50 χρόνια από τον τελευταίο άνθρωπο στη Σελήνη

Αυτό που ξεκίνησε με τον Νιλ Άρμστρονγκ τελείωσε, προς το παρόν τουλάχιστον, με τον Γιουτζίν Σέρμαν. «Είναι ένα μικρό βήμα για τον άνθρωπο, αλλά ένα μεγάλο άλμα για την ανθρωπότητα», είπε ο Νιλ Άρμστρονγκ, που πέθανε το 2012, όταν το 1969 πάτησε το πόδι του στη σελήνη ως πρώτος άνθρωπος. Μια ιστορική στιγμή. Τρία χρόνια αργότερα, ο αστροναύτης Γιουτζίν Σέρμαν, ως επικεφαλής της αποστολής "Απόλλων 17", έβαζε τίτλους τέλους στο κεφάλαιο των επανδρωμένων προσγειώσεων στο φεγγάρι.

«Θα επιστρέψουμε»

Αλλά από τα τελευταία του λόγια από ψηλά μπορούσε κανείς να αφουγκραστεί ότι θα ήταν ένα προσωρινό και όχι οριστικό τέλος. «Θα πάμε όπως ήρθαμε και - αν το θέλει ο Θεός - θα επιστρέψουμε, με ειρήνη και ελπίδα για όλη την ανθρωπότητα», είπε ο Σέρμαν στις 14 Δεκεμβρίου 1972. Σήμερα, πριν ακριβώς 50 χρόνια, ξεκίνησε η αποστολή "Απόλλων 17», που έφερε τον Γιουτζίν Σέρμαν, τον τελευταίο άνθρωπο που περπάτησε στο φεγγάρι, και λίγες ημέρες αργότερα, στις 19 Δεκεμβρίου, η κάψουλα προσγειώθηκε και πάλι στη γη. Το "Απόλλων 17" ήταν η ενδέκατη επανδρωμένη πτήση του προγράμματος Απόλλων. Εκτός από τον Σέρμαν επέβαιναν οι Ρον Έβανς και Χάρισον Σμιτ. Μετά την πρώτη νυχτερινή εκτόξευση στην ιστορία των επανδρωμένων διαστημικών πτήσεων των ΗΠΑ, ο Σέρμαν και ο Σμιτ έκαναν μεταξύ άλλων τρεις εξωτερικές εξορμήσεις στο έδαφος του φεγγαριού, πήραν δείγματα βράχων, τράβηξαν φωτογραφίες και έκαναν επιστημονικές μελέτες. 

Λίγο αργότερα το πρόγραμμα «Απόλλων» διακόπηκε, και για οικονομικούς λόγους. Μισό αιώνα μετά το «Απόλλων 17», η εκπλήρωση της προφητείας του Σέρμαν μοιάζει πλέον να είναι μόνο θέμα χρόνου. Το φεγγάρι είναι και πάλι της μόδας. Σε εξέλιξη βρίσκεται ένα είδος δεύτερου ανταγωνισμού, στον οποίο εκτός από τις ΗΠΑ και τη Ρωσία, αυτή τη φορά συμμετέχουν η Κίνα, οι Ινδίες, το Ισραήλ, η Ιαπωνία, η Ν. Κορέα και η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία Esa. Με την υποστήριξη άλλων διαστημικών υπηρεσιών, η NASA στέλνει την αποστολή «Άρτεμις», δίδυμη αδερφή του Απόλλωνα κατά την ελληνική μυθολογία

NASA: Διατηρούμε την αμερικανική κυριαρχία

Το πρόγραμμα στοχεύει στο να προετοιμάσει και πάλι την επιστροφή του ανθρώπου στη Σελήνη τα επόμενα χρόνια, Αμερικανών αστροναυτών, συμπεριλαμβανομένων για πρώτη φορά μιας γυναίκας και ενός μη λευκού ατόμου. Η αποστολή θα οδηγήσει αρχικά 4 αστροναύτες με την διαστημική κάψουλα Ωρίων σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη. Δύο εξ αυτών θα μεταφερθούν σε ένα όχημα προσγείωσης για την τελική προσεδάφιση στο φεγγάρι. Η εκκίνηση προγραμματίζεται το νωρίτερο το 2025. Σχεδιάζεται επίσης και η χρήση του ρομποτικού Rover. Επιπλέον θα κατασκευαστούν σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη κάτι σαν εξωτερικοί σταθμοί ως βάση για μεταγενέστερη αποστολή στον Άρη. Η Esa και οι διαστημικές υπηρεσίες πολλών άλλων χωράν συμμετέχουν στο εγχείρημα, το οποίο κοστίζει μέχρι τώρα περίπου 30 δις δολάρια. Η NASA βρίσκεται και πάλι στο στοιχείο της. «Επιστρέφουμε πίσω στο φεγγάρι για επιστημονικές ανακαλύψεις, οικονομικά οφέλη και για να εμπνεύσουμε μια νέα γενιά εξερευνητών. Διατηρούμε την αμερικανική κυριαρχία στη εξερεύνηση του διαστήματος, αλλά ταυτόχρονα χτίζουμε μια παγκόσμια συμμαχία και εξερευνούμε το απώτερο διάστημα προς όφελος όλων». Οι βλέψεις όμως δεν σταματούν εκεί. Στόχος είναι να δημιουργηθεί ένα είδος οικονομικού τομέα για τη Σελήνη με πολλές θέσεις εργασίας.

Από την εξερεύνηση του φεγγαριού, οι επιστήμονες της Nasa ελπίζουν όχι μόνο να συλλέξουν νέες πληροφορίες για το ίδιο το φεγγάρι, αλλά και για τη γη και ολόκληρο το ηλιακό σύστημα. Η αποστολή στο φεγγάρι έχει επίσης σκοπό να ανοίξει το δρόμο και για την προσγείωση ανθρώπων στον Άρη, μεταξύ άλλων μέσω τεχνικών καινοτομιών. Για πολύν καιρό η NASA αντιμετώπιζε μεγάλες δυσκολίες με την αποστολή «Άρτεμις».Με αλλεπάλληλες καθυστερήσεις, μηχανικά προβλήματα, εκρηκτικά κόστη, ακόμα και οι μετεωρολογικές συνθήκες δεν ήταν ευνοϊκές για την εκτόξευση. Αλλά η προσπάθεια του περασμένου Νοεμβρίου στέφθηκε από επιτυχία. Από τότε η μη επανδρωμένη κάψουλα Ωρίων βρίσκεται σε κίνηση και αναμένεται να επιστρέψει στη γη στις 11 Δεκεμβρίου. Ο επικεφαλής της NASA Μπιλ Νέλσον κάνει λόγο ήδη από τώρα για "εξαιρετική επιτυχία".

Κριστίνα Χόρστεν/dpa

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου