25 χρόνια από την σοβιετική αποχώρηση

25 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν. Ήταν η 15η Φεβρουαρίου του 1989, όταν τα σοβιετικά στρατεύματα εγκατέλειπαν μετά από μια δεκαετία πολέμου την πολύπαθη χώρα.
«Όταν αποσύρθηκαν οι Ρώσοι από το Αφγανιστάν επικράτησε ευφορία. Πιστέψαμε όλοι ότι στο εξής δεν θα έχουμε μόνο δύο μουσουλμανικές γιορτές αλλά τρεις»,
λέει ο 60χρονος σήμερα δάσκαλος Αχμάντ, περιγράφοντας τα αισθήματα των Αφγανών την ημέρα της αποχώρησης του σοβιετικού στρατού και συμπληρώνει: «Δεν μπορούσαμε να φανταστούμε ποια καταστροφή μας περιμένει. Όταν οι Αφγανοί άρχισαν να εξοντώνουν ο ένας τον άλλον, κανείς δεν μιλούσε ποια για γιορτές και πανηγύρια».

Μπορούν οι Αφγανοί να εγγυηθούν την ασφάλεια;

Η σοβιετική επέμβαση στο Αφγανιστάν που άρχισε τα Χριστούγεννα του 1979 με στόχο τη στήριξη του φιλοσοβιετικού καθεστώτος της χώρας, άφησε πίσω της καμένη γη. Περισσότεροι από 1,5 εκατομμύρια Αφγανοί είχαν χάσει τη ζωή τους, ενώ πάνω από 5 εκατομμύρια ήταν οι πρόσφυγες. Παρόλα αυτά, η αποχώρηση των σοβιετικών στρατευμάτων αποτέλεσε χαρμόσυνο γεγονός. Ωστόσο, πολύ σύντομα και οι πιο δύσπιστοι αντελήφθησαν ότι υπάρχουν και χειρότερα. Η επικράτηση του καθεστώτος των Ταλιμπάν και η στήριξη από αυτούς της ισλαμιστικής τρομοκρατίας άνοιξαν το δρόμο για μια ακόμη επέμβαση στο Αφγανιστάν. Αυτή τη φορά της διεθνούς συμμαχίας υπό την ηγεσία των ΗΠΑ. Και αυτή η επιχείρηση ολοκληρώνεται τώρα, με την αποχώρηση των συμμαχικών στρατευμάτων. Και αυτή τη φορά εκφράζονται φόβοι για το μέλλον του Αφγανιστάν μετά την αποχώρηση των δυτικών δυνάμεων.
«Εάν οι δυνάμεις της ISAF που συνιστούν ανάχωμα στη βία δεν είναι πλέον εδώ, οι προοδευτικές δυνάμεις του Αφγανιστάν θα μείνουν χωρίς στήριξη. Και αμφιβάλω για το κατά πόσο είναι σε θέση οι δυνάμεις αυτές να αντικρούσουν τους εξτρεμιστές και να διαφυλάξουν τα κεκτημένα» εκτιμά ο Γκίντερ Κνάμπε, πρώην επικεφαλής αφγανικής σύνταξης της Deutsche Welle.

Πρόβλημα οι εσωτερικές διαιρέσεις στις ένοπλες δυνάμεις

Στο μεταξύ οι δυνάμεις της ISAF έχουν εκπαιδεύσει περίπου 350 χιλιάδες αφγανούς στρατιώτες και αστυνομικούς, οι οποίοι θα αναλάβουν την ευθύνη της ασφάλειας στη χώρα. Ωστόσο, ελάχιστοι είναι εκείνοι που πιστεύουν ότι οι αφγανικές δυνάμεις είναι σε θέση να ανταποκριθούν στον ρόλο τους. Ο Τόμας Ρέτιγκ, από το Afghan Analyst Network, είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικός. «Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι αφγανικές ένοπλες δυνάμεις είναι οι εσωτερικές διαιρέσεις. Η σύνθεση των στρατευμάτων δεν είναι εθνοτικά ισορροπημένη. Και αυτό έχει ως συνέπεια να στέλνονται στρατιώτες σε περιοχές άγνωστες σε αυτούς, όπου αντιμετωπίζονται ως ξένοι από τους ντόπιους».

Hans Spross/Waslat Hasrat-Nazimi/Σταμάτης Ασημένιος

Υπεύθ. Σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου