτικού παιχνιδιού της Σερβίας, η οποία επιδιώκει να εμπλακεί στα εσωτερικά του Κοσσυφοπεδίου. Η Γαλλία έχει παραδοσιακά καλές σχέσεις με τη Σερβία κι έτσι όλα τα σενάρια για την έκβαση της υπόθεσης Χαραντινάι είναι ανοιχτά. Ο ίδιος πάντως δηλώνει απογοητευμένος από τη γαλλική στάση. 

Μπαχρί Κανί / Δήμητρα Κυρανούδη