H GroKo, ο Μακρόν και το ευρωπαϊκό όραμα

Οι Γερμανοί πρέπει να καταβάλουν μεγαλύτερες εισφορές στις Βρυξέλλες, προκειμένου να έχουν μια πιο ισχυρή και αποτελεσματική ΕΕ και ένα ανθεκτικότερο στις κρίσεις ευρώ. Αυτή είναι εν ολίγοις η ουσία των όσων συζητούνται για την Ευρώπη στο πλαίσιο των διερευνητικών επαφών για τον σχηματισμό κυβέρνησης μεγάλου συνασπισμού (GroKo από το Große Koalition). Για τον Μάρτιν Σουλτς το μέλλον της Ευρώπης είναι ένα καίριο θέμα. Ο ίδιος οραματίζεται τις «Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης», ωστόσο στα χαρτιά εργασίας των διερευνητικών μια τόσο συγκεκριμένη πρόταση απουσιάζει. Μέχρι στιγμής οι προτάσεις για το μέλλον της Ευρώπης εντάσσονται λίγο-πολύ στην ευρύτερη δημόσια συζήτηση για τις μεταρρυθμίσεις που πρέπει να δρομολογηθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Πρόκειται για μια συζήτηση που εδώ και καιρό έχει ξεκινήσει στη Γαλλία, μετά από πρωτοβουλία του προέδρου Εμμανουέλ Μακρόν. Ήδη τον περασμένο Σεπτέμβριο ο Εμ. Μακρόν σε ομιλία που είχε εκφωνήσει στη Σορβόννη έθεσε το περίγραμμα των μεταρρυθμίσεων που πρέπει να γίνουν προκειμένου να δρομολογηθεί μια επανεκκίνηση της Ευρώπης. Γερμανικές προτάσεις βρίσκει κανείς και στις συζητήσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού, όμως όπως επισημαίνει ο Μάρτιν Σουλτς αυτές προέρχονται κυρίως από εκείνον: μείωση της ανεργίας στους νέους, άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων εντός της ΕΕ, αγώνας κατά του φορολογικού ντάμπινγκ, αντιμετώπιση της έξαρσης του εθνικισμού, εμβάθυνση της αμυντικής ένωσης, καλύτερη «ιεράρχηση» των προτεραιοτήτων στο πεδίο της προσφυγικής πολιτικής. Σε όλα αυτά τα πεδία Βερολίνο και Παρίσι φαίνεται εν πολλοίς να συμφωνούν.

Περί ευρωπαίου υπ. Οικ.  και προϋπολογισμού της ευρωζώνης

«Υπάρχει έντονο στοιχείο Μακρόν στις διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης» αναφέρει στο γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων ο Λύντερ Γκέρκεν από το Κέντρο Ευρωπαϊκής Πολιτικής του Φράιμπουργκ. Εκεί όμως που η γερμανική πλευρά -δηλαδή τα κόμματα που συμμετέχουν στις συζητήσεις για τη νέα κυβέρνηση- παραμένει ακόμη ασαφής είναι το ενδεχόμενο ενός ευρωπαίου υπουργού Οικονομικών αλλά και το θέμα ενός κοινού προϋπολογισμού για την ευρωζώνη. Αναφορικά με τον κοινό προϋπολογισμό γίνεται λόγος με συμβιβαστική βέβαια διατύπωση για: «ειδικά κονδύλια για την οικονομική σταθεροποίηση, την κοινωνική σύγκλιση και την υποστήριξη δομικών μεταρρυθμίσεων στην ευρωζώνη, τα οποία θα μπορούσαν να λειτουργήσουν σαν σημείο εκκίνησης για έναν μελλοντικό προϋπολογισμό της ευρωζώνης στραμμένο σε επενδύσεις».

Οι αναφορές στο ενδεχόμενο ενός ευρωπαίου υπ. Οικονομικών για την ώρα λείπουν, όμως μόνο επειδή ακόμη δεν έχει διευκρινιστεί ο ρόλος του, όπως δήλωσε στο ZDF ο Μάρτιν Σουλτς την Παρασκευή. «Ο ευρωπαίος υπ. Οικονομικών θα έρθει. Είναι σίγουρο», δήλωσε χαρακτηριστικά. «Το θέμα είναι: θα πρόκειται για ένα μέλος της Κομισιόν ή θα προέρχεται από μια εθνική κυβέρνηση; Αλλά το πιο κρίσιμο ερώτημα είναι: Ποιες θα είναι αρμοδιότητές του;» ανέφερε ο Μ. Σουλτς.

Τρεις σελίδες για την ευρωπαϊκή πολιτική

Για την ώρα οι τρεις σελίδες που αφορούν τα θέματα ευρωπαϊκής πολιτικής στις διερευνητικές δεν φαίνεται να δίνουν επαρκείς απαντήσεις στα καίρια αυτά ζητήματα. Αρχικά οι λεπτομέρειες θα πρέπει να συζητηθούν εντός της «GroKo», έπειτα διμερώς μέχρι τον Μάρτιο με τη Γαλλία και τελικά σε ευρωπαϊκό επίπεδο μαζί με τους υπόλοιπους εταίρους μέχρι τον Ιούνιο. Σύμφωνα με το κείμενο των πορισμάτων επί των διερευνητικών επαφών γίνεται ωστόσο σαφές ότι στόχος είναι η οικονομική ενίσχυση της ΕΕ, ώστε αυτή να πάρει στα σοβαρά τον ρόλο της. Σημειώνεται μάλιστα ότι «είμαστε (ως Γερμανία) διατεθειμένοι να εισφέρουμε υψηλότερα ποσά για τον προϋπολογισμό της ΕΕ». Αυτό ενδέχεται να καθησυχάσει τους ευρωπαίους εταίρους ενόψει του κρίσιμου ευρωπαϊκού δημοσιονομικού πλαισίου για το 2020 και μετά, δεδομένου ότι μετά το Brexit θα λείπει η βρετανική εισφορά ύψους 12 έως 13 δις ευρώ (καθαρά), ενώ για την ίδια περίοδο προβλέπονται αυξημένες ανάγκες στο αμυντικό πεδίο καθώς και στο πεδίο του προσφυγικού. Υπό αυτό το πρίσμα ο προϋπολογισμός της ΕΕ θα πρέπει να αυξηθεί από το 1,0% στο 1,1% ή λίγο κάτω από το 1,2% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ. Ακούγεται μεν η αύξηση αυτή μικρής κλίμακας, ωστόσο για τη Γερμανία θα σήμαινε μια καθαρή επιβάρυνση περίπου 10 δις ευρώ ετησίως.

Πρόσφατα ο Μ. Σουλτς δήλωσε ότι η Γερμανία θέλει να εισφέρει μεγάλα ποσά στον κοινό προϋπολογισμό προκειμένου ο Εμ. Μακρόν να καταφέρει να υλοποιήσει το ευρωπαϊκό του όραμα που θα κοστίσει δισεκατομμύρια. Για την ώρα ο ίδιος ο Μακρόν φαίνεται να βλέπει θετικά αλλά και επιφυλακτικά την ευρωπαϊκή ατζέντα του Βερολίνου. Είναι ακόμη νωρίς για τελικά συμπεράσματα, είπε πριν λίγες μέρες. Από την πλευρά του πάντως ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλωντ Γιούνκερ, που διατηρεί καλές σχέσεις τόσο με την Άγκελα Μέρκελ όσο και με τον Μάρτιν Σουλτς, βλέπει θετικά τις έστω και πρόωρες ακόμη γερμανικές θέσεις περί Ευρώπης και ευρωζώνης.

Dpa, Σμιτ Ρότσμαν / Δήμητρα Κυρανούδη