Tι κατάφερε η κυβέρνηση Σολτς πριν διαλυθεί

7 Δεκεμβρίου 2021. Τότε γεννήθηκε ο τρικομματικός συνασπισμός Σοσιαλδημοκρατών-Πρασίνων-Φιλελευθέρων, ένα πολλά υποσχόμενο πολιτικό πείραμα. Τίποτα βέβαια δεν προμήνυε τον Δεκέμβριο του 2021 όσα ακολούθησαν: πόλεμος στην Ουκρανία, ενεργειακή κρίση, ύφεση, πόλεμος στη Μέση Ανατολή, επανεκλογή Τραμπ. Κι  όλα αυτά μόλις είχε συνέλθει η Γερμανία και ο κόσμος από την πανδημία.

Πλέον το πείραμα απέτυχε και ο τρικομματικός συνασπισμός αποτελεί ιστορία. Τα ποσοστά δημοτικότητας της συγκυβέρνησης, μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία και τη γερμανική Zeitenwende (στροφή)στο μεταπολεμικό δόγμα ασφαλείας, άρχισαν να καταποντίζονται. O καγκελάριος Όλαφ Σολτς παραμένει μέχρι σήμερα ο λιγότερο αγαπητός και αποδεκτός καγκελάριος όλων των εποχών.

Παρόλα αυτά αυτός ο θνησιγενής, όπως αποδείχθηκε, συνασπισμός κατάφερε αρκετά, τουλάχιστον σε νομοθετικό επίπεδο. Νομοθετήματα με βαρύτητα που πέρασαν σε δεύτερο πλάνο εξαιτίας των μεγάλων διεθνών ζητημάτων. Μια ματιά, λοιπόν, σε μερικoύς μόνο σημαντικούς νόμους που η συγκυβέρνηση κατάφερε να περάσει στη σύντομη διάρκεια της ζωής της.

Απλοποίηση της απόκτησης  υπηκοότητας

Μια σημαντική μεταρρύθμιση για ένα μεγάλο τμήμα πολιτών στη Γερμανία ήταν η αναθεώρηση του συστήματος απόκτησης της γερμανικής υπηκοότητας, με απλοποίηση των προϋποθέσεων και τον σχετικών διαδικασιών.

Μετά από πρόταση της υπ. Εσωτερικών Νάνσι Φέζερ, μπορεί πλέον ένας μετανάστης να λάβει τη γερμανική υπηκόοτηταμετά από μόλις πέντε χρόνια και όχι οκτώ, όπως ίσχυε παλαιότερα. Υπό τον όρο «εξαιρετικών επιδόσεων ένταξης» μπορεί να λάβει τη γερμανική υπηκοότητα ένας αλλοδαπός ακόμη και σε τρία χρόνια. Ταυτόχρονα ο ίδιος νόμος άνοιξε και τον δρόμο για διατήρηση πολλαπλών ιθαγενειών. Η διατήρηση περισσότερων της μιας ιθαγένειας ίσχυε μόνο για πολίτες άλλων κρατών-μελών της ΕΕ.

Κατώτατος μισθός και στήριξη σε οικογένειες

Ένα σημαντικό μέτρο που υπερψηφίστηκε στη γερμανική βουλή  μετά από πρόταση του Σοσιαλδημοκράτη υπ. Εργασίας Χουμπέρτους Χάιλ στις αρχές του 2022 ήταν η αύξηση του κατώτατου ωρομισθίου από περίπου οκτώ σε δώδεκα ευρώ. Τέθηκε σε ισχύ από την 1η Οκτωβρίου του 2022, ενώ βάσει αυτού του νόμου προβλέπεται η δυνατότητα περαιτέρω αύξησης του ωρομισθίου από ανεξάρτητη επιτροπή.

Στο εργασιακό επίπεδο, αυξήθηκε το όριο της μερικής απασχόλησης αρχικά στα 1.600 ευρώ (ενώ σήμερα έχει φτάσει στα 2.000 ευρώ) και το όριο των λεγόμενων «mini-jobs», με εβδομαδιαίο χρόνο δέκα εργάσιμων ωρών, στα 520 ευρώ. 

Mια άλλη σημαντική μεταρρύθμιση που αποτέλεσε και έναν από τους βασικούς στόχους της συγκυβέρνησης στο κοινωνικό επίπεδο - αλλά και σημείο τριβής με τους Φιλελευθέρους - ήταν η ενίσχυση της προστασίας των παιδιών. Tέθηκε σε ισχύ ένα ενιαίο και αυτοματοποιημένο σύστημα επιδομάτων τέκνων για όλες τις οικογένειες που κατοχυρώνει την ασφάλεια των παιδιών μέσω ενός εγγυημένου εισοδήματος. Προβλέπεται επίσης κλιμακωτή προσαρμογή του ανάλογα με το πραγματικό εισόδημα των γονέων. Μέσω ψηφιοποιημένων διαδικασιών ο νέος νόμος δίνει τη δυνατότητα εντοπισμού οικογενειών με παιδιά που εξαιτίας άγνοιας ή γραφειοκρατικών εμποδίων δεν είχαν πρόσβαση στα επιδόματα, σύμφωνα με το Spiegel.

Νέες πηγές ενέργειας: LNG και αιολική ενέργεια

Ένα από τα πιο σοβαρά προβλήματα που αντιμετώπισε εξαρχής η συγκυβέρνηση υπό τον Όλαφ Σολτς ήταν η διακοπή της ροής φθηνού ρωσικού φυσικού αερίου στη Γερμανία και το κλείσιμο του δικτύου αγωγών Nord Stream. Η Γερμανία αναγκάστηκε να στραφεί σε νέες πηγές ενέργειας άμεσα για να διασφαλίσει την ενεργειακή της επάρκεια, που τους πρώτους μήνες μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία απειλήθηκε.

Με πρωτοβουλίες της συγκυβέρνησης και ιδίως του υπ. Οικονομίας και Ενέργειας Ρόμπερτ Χάμπεκ δόθηκε έμφαση στη δημιουργία μονάδων υγροποιημένου φυσικού αερίου αλλά και στην επέκταση των αιολικών πάρκων στα ανοιχτά της Βόρειας Θάλασσας και της Βαλτικής. Μάλιστα, όπως επίσης παρατηρεί το Spiegel, ο νόμος για τα λεγόμενα «offshore» αιολικά πάρκα πέρασε στη βουλή και με τις ψήφους της Χριστιανικής Ένωσης CDU/ CSU.

Αυτοπροσδιορισμός φύλου, άμβλωση, κάνναβη

Στο πεδίο του φύλου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων η κυβέρνηση του «φωτεινού σηματοδότη» ήταν αυτή που έδωσε τελικά και το πράσινο φως στον νόμο για την αυτοδιάθεση, που δίνει τη δυνατότητα εύκολης και χωρίς γραφειοκρατικά εμπόδια επιλογής και νομικής καταχώρισης του φύλου στα ληξιαρχεία του εκάστοτε δήμου, κατά βούληση και όχι απαραίτητα με βιολογικά κριτήρια. Σύμφωνα με τον ίδιο νόμο το κόστος για θεραπείες αλλαγής φύλου μπορεί να καλύπτεται από τα ταμεία υγείας.

O συγκεκριμένος νόμος τέθηκε σε ισχύ την 1η Νοεμβρίου. «Μια πολύ ιδιαίτερη ημέρα για όλα τα trans, intersex και non binary άτομα. Aπό την 1η Νοεμβρίου, το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση του φύλου ενισχύεται σημαντικά. Με τον νόμο αυτό, η απλή αλλαγή φύλου και ονόματος γίνεται επιτέλους πραγματικότητα. Και ο παλιός νόμος για τα trans άτομα, ο οποίος ήταν εν μέρει αντισυνταγματικός, αποτελεί ιστορία, ανέφερε σχετικά η υπ. Οικογένειας Λίζα Πάους.

Με πρωτοβουλία των τριών κομμάτων της συγκυβέρνησης και τη στήριξη της Αριστεράς τροποποιήθηκε επίσης στον γερμανικό Ποινικό Κώδικα και το περίφημο άρθρο περί «απαγόρευσης της διαφήμισης των αμβλώσεων», βάσει του οποίου είχαν διωχθεί γιατροί που προχωρούσαν στα ιατρεία τους σε αμβλώσεις. Η επίμαχη διάταξη είχε κριθεί αντισυνταγματική στο παρελθόν. Ο νέος νόμος ουσιαστικά εναρμόνισε τη γερμανική νομοθεσία για τις αμβλώσεις με τη νομολογιακή πρακτική.

Ένα άλλο μέτρο που προκάλεσε τίτλους σε διεθνή μέσα αλλά και κύματα ευφορίας στους δρόμους ήταν η νομιμοποίηση της χρήσης κάνναβης για ιδιωτική κατανάλωση (25 γραμμάρια) και καλλιέργεια στο σπίτι σε μικρές ποσότητες (50 γραμμάρια) μετά από πρωτοβουλία του Σοσιαλδημοκράτη υπ. Υγείας Καρλ Λάουτερμπαχ, Ο ίδιος νόμος προβλέπει και τη δημιουργία των λεγόμενων «κλαμπ κάνναβης», ιδιωτικών κλαμπ με έως και 500 μέλη που μπορούν να καλλιεργούν και να διανέμουν στα εγγεγραμμένα μέλη κάνναβη.