GMF: Στην DW και φέτος το μεγάλο ραντεβού των ΜΜΕ
16 Ιουνίου 2024
«Sharing solutions» είναι το κεντρικό σύνθημα για τη φετινή συνάντηση των media στην παλαιά αίθουσα του Ομοσπονδιακού Κοινοβουλίου στη Βόννη, με 1.500 συμμετοχές από περισσότερες από 100 χώρες. Επί δύο ημέρες, στις 17 και 18 Ιουνίου, οι συμμετέχοντες θα ανταλλάξουν απόψεις και εμπειρίες και θα αναζητήσουν λύσεις για τις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα το δημοσιογραφικό επάγγελμα - από την καταπίεση των αυταρχικών καθεστώτων ως τη συνεχή διείσδυση της τεχνολογίας.
Ο Μπένιαμιν Πάργκαν, διευθυντής του τμήματος εκδηλώσεων της DW, εξηγεί: «Εστιάζουμε στην ασφάλεια των εκπροσώπων του τύπου» λέει. «Πρόκειται για έναν όρο που εμπεριέχει πολλές πτυχές: Ασφάλεια και προστασία από επιθέσεις, αλλά επίσης νομική προστασία και οικονομική αυτοτέλεια. Διανύουμε μία χρονιά με κρίσιμες εκλογικές αναμετρήσεις (σε ΕΕ, ΗΠΑ, Μ.Βρετανία, Γαλλία κλπ) γι' αυτό ένα από τα βασικά σημεία της φετινής διοργάνωσης θα είναι η ενδεδειγμένη κάλυψη των εκλογών και η συμμετοχή των πολιτών σε τοπικό, εθνικό και υπερεθνικό επίπεδο. Και βέβαια, όπως πάντα, η αντιμετώπιση των Fake News και της παραπληροφόρησης. Αλλά και η ταχεία ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης και οι συνέπειές της για τη δημοσιογραφική δουλειά».
«Πιέσεις» από παντού για τους δημοσιογράφους
Η δημοσιογραφία ποτέ δεν ήταν ένα απλό επάγγελμα. Αλλά τον τελευταίο καιρό οι πιέσεις εντείνονται και μάλιστα από πολλές και διαφορετικές κατευθύνσεις, επισημαίνει ο Μπένιαμιν Πάργκαν. «Υπάρχουν κρατικοί αξιωματούχοι που επιχειρούν με στοχευμένες επιθέσεις να υπονομεύσουν την εμπιστοσύνη προς τα ΜΜΕ και τους δημοσιογράφους. Λαϊκιστικά και εξτρεμιστικά κόμματα προφανώς αντιμετωπίζουν ως εχθρούς τα ποιοτικά μέσα ενημέρωσης. Υπάρχουν όμως και τα άλματα της τεχνολογίας, οι οικονομικές πιέσεις και τέλος οι συνεχείς κίνδυνοι για τους δημοσιογράφους που καλύπτουν εμπόλεμες ζώνες. Όλα αυτά αποτελούν αντικείμενο συζήτησης στη φετινή διοργάνωση».
Η Γερμανία βρίσκεται σε καλύτερη κατάσταση σε σχέση με άλλες χώρες, όσον αφορά την προάσπιση της ελευθεροτυπίας. Αλλά και εδώ δεν λείπουν τα προβλήματα, όπως επισημαίνει ο Χέντρικ Βυστ, πρωθυπουργός της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, του γερμανικού κρατιδίου που φιλοξενεί και φέτος το Global Media Forum. Σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του ο χριστιανοδημοκράτης πολιτικός τονίζει ότι «και εδώ, στη Γερμανία, υπάρχουν εξτρεμιστικές δυνάμεις που υποσκάπτουν την ελευθερία και την ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης. Πολέμιοι της Δημοκρατίας αμφισβητούν τα γεγονότα. Διαδίδουν ψεύδη και fake news, επιδίδονται σε εκστρατείες μίσους και συκοφάντησης. Οφείλουμε να αντιταχθούμε με την ισχύ του επιχειρήματος, με το θάρρος της γνώμης, με πάθος για την ελευθερία και τη Δημοκρατία».
Πολλές οι «βέλτιστες πρακτικές»
Πολλοί δημοσιογράφοι στηλιτεύουν το γεγονός ότι η υπερπληθώρα περιεχομένου δημιουργεί πλέον κορεσμό στους χρήστες, ιδιαίτερα όταν εξαντλείται σε αρνητικές ειδήσεις και καταγγελτικό λόγο. Είναι και αυτό ένα ζήτημα που θα απασχολήσει το Global Media Forum. Υπάρχουν όμως και θετικά αντι-παραδείγματα, βέλτιστες πρακτικές, οι οποίες επίσης αξίζει να παρουσιαστούν και να συζητηθούν αυτές τις μέρες στη Βόννη.
Ένα παράδειγμα είναι η Μαρία Ρέσσα από τις Φιλιππίνες, επικεφαλής του διαδικτυακού ιστότοπου Rappler, που επιχειρεί να τεκμηριώσει παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καταπολεμώντας την παραπληροφόρηση και για τον σκοπό αυτό, μάλιστα, τιμήθηκε το 2021 με το Βραβείο Νομπέλ Ειρήνης. Ή επίσης η Μόκυ Μακούρα από τη Νιγηρία με την οργάνωση Africa No Filter, που επιχειρεί να ανατρέψει προκαταλήψεις και στερεότυπα για τις αφρικανικές χώρες. Τους τελευταίους μήνες ξεχωρίζει και η δημοσιογράφος του CNN Νάντα Μπασίρ για τα ρεπορτάζ που επιμελείται στη Λωρίδα της Γάζας, αλλά και στην Ουκρανία.
Μερικές ακόμη ξεχωριστές στιγμές στο φετινό Global Media Forum: Την εισαγωγική ομιλία, τη Δευτέρα, εκφωνεί η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ, ενώ θα ακολουθήσει δημόσια συζήτηση για την «ισχύ της Δημοκρατίας». Ο Άλμπι Σαξ, πρώην μέλος του Συνταγματικού Δικαστηρίου στη Νότια Αφρική, θα μιλήσει με θέμα «Από την αντιπαράθεση στον συμβιβασμό». Το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Προστασία του Τύπου και των ΜΜΕ παρουσιάζει τις δικές του συστάσεις για την αντιμετώπιση των αγωγών SLAPP με στόχο τη φίμωση της ερευνητικής δημοσιογραφίας.
Η επέλαση της Τεχνητής Νοημοσύνης
Ο ρόλος της Τεχνητής Νοημοσύνης απασχολεί όλο και περισσότερο τους δημοσιογράφους και τους ιθύνοντες των ΜΜΕ. Κοινός τόπος είναι ότι η ΤΝ προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες, επιταχύνοντας για παράδειγμα τη δημοσιογραφική έρευνα, αλλά ταυτόχρονα εγκυμονεί μεγάλους κινδύνους.
«Η εξέλικη δεν μπορεί να αντιστραφεί» εκτιμά ο Μπένιαμιν Πάργκαν. «Οι μεγάλοι δημοσιογραφικοί οργανισμοί καλούνται να συνδιαμορφώσουν τις εξελίξεις και όχι απλώς να αντιτίθενται. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, θα πρέπει να εντοπίσουν και να ζυγίσουν τις ευκαιρίες και τους κινδύνους. Και σε αυτό το κομμάτι θέλουμε να παρουσιάσουμε βέλτιστες πρακτικές από όλον τον κόσμο, προσβλέποντας σε μία ανοιχτή ανταλλαγή απόψεων».
Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου