Ένας χρόνος στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου

Ένας χρόνος συμπληρώθηκε από την είσοδο της Ρωσίας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και κανείς από τους εταίρους της δεν είναι ιδιαίτερα ένθερμος απέναντί της, ενώ πολλοί είναι αυτοί που δεν κρύβουν την έντονη δυσαρέσκειά τους. Η ίδια η Ρωσία φαίνεται ακόμη πιο αμήχανη, δίχως να έχει συνειδητοποιήσει εάν τελικά η είσοδος στον ΠΟΕ την βοήθησε ή όχι. «Η Ρωσία κάνει ακριβώς τα αντίθετα από όλα εκείνα για τα οποία είχε δεσμευθεί», είχε πει ήδη από το 2012 ο ευρωπαίος επίτροπος Εμπορίου Κάρελ ντε Γκουχτ, με αφορμή την επιβολή ειδικού τέλους ανακύκλωσης στα εισαγόμενα αυτοκίνητα από τη Ρωσία.

Στις αρχές του Ιουλίου 2013 η ΕΕ κατέθεσε σχετικό αίτημα παραπόνων κατά της Ρωσίας . Σύμφωνα με το ισχύον νομικό καθεστώς, οι δύο πλευρές διαθέτουν προθεσμία 60 ημερών, εντός της οποίας πρέπει να έρθουν σε συμβιβασμό. Εάν η Ρωσία δεν καταφέρει να συμφωνήσει με την ΕΕ, τότε οι Βρυξέλλες μπορούν να ζητήσουν από τον ΠΟΕ να αποφανθεί μονομερώς, επιβάλλοντας στη Ρωσία κυρώσεις.

Μια αμφιλεγόμενη σχέση με ρίζες στην ΕΣΣΔ

Ήδη από την εποχή της περεστρόικα επί Μιχαήλ Γκορμπατσόφ η ΕΣΣΔ είχε λάβει την ιδιότητα του μέλους-παρατηρητή στην GATT, τη Γενική Συμφωνία Δασμών και Εμπορίου, που προηγήθηκε του ΠΟΕ. Ωστόσο χρειάστηκαν 19 χρόνια διαπραγματεύσεων ώστε η Ρωσία να γίνει το 165ο μέλος του διεθνούς οργανισμού στις 21 Ιουλίου 2012.

«Επί σειρά ετών δεν υπήρχε η απαραίτητη συναίνεση στην πολιτική ελίτ της Ρωσίας για τον ΠΟΕ», λέει ο Σιμόν Εβενέτ, καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο St. Gallen της Ελβετίας. Οι συνομιλίες με τη Ρωσία όλα αυτά τα χρόνια ήταν εξαιρετικά δύσκολες, μιας και υπήρχαν διαφορετικές προσεγγίσεις σε πληθώρα θεμάτων, όπως σχετικά με την προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας αλλά και την αναγνώριση των δικαστικών και διαιτητικών αρμοδιοτήτων του ΠΟΕ για περιπτώσεις που υπάγονται στην διεθνή δικαιοδοσία του.

Ετήσιος απολογισμός με πολλά ερωτηματικά

Ένα χρόνο μετά την ένταξη της Ρωσίας στον ΠΟΕ, η χώρα εξακολουθεί να έχει μια «μοναχική πορεία», εμμένοντας στην υπεράσπιση των εμπορικών της συμφερόντων και μη δείχνοντας διάθεση για αμοιβαίες παραχωρήσεις. Η επιβολή υψηλών τελών στα εισαγόμενα αυτοκίνητα, εξόργισε τα υπόλοιπα μέλη του διεθνούς οργανισμού. Η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία Volkswagen ανέφερε σχετικά πως κατά το πρώτο τρίμηνο του 2013 είχε απώλειες της τάξεως του 5% στις εξαγωγές προς τη Ρωσία. «Τα υπόλοιπα μέλη του ΠΟΕ περιμένουν και από τη Ρωσία τήρηση των διεθνών εμπορικών κανόνων. Η Ρωσία πρέπει να πάρει στα σοβαρά τη συμμετοχή της στον διεθνή οργανισμό, ειδάλλως θα ακολουθήσουν κυρώσεις», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Σιμόν Εβενέτ.

Στο μεταξύ έρευνα του ρωσικού ινστιτούτου δημοσκοπήσεων Levada έδειξε ότι αν και το 2003 το 59% εκτιμούσε ότι η είσοδος της χώρας στον ΠΟΕ θα ήταν προς όφελός της, σήμερα το ποσοστό αυτό έχει πέσει στο 44%. Ωστόσο ειδικοί εκτιμούν ότι ενδεχομένως να είναι ακόμη νωρίς για συμπεράσματα. Θα πρέπει να περάσουν τουλάχιστον τρία με πέντε χρόνια προκειμένου να γίνει μία ολοκληρωμένη αποτίμηση. Οικονομολόγοι βλέπουν πάντως θετικά την παρουσία της Ρωσίας στα διεθνή fora του ΠΟΕ. «Η Ρωσία θα επωφεληθεί από τον ΠΟΕ, διότι θα αναγκαστεί να υιοθετήσει με νόμους τις αρχές του διεθνούς οργανισμού για δίκαιο εμπόριο, αποκλεισμό των διακρίσεων και διαφάνεια στις εμπορικές συναλλαγές», αναφέρει ο Σιμόν Εβενέτ.

Rayna Βreuer / Δήμητρα Κυρανούδη

Υπεύθ. Σύνταξης: Στέφανος Γεωργακόπουλος