H Καλιφόρνια υποφέρει από την ξηρασία

Ο Ράιαν Γιάκομπσεν και η οικογένειά του ασχολούνται με τη γη τους εδώ και τέσσερις γενιές. Οι πρόγονοι του ήταν Γερμανοί από τη Ρωσία και έμεναν στην περιοχή του Βόλγα. Πριν από εκατό περίπου χρόνια μετανάστευσαν στην κεντρική Καλιφόρνια, στην μικρή πόλη Φρέσνο, δυο ώρες μακριά με το αυτοκίνητο από το Σαν Φραντζίσκο. Παράγουν κρασί, φρούτα και λαχανικά. Με τον παππού του, ο οποίος είναι πάνω από ενενήντα ετών, μιλάνε ευχαρίστως για το παρελθόν. «Υπήρχαν πολλές φορές στο παρελθόν περίοδοι ξηρασίας. Αλλά κανείς στην οικογένεια δεν θυμάται μια τέτοια ξηρασία» λέει ο 34χρονος αγρότης. Εδώ και τρία χρόνια δεν έχει βρέξει καθόλου. Πολλά αγροκτήματα ξεραίνονται. Το νερό το χρησιμοποιούν εξαιρετικά προσεκτικά και με μέτρο. Σωλήνες πολλών χιλιομέτρων μεταφέρουν νερό από τις λίμνες των φραγμάτων.

Το χειμώνα η λίμνη συνήθως γεμίζει αφού συνήθως βρέχει. Παράλληλα λιώνουν και τα χιόνια από τα γύρω βουνά και το νερό πηγαίνει στην πεδιάδα. Τώρα όμως που δεν βρέχει, η λίμνη έχει γεμίσει μόνο κατά 40%. Το νερό από αυτή τη λίμνη είναι ακριβό. Οι αγρότες για να ποτίσουν ένα σχετικά μικρό αγρόκτημα για μερικές ώρες πρέπει να πληρώσουν περίπου 100 δολάρια. Το κόστος για την εκμετάλλευση του αγροκτήματος αυξάνει και δεν μπορούν οι αγρότες να το μετακυλύουν διαρκώς στους καταναλωτές. Ο ανταγωνισμός στη γεωργία είναι πολύ σκληρός. Στο παιχνίδι έχουν μπει δυναμικά και οι λατινοαμερικάνικες χώρες με τις φράουλες, τα σταφύλια και τα καρύδια τους στην αμερικανική αγορά.

Η φάρμα «Σταμούλης» από τις πιο μοντέρνες

«Έρχεται κάποια στιγμή που δεν αξίζει τον κόπο πλέον να καλλιεργείς τα κτήματα» λέει ο Φώτης Μπήλιος. Δουλεύει σε μια μεγάλη φάρμα, μισή ώρα με το αυτοκίνητο από το Φρέσνο. Στη φάρμα αυτή, που ονομάζεται «Σταμούλης», εργάζονται 300 μόνιμοι υπάλληλοι, ενώ χιλιάδες άλλοι εποχικοί υπάλληλοι βοηθούν. Το χρόνο η φάρμα κάνει τζίρο 80 εκατομμύρια δολάρια. «Το ένα τέταρτο της φάρμας που έχει έκταση 7.100 εκτάρια έχει μείνει ακαλλιέργητο» λέει ο 43χρονος αγρότης κάνοντας μια βόλτα στην περιοχή. Η φάρμα «Σταμούλης» ανήκει στις πιο μοντέρνες της Καλιφόρνιας. Ο Φώτης Μπήλιος όμως είναι αισιόδοξος πως τελικά η φάρμα θα τα καταφέρει. Άλλα μικρότερα αγροκτήματα έχουν πολύ περισσότερες δυσκολίες.

Φαγητό ή ντους;

«Εκατοντάδες φάρμες κινδυνεύουν με χρεοκοπία» λέει ο Τζούλιετ Κρίστιαν Σμιθ από την περιβαλλοντική οργάνωση «Union of Concerned Scentists» στο Σαν Φραντζίσκο. Τους επόμενους μήνες εκτιμάται ότι θα υπάρξουν σποραδικές βροχοπτώσεις, αλλά δεν αρκούν. Σύμφωνα με τον αμερικανό επιστήμονα, η παρατεταμένη ξηρασία οφείλεται στις κλιματικές αλλαγές.

Οι αρχές υπολογίζουν ότι εξαιτίας της ξηρασίας τουλάχιστον 200.000 εκτάρια γης θα μείνουν ακαλλιέργητα. Σύμφωνα με την κυβέρνηση οι ζημίες ανέρχονται γύρω στα πέντε δισ. δολάρια. Άλλη μια αιτία της ξηρασίας είναι πως έχει διπλασιαστεί ο αριθμός των κατοίκων της Καλιφόρνιας, φθάνοντας τα 38 εκατομμύρια. Περισσότεροι άνθρωποι όμως σημαίνει και μεγαλύτερη κατανάλωση νερού. Ο Φώτης Μπήλιος θεωρεί πως η κυβέρνηση στρέφει το νερό στις μεγάλες πόλεις και διερωτάται «τι είναι πιο σημαντικό να κάνεις ντους ή να έχεις κάτι να φας». Ο πόλεμος για το νερό μόλις άρχισε.

Mio. Soric / Μαρία Ρηγούτσου

Υπεύθ. Σύνταξης: Στ.Ασημένιος