Άλλη μια χαμένη ευκαιρία

Οι αισιόδοξοι πίστευαν ότι αυτή τη φορά στη Βιέννη οι μακροχρόνιες διαπραγματεύσεις της Δύσης με το Ιράν για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης θα οδηγούνταν σε ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Κι αυτό επειδή οι προϋποθέσεις είναι ευνοϊκές. Το ιρανικό καθεστώς και ο θεωρούμενος μετριοπαθής πρόεδρος Χασάν Ροχανί βρίσκονται υπό την πίεση των διεθνών κυρώσεων που έχουν πια αισθητές συνέπειες: η χώρα βρίσκεται σε οικονομική απομόνωση, η βιομηχανική παραγωγή έχει συρρικνωθεί, οι εξαγωγές πετρελαίου έχουν περιοριστεί στο ελάχιστο, ο πληθωρισμός καλπάζει. Από την άλλη πλευρά ο Αμερικανός πρόεδρος Μπάρακ Ομπάμα έχει ανάγκη μιας επιτυχίας στον εξωτερικό τομέα και ειδικά με την Τεχεράνη, αφού ο ίδιος ανέλαβε την ευθύνη της επανάληψης των επαφών με το ιρανικό καθεστώς. Στη συγκεκριμένη συγκυρία εξάλλου χρειάζεται έναν ισχυρό εταίρο στην περιοχή, καθώς το Ισλαμικό Κράτος έχει υποδουλώσει τμήματα του Ιράκ και της Συρίας και απειλεί να αποσταθεροποιήσει ολόκληρη την περιοχή. Αλλά και οι Ευρωπαίοι χρειάζονται μιαν απόδειξη για την επιτυχία της πολιτικής τους που συνίσταται σε ένα μίγμα εξαντλητικής διπλωματίας και ταυτόχρονων κυρώσεων.

Και παρ’ όλα αυτά όλα δείχνουν ότι οι διαπραγματεύσεις της Βιέννης που συνεχίζονται εδώ και ένα χρόνο θα χρειαστούν και νέα παράταση. Αξίζει να θυμηθεί κανείς ότι οι δύο πλευρές είχαν καταλήξει σε μια συμφωνία-πλαίσιο τον περασμένο Νοέμβριο, η οποία προέβλεπε ένα αίσιο τέλος εντός έξη μηνών. Στο μεταξύ και οι μεν και οι δε έχουν οχυρωθεί πίσω από τις πάγιες και διαρκώς επαναλαμβανόμενες θέσεις τους. Επιτυχία για την αμερικανική κυβέρνηση θα ήταν το Ιράν να περιορίσει καίρια τις δυνατότητες εμπλουτισμού ουρανίου που διαθέτει, ώστε σε περίπτωση που η Τεχεράνη αποφασίσει κάποια στιγμή να κατασκευάσει την ατομική βόμβα να χρειάζεται ένα χρόνο, αρκετό διάστημα για να αντιδράσει η Δύση. Επιτυχία για την ιρανική κυβέρνηση θα ήταν το ακριβώς αντίθετο, να διατηρήσει δηλαδή όσο πιο πολλές συσκευές φυγοκέντρησης μπορεί για την παραγωγή ουρανίου κατάλληλου για στρατιωτικούς σκοπούς. Μπορεί η Τεχεράνη να διαψεύσει τις ατομικές της φιλοδοξίες, η αλήθεια είναι ωστόσο ότι την τελευταία δεκαετία αύξησε θεαματικά τις πυρηνικές της δυνατότητες.

Πολλοί πίστευαν ενόψει των διαπραγματεύσεων της Βιέννης, που κανονικά θα έπρεπε να ολοκληρωθούν σήμερα Δευτέρα, ότι και οι δύο πλευρές δεν είχαν πια την πολυτέλεια να οδηγηθούν σε νέο αδιέξοδο. Στις δώδεκα παρά πέντε όλα δείχνουν ότι για να μην ομολογηθεί το αδιέξοδο θα υπάρξει και νέα παράταση. Με άλλα λόγια παρατείνεται και η επιστροφή του Ιράν στους κόλπους της διεθνούς κοινότητας, μια επανένταξη που θα στηριζόταν περισσότερο στη συνεργασία και λιγότερο στο μίσος και την ιδεολογία.

Barbara Wesel / Σπύρος Μοσκόβου