25 χρόνια Ελληνογερμανικό Θέατρο με Αντιγόνη

«Δεν πρέπει να προκαλούμε την πλειοψηφία. Γεννηθήκαμε σε αυτό το σύστημα». Η Ισμήνη προσπαθεί μάταια να μεταπείσει την αδελφή της, Αντιγόνη, ώστε αυτή να μην θάψει το σώμα του νεκρού αδελφού τους Πολυνείκη. Η Αντιγόνη όμως θα επιλέξει να συγκρουστεί με την εξουσία και να πράξει αυτό που επιτάσσει η συνειδήσή της, σεβόμενη τους άγραφους θεϊκούς νόμους και αψηφώντας τις διαταγές του άρχοντα της Θήβας και θείου της Κρέοντα. Την «Αντιγόνη», το πιο γνωστό δράμα του Σοφοκλή επέλεξε ο σκηνοθέτης Κώστας Παπακωστόπουλος για να γιορτάσει την συμπλήρωση 25 χρόνων από την ίδρυση του Ελληνογερμανικού Θεάτρου στην Κολωνία.

«Ο Κρέοντας και η Θήβα δεν είναι πλέον το κράτος, μάλλον η πόλη μιας τυραννίας, όπου ο τυραννικός Κρέων με αυταρχικό τρόπο διοικεί την πόλη του. Όχι, η Θήβα είναι ένα μοντέλο σύγχρονης δημοκρατίας. Ένα παράδειγμα της σημερινής μας δημοκρατίας. Θα μπορούσε να είναι και η Ευρωπαϊκή Ένωση, θα μπορούσε να είναι η Γερμανία. Παραμένει βέβαια αφαιρετική η πρόταση "τι είναι αυτή η Θήβα" αλλά υπονοείται ότι είναι η σημερινή ΕΕ και ο Κρέοντας είναι ο μοντέρνος άνθρωπος, ο οποίος αναλύει και καταλαβαίνει τον κόσμο μόνο μέσα από την οικονομικοποίηση της σκέψης. Για αυτή τη Θήβα, η Αντιγόνη είναι η τελευταία εκπρόσωπος κάποιων αξιών» λέει ο Κώστας Παπακωστόπουλος μιλώντας στην Deutsche Welle.

Η Αντιγόνη, ερμηνευμένη εξαιρετικά από την Λίζα Σοφί Κουντζ, στέκεται σιωπηλή, μαυροφορεμένη και γεμάτη αξιοπρέπεια απέναντι στον αλλαζονικό άρχοντα της Θήβας και την αυλή που τον περιτρυγυρίζει φοβούμενη και αρνούμενη να του αντισταθεί. Ο Κρέοντας εκπροσωπεί το σκληρό «γράμμα» του Νόμου αρνούμενος πεισματικά να εξετάσει και να δεχθεί μια διαφορετική ερμηνεία και άποψη.

Προσήλωση στην αρχαία τραγωδία

Ο Κώστας Παπακωστόπουλος έχει μια βαθιά προσήλωση, αν όχι εμμονή με το αρχαίο θέατρο. Ο «Πλούτος», «Οι Εκκλησιάζουσες», «Οι Βάκχες», «Η Μήδεια», «Οι Όρνιθες», «Η Ηλέκτρα» είναι κάποια μόνο από τα έργα που έχει ανεβάσει στην 25χρονη πορεία του, όχι μόνο στην Κολωνία αλλά σε πολλές άλλες γερμανικές και ευρωπαϊκές πόλεις. Παράλληλα όλα αυτά τα χρόνια έχει συμμετάσχει σε μεγάλα φεστιβάλ θεάτρου όπως του Τορίνο, της Βαρκελώνης, της Θεσσαλονίκης, των Βρυξελλών, της Βιέννης ενώ πέρυσι για πρώτη φορά παρουσίασε τη δουλειά του στην Αθήνα, τη γενέτειρά του, στο Ίδρυμα Κακκογιάννη.

«Το κέντρο βάρους με το οποίο ξεκίνησα να κάνω θέατρο με το Ελληνογερμανικό Θεάτρο ήταν η έρευνα και η προσέγγιση του αρχαιοελληνικού δράματος, είτε αυτό λέγεται τραγωδία είτε αυτό λέγεται κωμωδία. Σε σύγχρονες επεξεργασίες, σε γερμανική μετάφραση και με μια προσπάθεια αυτά τα διαχρονικά κείμενα να τα μεταφέρουμε στη σημερινή πραγματικότητα όσον αφορά την πολιτική και κοινωνική κατάσταση της εποχής μας. Παρόλα αυτά είχαμε και παρουσιάσεις νέων Ελλήνων συγγραφέων, όπως κάποτε ο Ζιώγας ή ο Δημήτρης Δημητριάδης, το βιβλίο του οποίου "Πεθαίνω σα Χώρα" μεταφράστηκε στα γερμανικά. Όντως όμως στα 25 χρόνια παρουσιάσαμε κυρίως αρχαίο δράμα, το οποίο πρέπει να ομολογήσω εμένα προσωπικά με γοητεύει όσο τίποτα άλλο στο θέατρο» δηλώνει στην Deutsche Welle.

Στην Αντιγόνη του Σοφοκλή ο Κρέοντας μετανιώνει για την σκληρότητα των αποφάσεων του και την αλλαζονεία του και γνωρίζει την κάθαρση. Στην μεταφορά της Αντιγόνης από τον Κώστα Παπακωστόπουλο, ο Κρέοντας του σήμερα δεν μαθαίνει από τα λάθη του. Συνεχίζει να ζει με έπαρση, αρνούμενος να αλλάξει στάση.

Όσον αφορά τα μελλοντικά σχέδια του Ελληνογερμανικού Θεάτρου: «Η Αντιγόνη ξεκίνησε το 2015 αυτή την τριλογία, η οποία θα συνεχιστεί του χρόνου με την Ιφιγένεια, με τον μύθο της Ιφιγένειας, ειδικότερα με την Ιφεγένεια εν Αυλίδι του Ευρυπίδη. Θα κλείσει το 2017 με το τρίτο έργο, το οποίο δεν έχω αποφασίσει ακόμα ποιο θα είναι».

Μαρία Ρηγούτσου