SPD: εξέγερση ή παραμονή στην κυβέρνηση;

Έχει περάσει μισός χρόνος από τότε που η πρόεδρος του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος Αντρέα Νάλες τα παράτησε και παραιτήθηκε μετά από καταστροφικές εκλογικές ήττες σε τοπικό επίπεδο αλλά και στις ευρωεκλογές. Σε παγγερμανικό επίπεδο το ποσοστό ήταν ανάμεσα στο 12% και 14%. Ακολούθησε μια διαδικασία που ήταν ασυνήθιστη: η κομματική βάση θα αποφάσιζε ποιος θα την διαδεχόταν. Κατέβηκαν  υποψήφιοι σε ζευγάρια και στον πρώτο γύρο επικράτησαν δύο: ο υπουργός Οικονομικών  Όλαφ Σολτς με την πολιτικό από το Βρανδεμβούργο Κλάρα Γκάιβιτς και ο Νόρμπερτ Βάλτερ-Μπόργιανς με την Σάσκια Έσκεν, ομοσπονδιακή βουλευτή. Ο δεύτερος γύρος ολοκληρώνεται απόψε το βράδυ. 425.000 μέλη του κόμματος πρέπει να ψηφίσουν ένα από τα δύο υποψήφια ζευγάρια.

Στροφή προς τα αριστερά;

Από το αποτέλεσμα θα εξαρτηθούν πολλά. Και καταρχήν η μελλοντική ιδεολογική κατεύθυνση του SPD. Διότι οι δύο ομάδες έχουν διαφορετικά σχέδια και απόψεις. «Στα τελευταία 20 χρόνια, το κόμμα από 40% κατρακύλησε στο 14%, κι αυτό συνέβη επειδή για πολλά χρόνια παραδόθηκε σε συνταγές που πρέπει να αποκαλέσουμε νεοφιλελεύθερες» επέκρινε ο Βάλτερ Μπόργιανς. Για τρίτη φορά οι Σοσιαλδημοκράτες συγκυβερνούν με την Χριστιανική Ένωση υπό την Άγκελα Μέρκελ. Σε αυτό το διάστημα πολιτικών συμβιβασμών το SPD έχανε συνεχώς το αριστερό πολιτικό προφίλ του, όπως διαπιστώνει ο Μπόργιανς.

Είναι κάτι που μαζί με τη Σάσκια Έσκεν θέλει να αλλάξει. Και οι δύο ανήκουν στην αριστερή πτέρυγα του SPD. «Το κόμμα πρέπει να είναι εκεί για εκείνους που δεν έχουν στην κοινωνία συνήγορο». Συγκεκριμένα ζητούν μεταξύ άλλων κατάργηση των κυρώσεων σε βάρος των ανέργων. Αισθητή αύξηση της κατώτατης σύνταξης και την εισαγωγή φόρου στους πλουσίους. Αυτό θα είχε επιπτώσεις για τον κυβερνητικό συνασπισμό στο Βερολίνο. «Νομίζω ότι θα είναι δύσκολο να συνεχιστεί η συγκυβέρνηση» υποστηρίζει ο 67χρονος Μπόργιανς.

Η 58ρονη Σάσκια Έσκεν δεν έκρυψε ποτέ ότι θα ήθελε να καταγγείλει άμεσα τη κυβερνητική συνεργασία ανάμεσα στο SPD και την Κοινωνική Ένωση, θεωρώντας ότι μόνο αυτό θα διασώσει το κόμμα της. «Υπάρχουν σοσιαλδημοκρατικά κόμματα στην Ευρώπη, που είναι με το ένα πόδι στον τάφο και δεν θέλω να είμαι μάρτυς της ίδιας πορείας για το SPD. Σε περίπτωση που το Χριστιανοδημοκρατικό κόμμα και οι Χριστιανοκοινωνιστές δεν είναι διατεθειμένοι να επαναδιαπραγματευτούν την κυβερνητική συμφωνία και να αποδεχθούν περισσότερα σοσιαλδημοκρατικά αιτήματα, τότε μένει ο δρόμος της εξόδου από την κυβέρνηση» επιμένει η Έσκεν.

Δεν εγκαταλείπουν την καρέκλα

Τέλος της συγκυβέρνησης; Είναι κάτι που θέλουν να εμποδίσουν πάση θυσία ο Όλαφ Σολτς και η Κλάρα Γκάιβιτς. Και με αυτούς στην πραγματικότητα όλοι οι πολιτικοί του SPD με θέσεις εξουσίας, κυρίως με υπουργικούς θώκους. Θέλουν να παραμείνουν στα πόστα τους. Γι αυτό όλα τα στελέχη έχουν δώσει άτυπη οδηγία ψήφου υπέρ του Σολτς και της Γκάιβιτς. Εάν θα γίνει αποδεκτή, μένει να φανεί στην πράξη. Εάν κρίνει κανείς από τη νευρικότητα της ηγεσίας του κόμματος, η έκβαση μπορεί να είναι οριακή. Αυτό το γνωρίζει ο πολύ καλά ο έμπειρος πολιτικός Όλαφ Σολτς. Γνωρίζει πολύ καλά τα πολιτικά παιχνίδια από όλες τις θέσεις που πέρασε. Η πολιτική «καρδιά» του SPD όμως δεν τον ακολουθεί. Οφείλεται ίσως στον συνεσταλμένο σχεδόν χωρίς αισθήματα τρόπο του. Ο Σολτς είναι πραγματιστής, ενίοτε ψυχρός. Δεν είναι τυχαίo ότι φέρει το προσωνύμιο «Σολτσομάτ» από το Σολτς και αυτόματος.

Στις τελευταίες όμως εμφανίσεις του εμφανίστηκε αλλαγμένος. Πιο μαχητικός, πιο ενθουσιώδης, με μεγαλύτερη αισιοδοξία για το μέλλον. «Το κόμμα πέτυχε πολλά» είπε. Στην ίδια γραμμή κινείται και η Γκάιβιτς, που στην αρχή νόμιζε ότι ήταν διακοσμητικό στοιχείο στο πλευρό του Σολτς. Στο μεταξύ αποδέχθηκε ότι το πολιτικό βάρος μοιράζεται διαφορετικά στην ομάδα της. Αλλά ποιος θα οδηγήσει το SPD στις βουλευτικές εκλογές του 2021 στην ομάδα Σολτς - Γκάιβιτς επικρατεί συναίνεση. «Στόχος μας είναι να βγει σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος» λέει η Γκάιβιτς. Σε περίπτωση που η ομάδα τους λάβει τις περισσότερες ψήφους από την κομματική βάση, δεν σημαίνει αυτόματα ότι η κυβέρνηση συνασπισμού δεν κινδυνεύει. Η τελική απόφαση υπέρ ή κατά της GroKo θα ληφθεί στο ομοσπονδιακό συνέδριο στις 6 και 7 Δεκεμβρίου.

Ζαμπίνε Κίνκαρτς

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου