70 χρόνια από τον θάνατο της Φρίντα Κάλο

Καλλιτέχνις, κομμουνίστρια, παθιασμένη σύντροφος. Επτά δεκαετίες μετά τον θάνατό της στις 13 Ιουλίου 1954, η Μεξικανή ζωγράφος Φρίντα Κάλο είναι πανταχού παρούσα. Το έργο της κοσμεί μπλουζάκια, αφίσες και τσάντες. Η γυναίκα με τα χαρακτηριστικά πυκνά φρύδια που της άρεσε να φοράει κοσμήματα και ρούχα σε παραδοσιακό στυλ ιθαγενών, αλλά και που συχνά φορούσε ανδρικά ρούχα εισάγοντας την εικόνα του ανδρόγυνου.

Στη ζωή της είναι αφιερωμένες ταινίες, μυθιστορήματα, θεατρικά έργα, εκθέσεις, αλλά και βιβλία μαγειρικής φέρουν το όνομά της, ενώ σχεδιαστές μόδας εμπνέονται από το στυλ της. Ακόμη και κατά τη διάρκεια της ζωής της, η Φρίντα Κάλο ήταν δημοφιλής μεταξύ των μποέμ της πόλης του Μεξικού. Ήταν γνωστή καλλιτέχνις, αλλά και φεμινίστρια. Ένα δυστύχημα σε ηλικία 18 ετών μετά από σύγκρουση λεωφορείου με τραμ της προκάλεσε σοβαρότατα τραύματα στη σπονδυλική στήλη. Όλα αυτά τα χρόνια υποβλήθηκε σε 32 επεμβάσεις και έπρεπε να μένει συχνά στο κρεβάτι με έντονους πόνους και φορώντας μεταλλικό κορσέ. Η συνέπεια ήταν ο πρώιμος θάνατός της λίγο μετά τα 47α γενέθλιά της.

Επαναστάτρια και αυθεντική

Γεννήθηκε στις 6 Ιουλίου 1907 ως κόρη του Γερμανού μετανάστη φωτογράφου Γκιγιέρμο Κάλο. Πέρασε τα παιδικά της χρόνια και μεγάλα κομμάτια της ζωής της στο περίφημο «Μπλε Σπίτι», που βρίσκεται στην κορυφαία λίστα των ταξιδιωτικών προορισμών στο Μεξικό. Στο σχολείο εντάχθηκε σε μια επαναστατική ομάδα και αργότερα διατήρησε στενή επαφή με εξόριστους πολιτικούς, όπως ο Λέον Τρότσκι.Ο σύντροφός της, επίσης ένας από τους σημαντικότερους Μεξικανούς ζωγράφους, Ντιέγκο Ριβέρα, την εντάσσει στο Κομμουνιστικό Κόμμα Μεξικού.

Αν και πολλοί θεωρούν τη Φρίντα Κάλο σουρεαλίστρια, η ίδια απορρίπτει τον χαρακτηρισμό. «Δεν ζωγραφίζω ποτέ τα όνειρά μου, εγώ ζωγραφίζω τη δική μου πραγματικότητα», έγραψε κάποτε. Απεικονίζει τον εαυτό της στα περισσότερα από τα 150 έργα της. «Ζωγραφίζω εμένα γιατί είμαι τόσο συχνά μόνη», εξηγεί, «γιατί εγώ είμαι ο άνθρωπος που ξέρω καλύτερα».

Μια διχασμένη προσωπικότητα 

Ένα χαρακτηριστικό έργο της είναι «Οι δύο Φρίντες», αφότου ο Ριβέρα ανακοίνωσε το διαζύγιό τους το 1939. Η αυτοπροσωπογραφία εκφράζει τη διχασμένη ταυτότητά της: μια Φρίντα ντυμένη σε ευρωπαϊκό στυλ αριστερά και μια Φρίντα με ρούχα ιθαγενών που δείχνει την αγάπη για τον άντρα της παρά τον πόνο του χωρισμού. Ο χωρισμός τους όμως δεν κράτησε πολύ. Ξαναπαντρεύτηκαν έναν χρόνο αργότερα έχοντας και οι δυο πολλούς εραστές παράλληλα. Ο Ριβέρα διασκέδαζε με την Χριστίνα, αδελφή της Φρίντα, αλλά και πολλές ακόμα, ενώ η ίδια είχε σχέση με τον Τρότσκι. «Δεν μπορούσαν να ζουν ούτε μαζί ούτε χώρια», γράφει η Γαλλίδα συγγραφέας Κλαιρ Μπερέστ.

Σήμερα τα έργα της βρίσκονται παντού. Ο πίνακάς της «Η γέννησή μου» αγοράστηκε από τη Μαντόνα. Και δεν είναι μόνο αυτό. Ο οίκος μόδας Dior αφιέρωσε τη συλλογή του «Cruise 2024» στο στυλ της Μεξικανής καλλιτέχνιδος. Πουλόβερ κεντημένα με πεταλούδες για 2.300 ευρώ, τσάντες που κοστίζουν 3.000 ευρώ. Η ίδια πάντως αν ζούσε, θα γελούσε πολύ με όλη αυτή τη μανία γύρω από το στυλ και το έργο της. Θα έλεγε σίγουρα πως «είστε τρελοί», πιστεύει η βιογράφος της Κλαιρ Μπερέστ.