Ένας – ακόμη – Βρετανός υπουργός Οικονομικών

Κάποιος μπορεί να επαναλάβει με ευκολία τις ίδιες λέξεις για να περιγράψει την πολιτική σκηνή του Ηνωμένου Βασιλείου: «Αποσταθεροποίηση, πολιτική ακεραιότητα, ηθικές πεποιθήσεις…». Λέξεις και έννοιες που επαναλαμβάνονται συχνά από το 2016 και μετά, καθώς κανένα Συντηρητικό κυβερνητικό σχήμα δεν έχει αντέξει την νομοθετικά προβλεπόμενη πενταετή θητεία.

Η νέα κυβέρνηση της Λιζ Τρας, η οποία ήρθε μετά την παραίτηση Τζόνσον, δεν ξεκίνησε με τους καλύτερους οιωνούς. Μετά από μια ημέρα διακυβέρνησης ήρθε ο θάνατος της Βασίλισσας Ελισάβετ, ενώ η ανακοίνωση του μίνι – προϋπολογισμού στις 23 Σεπτεμβρίου δημιούργησε σειρά αναταραχών στον οικονομικό κλάδο: πτώση της λίρας, αύξηση του κόστους δανεισμού και ρόλερ-κόστερ του χρηματιστηρίου.

Η απόφαση της απόλυσης ήρθε ως μονόδρομος για την Τρας. Ο Κούασι Κουαρτένγκ έφυγε από το Number 11, μετά από 38 ημέρες στη θέση του υπουργού Οικονομικών και 21 ημέρες μετά την ανακοίνωση του αμφιλεγόμενου πακέτου μείωσης φόρων. Έτσι γίνεται ο δεύτερος υπουργός Οικονομικών με την γρηγορότερη θητεία, ενώ στην πρώτη θέση βρίσκεται ο Ίαν Μακλάουντ ,ο οποίος όμως το 1970 πέθανε ξαφνικά από ανακοπή καρδιάς, 30 ημέρες μετά την ανάληψη καθηκόντων.

Το παρασκήνιο της χθεσινής απόφασης

Εδώ και ημέρες η Τράπεζα της Αγγλίας (Bank of England) ενημέρωσε την κυβέρνηση ότι χθες Παρασκευή θα σταματούσε την παρέμβαση της για τη σταθερότητα στην αγορά ομολόγων. Υπενθυμίζεται ότι μετά την πίεση που δέχτηκαν τα βρετανικά κρατικά ομόλογα η Τράπεζα της Αγγλίας ξεκίνησε πρόγραμμα δισεκατομμυρίων για να στηρίξει την ομολογιακή αγορά και να περιορίσει το κόστος δανεισμού του βρετανικού κράτους.

Με τα νέα αυτά δεδομένα η Λιζ Τρας έπρεπε να κινηθεί πριν ανοίξουν οι αγορές ξανά τη Δευτέρα. Έτσι αποφάσισε να κάνει μια ακόμα «κολοτούμπα» από τις προεκλογικές της υποσχέσεις, καλώντας τον Κούασι Κουαρτένγκ να επιστρέψει άμεσα από το επαγγελματικό του ταξίδι στην Αμερική. 12:10 ώρα Αγγλίας ο πρώην υπουργός Οικονομικών μπήκε στο Number 10, 12:24 είχε γίνει ήδη γνωστή η αποπομπή του από την κυβερνητική του θέση.

Λίγη ώρα μετά έγινε γνωστό το όνομα του διαδόχου του: Τζέρεμι Χαντ. Θερμός υποστηρικτής του αντιπάλου της Τρας, Ρίσι Σούνακ, αγαπητό μέλος στους Συντηρητικούς κόλπους και υπέρμαχος της παραμονής του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2016.

Η δουλειά που αναλαμβάνει λοιπόν ο Χαντ αναδεικνύεται στην πιο καίρια για την χώρα, καθώς η άμεση απομάκρυνση του Κουαρτένγκ αλλά και η κρίση ακεραιότητας που βιώνει τώρα η Τρας ήρθαν εξαιτίας των οικονομικών βλέψεων τους. Ο ίδιος θέλει να κρατήσει επιφυλακτική στάση για την οικονομική πολιτική που θα ακολουθήσει δηλώνοντας ξεκάθαρα σήμερα στο BBC Breakfast ότι «δεν θα δεσμευτώ για τίποτα μέσα σε 24 ώρες όπου έχω αναλάβει». Παράλληλα όμως παραδέχτηκε ότι «έγιναν λάθη στην ανακοίνωση του μίνι – προϋπολογισμού πριν τρεις εβδομάδες» εννοώντας ουσιαστικά ότι δεν θα ακολουθήσει την ίδια ατζέντα μείωσης φόρων.

Η νέα ανταρσία των Συντηρητικών

Και ενώ τα βλέμματα θα πρέπει να στραφούν στα επόμενα βήματα της νέας αυτής κυβέρνησης κανείς δεν μπορεί να παραβλέψει ότι ο Χαντ είναι ο τέταρτος υπουργός Οικονομικών για τη χώρα - σε διάστημα 100 ημερών -  και ότι στις δημοσκοπήσεις το Συντηρητικό κόμμα βρίσκεται 20 ποσοστιαίες μονάδες πίσω από τους Εργατικούς.

Τα βρετανικά πρωτοσέλιδα σήμερα τονίζουν το γεγονός ότι Συντηρητικοί βουλευτές σκέφτονται τρόπους να διώξουν την πρωθυπουργό τους χωρίς όμως την επανάληψη μια χαώδους κούρσας διαδοχής. Στο παρασκήνιο αυτό, βρετανικά άρθρα επικαλούνται πηγές εντός του Συντηρητικού κόμματος που χρησιμοποιούν στις δηλώσεις τους ακόμα και βωμολοχίες για το πρόσωπο της Λιζ Τρας.

Η ανταρσία γίνεται όλο και πιο έντονη καθώς κάθε κίνηση της Λιζ Τρας φαίνεται πως έχει αντίθετα αποτελέσματα.Χθες η ίδια προσπάθησε να ηρεμήσει τις αγορές με την συνέντευξη τύπου που έδωσε ανακοινώνοντας όχι μόνο την απομάκρυνση του καλού της φίλου Κουαρτένγκ αλλά και με την απόφαση της να άρει το πάγωμα στον φόρο των επιχειρήσεων. Μετά από αυτή την ανακοίνωση η λίρα πήρε ξανά την κατιούσα όπως και οι τιμές των βρετανικών κρατικών ομολόγων.

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης σήμερα ζητούν εθνικές εκλογές με στόχο όχι μόνο την άμεση οικονομική ανάκαμψη αλλά και την πολιτική σταθερότητα και αξιοπιστία του Ηνωμένου Βασιλείου.

Ζωή Κατζαγιαννάκη, Λονδίνο