Quo vadis Αφγανιστάν;

Quo vadis Αφγανιστάν; 9 χρόνια μετά την στρατιωτική εμπλοκή των Αμερικανών και των συμμάχων τους στη χώρα και την απελευθέρωση των κατοίκων της από το καθεστώς των Ταλιμπάν η κατάσταση είναι στη κόψη του ξυραφιού.

«Πισωγυρίσματα στο θέμα ασφάλειας»

Δεν περνά μέρα που η νατοϊκή δύναμη να μην θρηνεί νεκρούς στρατιώτες, δεν περνά μέρα που να μην σκοτώνονται άμαχοι σε βομβαρδισμούς, δεν περνά μέρα που να μην επιβεβαιώνονται τα χειρότερα, ότι ο πόλεμος στο Αφγανιστάν δεν κερδίζεται. Σε αποκλειστική συνέντευξη στη τηλεόραση της Ντόιτσε Βέλλε ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών Γκίντο Βεστερβελλε περιγράφει την κατάσταση, δίνει τη δική του εκτίμηση για την πορεία των εξελίξεων και επαναλαμβάνει ότι η δυτική συμμαχία είναι καταδικασμένη να επιτύχει. Ο αρχισυντάκτης Αλεξάντερ Κουντάσεφ, ρώτησε τον υπουργό, αν μετά από δύο διεθνείς διασκέψεις, μια στο Λονδίνο και μια στην Καμπούλ, μπορεί κανείς να κάνει λόγο για επιτυχίες.

«Πρέπει να δούμε την κατάσταση διαφοροποιημένα», απαντά ο Γκίντο Βεστερβέλε. «Φοβάμαι ότι στο θέμα της ασφάλειας θα υποστούμε πισωγυρίσματα, η περίοδος καλλιέργειας των χωραφιών έχει περάσει και από την εμπειρία μας μπορούμε να πούμε ότι η κατάσταση ασφάλειας θα επιδεινωθεί. Στο βορρά υπάρχουν 134 περιοχές εκ των οποίων στις 8 η κατάσταση κρίνεται ως εξαιρετικά επικίνδυνη. Αυτό σημαίνει, ότι δεν θα πρέπει μόνο να χτίζουμε δρόμους και σχολεία για κορίτσια, αλλά να συμβάλουμε και στην πολιτική σταθεροποίηση σε αυτές τις περιοχές. Αυτός είναι ο πραγματικός στόχος. Ο στόχος είναι ακόμη να παραδώσουμε το 2014 την ευθύνη για την ασφάλεια της χώρας στους Αφγανούς. Είναι ο ίδιος στόχος που έχει θέσει ο πρόεδρος Καρζάι αλλά και η διεθνής κοινότητα στην τελευταία διάσκεψη για το Αφγανιστάν στην Καμπούλ».

«Συμφιλίωση σε πολιτικό επίπεδο»

Ποιοι ήταν οι λόγοι που η διεθνής κοινότητα δεν κατάφερε τους στόχους της, ρωτά τον Γκίντο Βεστερβέλε ο αρχισυντάκτης του σταθμού μας. Γιατί παρατηρείται τόση καθυστέρηση στην ανοικοδόμηση της χώρας;

«Είμαι της άποψης ότι κι εδώ πρέπει να δούμε τα πράγματα διαφοροποιημένα», απαντά ο Γκίντο Βεστερβέλε. «Είναι σωστό, ότι σε ορισμένους τομείς οι εξελίξεις δεν είναι καλές, αλλά είναι επίσης σωστό, ότι σε άλλους είναι καλές. Δεν θα πρέπει να το ξεχνάμε. Είμαστε στο Αφγανιστάν γιατί η συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού το επιθυμεί. Θα πρέπει όμως παράλληλα να εφαρμόσουμε μια αλλαγή στην στρατηγική μας, κάτι που συζητήσαμε καταρχήν στο Λονδίνο και μετά στη Καμπούλ. Ό,τι δηλαδή θα πρέπει να υπάρξει και συμφιλίωση σε πολιτικό επίπεδο».

Ο γερμανός δημοσιογράφος αναφέρθηκε και στο ρόλο των γειτονικών του Αφγανιστάν χωρών και ιδιαίτερα του Πακιστάν και μάλιστα μετά τις αποκαλύψεις από το διαδικτυακό τόπο Γουικιλις ότι η χώρα στηρίζει τους Ταλιμπάν. Τι είναι τελικά το Πακιστάν, μια φιλική χώρα ή μια χώρα που παίζει διπλό παιγνίδι;.

«Και εδώ θα πρέπει να βλέπουμε και τις επιτυχίες», λέει ο γερμανός υπουργός εξωτερικών. «Για παράδειγμα, ενόψει της διάσκεψης για το Αφγανιστάν υπεγράφη με το Πακιστάν συμφωνία συνεργασίας στον εμπορικό τομέα. Αυτό για τα γερμανικά αυτιά δεν ακούγεται θεαματικό, όταν όμως ξέρει κανείς την ιστορία των δύο χωρών αποτελεί σημαντικό γεγονός. Υπάρχει όμως και κάτι άλλο. Χρειαζόμαστε τις γειτονικές χώρες, χρειαζόμαστε την περιφερειακή συνεργασία για να επιτύχουμε. Κι ενώ στη διάσκεψη του Λονδίνου έλειπε μια χώρα, στην Καμπούλ εκπροσωπήθηκε ολόκληρη η περιοχή που συναίνεσε στη κοινή διακήρυξη. Αυτό δημιουργεί δεσμούς ανάμεσα στις γειτονικές χώρες και με αυτό τον τρόπο θέλουμε να τις ενθαρρύνουμε να συνεχίσουν».

«Η ασφάλεια της Ευρώπης εξαρτάται από το Αφγανιστάν»

Ο συνεχιζόμενος πόλεμος στο Αφγανιστάν έχει δημιουργήσει τριβές στις κυβερνήσεις των χωρών που συμμετέχουν στην πολυεθνική δύναμη. Ήδη η Ολλανδία απέσυρε τους στρατιώτες της, άλλες χώρες αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό την κατάσταση. Για πόσο καιρό ακόμη επαρκούν τα αποθέματα υπομονής για να υλοποιηθεί ο στόχος, που είναι ένα ειρηνικό Αφγανιστάν;

«Θεωρώ την ερώτηση πολύ δύσκολη», παραδέχεται ο γερμανός υπουργός εξωτερικών. «Αλλά μπορώ μόνο να δώσω μια συμβουλή, να μη ξεχνάμε τα δικά μας συμφέροντα. Τα δικά μας συμφέροντα μας υπαγορεύουν ότι δεν θα πρέπει να αφήσουμε αυτούς που εξάγουν την τρομοκρατία στον κόσμο ή συνεργάζονται με χώρες που ευνοούν την τρομοκρατία, να ξανακάνουν το Αφγανιστάν κρησφύγετο τους, ορμητήριο ή περιοχή ανεφοδιασμού. Ξεχνάμε πολύ εύκολα, ότι εδώ σχεδιάστηκαν πολλές από τις τρομοκρατικές επιθέσεις που έπληξαν δυστυχώς και την Ευρώπη. Γι αυτό και συμβουλεύω όλους, ναι μεν να είμαστε σκεπτικοί, αλλά να διακατεχόμαστε από υγιή σκεπτικισμό, όταν πρόκειται για επιχειρήσεις πχ. των γερμανικών ενόπλων δυνάμεων. Συμβουλεύω όμως όλους να συνειδητοποιήσουν ότι πρόκειται τελικά για τη δική μας ασφάλεια που μας οδηγεί στο να θέλουμε να έχουμε επιτυχία. Με μια προοπτική βέβαια, την προοπτική της αποχώρησης από το Αφγανιστάν, την οποία επεξεργαζόμαστε σε συνδυασμό με τη ανοικοδόμησης της χώρας».

Alexander Kudascheff/Ειρήνη Αναστασοπούλου

Επιμέλεια Σύνταξης Βιβή Παπαναγιώτου