Ακριβό μου δίπλωμα οδήγησης...

Καμιά φορά αρκεί μια στιγμή απροσεξίας για να γίνει το κακό και να κοπεί ένας υποψήφιος οδηγός από τις πρακτικές εξετάσεις οδήγησης. Και ναι μεν την πρώτη φορά, δεν είναι τραγικό, αλλά τη δεύτερη επηρεάζει ακόμη και τους πιο σίγουρους για τις ικανότητές τους. Ας πάρουμε για παράδειγμα τον Βάλτερ. Δεν είναι το πραγματικό του όνομα, αλλά η ιστορία του πέρα για πέρα αληθινή. Η αποτυχία του στις εξετάσεις για δεύτερη φορά του κάθεται ακόμη στο στομάχι. Και δεν είναι από τους τύπους που θα έρθουν σε μιαν εξέταση με τρεμάμενα χέρια. Ήταν βέβαια λίγο νευρικός πριν ανέβει στο αυτοκίνητο αλλά ήταν βέβαιος ότι θα έπαιρνε το δίπλωμα. Και τότε έκανε το μοιραίο λάθος. Κινήθηκε προς μια στροφή με μεγάλη ταχύτητα, ο δάσκαλός δίπλα του έπρεπε να φρενάρει. «Κοπήκατε» ήταν η ξερή ετυμηγορία του εξεταστή. «Κάνατε ένα σοβαρό κυκλοφοριακό λάθος». 

Το μοιραίο λάθος

Σε παγγερμανικό επίπεδο την τύχη του Βάλτερ έχουν όλο και περισσότεροι υποψήφιοι οδηγοί. Το ποσοστό αποτυχίας στη θεωρητική εξέταση ήταν το 2017 στο 39% (37% το 2016). Στην πρακτική εξέταση ήταν 32% το 2017, όταν το 2016 ήταν 31%. Συνολικά ο αριθμός των αποτυχόντων έφτασε τους 432.037. Οι δάσκαλοι οδήγησης ανάγουν το ποσοστό αποτυχίας στον αυξανόμενο αριθμό μη γερμανών υποψήφιων και τη διαφορετική τους κυκλοφορική κουλτούρα. Επί πλέον στα αρνητικά προσμετράται και η κακή γνώση της γλώσσας. Όμως ο Βάλτερ είναι ένας συνηθισμένος μαθητής σε γυμνάσιο της Καρλσρούης. Στη δεύτερη προσπάθεια όλα έδειχναν ότι θα πάει καλά αυτήν τη φορά, όμως 5 λεπτά πριν το τέλος έκανε το μοιραίο λάθος. Στην πραγματικότητα δεν είναι ο μόνος. Ξέρει άλλους 3 συμμαθητές του που αποτυγχάνουν συνεχώς στην πρακτική εξέταση. Όμως γιατί συμβαίνει αυτό; «Οι εξετάσεις, αυτές κάθε αυτές, δεν δυσκολεύουν» τονίζει ο Βιντσέντσο Λούκα, εκπρόσωπος της Tüv Süd, αρμόδιος για τα κρατίδια της Βαυαρίας και της Βάδης - Βυρτεμβέργης, από όπου προέρχονται οι εξεταστές. Οι τελευταίοι αντιμετωπίζονται ως αποδιοπομπαίοι τράγοι, γι αυτό και ο ίδιος τους υπερασπίζεται. «Δεν αφήνουν έτσι απλά κάποιον να αποτύχει», λέει.

Ειδικοί σε θέματα κυκλοφορίας δεν έχουν συγκεκριμένη εξήγηση για τις αιτίες του φαινομένου. «Ψάχνουμε και εμείς στην ομίχλη», λέει ο Χέντρικ Πίστορ, επικεφαλής τμήματος για νεαρούς οδηγούς φορτηγών στο Συμβούλιο Οδικής Ασφάλειας DVR. Το βέβαιο πάντως είναι ότι η αύξηση του ποσοστού αποτυχίας είναι διεθνές φαινόμενο.  Και αυτό προβλημάτισε την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Οδικών Αρτηριών. Οι ερευνητές του θέλησαν να εξετάσουν την αιτία.

«Οι 17χρονοι αποτυγχάνουν λιγότερο

«Ένας λόγος θα μπορούσε να είναι ότι η κυκλοφορία έχει γίνει πιο πολύπλοκη» πιστεύει ο Πίστορ. «Οι υποψήφιοι οδηγοί χρειάζονται περισσότερο χρόνο και οι δάσκαλοι οδήγησης άλλες παιδαγωγικές και ψυχολογικές μεθόδους από ότι παλαιότερα», θεωρεί η ψυχολόγος Κλαούντια Χάπε. Με τη βοήθεια ενός ερωτηματολογίου θέλει να διαπιστώσει, εάν ο φόβος παίζει κάποιο ρόλο.  Από την άλλη είναι και οι πιέσεις που βιώνει ένας 17χρονος, να πάρει απολυτήριο, να αλλάξει ενδεχομένως δουλειά. «Οι σημερινοί νέοι είναι εκτεθειμένοι σε αντίθετες απαιτήσεις, δεν είναι τόσο εύκολο να πάρει κανείς με την πρώτη δίπλωμα οδήγησης», πιστεύουν άλλοι ειδήμονες. Μήπως φταίει η ηλικία; «Οι 17χρονοι αποτυγχάνουν λιγότερο και όταν μεγαλώσουν, οδηγούν με περισσότερο ασφάλεια» επισημαίνει ο Ντίτερ Κεντίν, πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Ένωσης Δασκάλων Οδήγησης. Μια άλλη υποψία άπτεται των ενδιαφερόντων των νέων, οι περισσότεροι παίζουν με το τηλέφωνό τους, αντί να παρακολουθούν την κίνηση στο δρόμο, όταν κάθονται δίπλα στον οδηγό με αποτέλεσμα να χάνουν την αίσθηση της οδήγησης.

Σε ότι αφορά τους δάσκαλουςοδήγησης η φήμη τους στη Γερμανία είναι πολύ καλή. Μάλιστα, όπως ισχυρίζονται οι ειδήμονες, οι Ευρωπαίοι τους ζηλεύουν για την κατάρτισή τους και την ικανότητας μετάδοσης της γνώσης. Τέλος για τον εκπρόσωπο του TÜV Βιντσέντσο Λούκα το σχετικά μεγάλο ποσοστό αποτυχίας ίσως οφείλεται και στην πίεση χρόνου. «Ένα δίπλωμα οδήγησης χρειάζεται λεφτά. Γι αυτό προσπαθεί κανείς να το κάνει συμπιεζόμενος χρονικά», λέει. Εάν ο υποψήφιος επιτύχει με την πρώτη, κοστίζει από 1.800 μέχρι 2.200 ευρώ. Ειδάλλως το κόστος ανεβαίνει και μαζί η πίεση να μην χρειαστεί και δεύτερη φορά.

Σουζάνε Κούπκε /dpa