H διπλή επέτειος της Μπούντεσταγκ

Ο τόπος της πρώτης συνόδου του γερμανικού κοινοβουλίου μετά τον Β´ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν ασυνήθιστος, η διάθεση πανηγυρική, η στιγμή ιστορική. To πάλαι ποτέ γυμναστήριο της Παιδαγωγικής Ακαδημίας της Βόννης μετατράπηκε με συνοπτικές διαδικασίες στον χώρο που θα φιλοξενούσε την Ολομέλεια της νέας Μπούντεσταγκ. Υπό τις μελωδίες του Μπετόβεν και αφού πήρε τον λόγο ο παλιός πρόεδρος της γερμανικής Βουλής Πάουλ Λέμπε -που είχε παραμείνει στο αξίωμα αυτό μέχρι το 1932 πριν την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία- ξεκίνησε σε έντονα φορτισμένο κλίμα τις εργασίες της η πρώτη μεταπολεμική γερμανική βουλή. Ήταν η πρώτη φορά που συνερχόταν ένα ελεύθερα εκλεγμένο κοινοβούλιο μετά τα σκοτεινά χρόνια του Β‘ Παγκοσμίου Πολέμου και του εθνικοσοσιαλισμού.

70 χρόνια γερμανικής και ευρωπαϊκής ιστορίας

«Tι ελπίζει ο γερμανικός λαός από την Μπούντεσταγκ;» ήταν το ερώτημα που απηύθυνε τότε προς τους νέους βουλευτές ο Πάουλ Λέμπε. Η απάντηση ήταν ομόφωνη: «Να φτιάξουμε μια σταθερή κυβέρνηση, μια υγιή οικονομία, μια νέα κοινωνία διασφαλίζοντας την προστασία της ιδιωτικής ζωής, να οδηγήσουμε την πατρίδα μας σε μέρες νέας ευημερίας». Σε αυτά οι γερμανοί βουλευτές προσέθεσαν την ανάγκη για μια «ειλικρινή Γερμανία» που ήθελε να δει τον εαυτό της ως μέλος μιας «ενωμένης Ευρώπης». Στόχοι που ηχούσαν μακρινοί και μεγαλεπήβολοι πάνω στις στάχτες του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου. 70 χρόνια μετά και έπειτα από 4.215 κοινοβουλευτικές συνόδους και 64.078 ψηφισμένους νόμους, θα μπορούσε να πει κανείς ότι σε μεγάλο βαθμό το γερμανικό κοινοβούλιο κατάφερε να σταθεί επάξια στο ύψος των περιστάσεων και να εκπληρώσει πολλούς από τους πρωταρχικούς του στόχους. Κατά τη διάρκεια όλων αυτών των δεκαετιών οι ιστορικές στιγμές ήταν πολλές. Μερικές από αυτές: η κοινοβουλευτική συζήτηση διάρκειας 20 ωρών το 1952 για την δημιουργία γερμανικού ομοσπονδιακού στρατού, η συζήτηση σε έντονους τόνους εν έτει 1972 για την κατάργηση του νόμου έκτακτης ανάγκης, η συζήτηση για την αναθεώρηση του νομικού πλαισίου για τις αμβλώσεις το 1974 και βέβαια οι πολύωρες διαβουλεύσεις για τη Συμφωνία για τη Γερμανική Επανένωση το 1990.

Η επιστροφή στο Βερολίνο το 1999

Η 7η Σεπτεμβρίου είναι όμως σημαντική ημέρα για την γερμανική κοινοβουλευτική ιστορία και για έναν ακόμη λόγο. Την ίδια μέρα το 1999 συγκλήθηκε η Ολομέλεια της Μπούντεσταγκ για πρώτη φορά μετά τον Β‘ Παγκόσμιο Πόλεμο στο ιστορικό κτήριο του Ράιχσταγκ στο Βερολίνο, όπου και στεγάζεται μέχρι σήμερα. Ένα κτήριο με βαριά ιστορία και έντονο συμβολισμό, που μέχρι σήμερα παραμένει η έδρα της γερμανικής βουλής. Όχι χωρίς αναταράξεις. Η είσοδος του εθνολαϊκιστικού κόμματος AfD στο γερμανικό κοινοβούλιο μετά τις εκλογές του 2017 έφερε έναν άλλο τόνο πολιτικής αντιπαράθεσης οξύνωντας τους τόνους και ξυπνώντας ενιότε μνήμες του σκοτεινού παρελθόντος.

Η ιστορία της γερμανικής βουλής αφήνει ωστόσο να διαφανεί ότι πολύ συχνά κόμματα έρχονται αλλά και παρέρχονται από τους κόλπους της. Έτσι το 1983, ταράσσοντας τα πολιτικά νερά, οι Πράσινοι εισήλθαν στη Μπούντεσταγκ, το 1990 το Κόμμα Δημοκρατικού Σοσιαλισμού (η σημερινή Αριστερά), ενώ οι Φιλελεύθεροι βγήκαν από τη βουλή το 2013 ως μεγάλοι ηττημένοι και ξαναμπήκαν ωστόσο το 2017. Σήμερα ο αριθμός των βουλευτών ανέρχεται στους 709. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη σε αριθμό βουλευτών Μπούντεσταγκ. Πολλοί ήδη ζητούν την αλλαγή του γερμανικού εκλογικού συστήματος.

Ούλριχ Στάινκολ, dpa

Eπιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη