1967: «Όταν η δημοκρατία πέθανε στην κοιτίδα της»

Με αφορμή τα 50 χρόνια από το στρατιωτικό πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967 στην Ελλάδα το περιοδικό Spiegel δημοσιεύει στην ηλεκτρονική του έκδοση εκτενές άρθρο. Με τίτλο «Όταν η δημοκρατία πέθανε στην κοιτίδα της», το Spiegel Online υπενθυμίζει την εξέλιξη των γεγονότων που οδήγησαν στην επιβολή της επτάχρονης χούντας των συνταγματαρχών, φιλοξενώντας μαρτυρίες του αριστερού πολιτικού και συγγραφέα Περικλή Κοροβέση.

Όπως σημειώνει το γερμανικό περιοδικό, «οι νέοι εξουσιαστές ισχυρίστηκαν ότι διασώζουν την Ελλάδα από μια ενδεχόμενη ανάληψη της εξουσίας από κομμουνιστές. Υποσχέθηκαν ότι το καθεστώς τους είχε καλές προθέσεις και επρόκειτο να διατηρηθεί για μια σύντομη μεταβατική περίοδο. –τίποτα άλλο παρά ψέματα. Ο στρατός παρέμεινε επτά χρόνια στην εξουσία. Χιλιάδες Έλληνες συνελήφθησαν, βασανίστηκαν, εξορίστηκαν».

Στο δημοσίευμα επισημαίνεται ότι «το πραξικόπημα έπιασε στον ύπνο τη χώρα και την πολιτική της ηγεσία. Ειδικές δυνάμεις και τεθωρακισμένα αναχώρησαν από τα στρατόπεδα λίγο μετά τη μία τη νύχτα και μέχρι την ανατολή του ήλιου είχαν θέσει την Αθήνα υπό τον έλεγχό τους». Το άρθρο περιγράφει τον τρόπο που έδρασαν οι πραξικοπηματίες στη βάση του σχεδίου Προμηθεύς, το οποίο, όπως διευκρινίζεται, «προβλεπόταν για την περίπτωση κομμουνιστικής εξέγερσης ή σοβιετικής εισβολής». Το άρθρο σημειώνει ότι η χούντα κήρυξε τη χώρα σε κατάσταση πολιορκίας αναστέλλοντας έντεκα άρθρα του Συντάγματος, ενώ «συνελήφθησαν υποστηρικτές της αριστεράς και εν δυνάμει αντίπαλοι (σ.σ. του καθεστώτος). Στο τέλος της πρώτης εβδομάδας, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Διεθνούς Αμνηστίας, βρίσκονταν στη φυλακή τουλάχιστον 8.000 άτομα».

Οι πραξικοπηματίες πέθαναν, οι ιδέες τους ζουν

Όπως γράφει το Spiegel Online, «στα πιο γνωστά μέλη του αντιστασιακού κινήματος συγκαταλεγόταν ο συγγραφέας και δημοσιογράφος Περικλής Κοροβέσης, ο οποίος ήταν έως το 2009 μέλος του ΣΥΡΙΖΑ. (…) Ο Κοροβέσης είχε καταθέσει ως μάρτυρας ενώπιον του Συμβουλίου της Ευρώπης σχετικά με τους βασανισμούς που υπέστη. Η σχετική έκθεση έγινε σημείο αναφοράς από μέσα ενημέρωσης παγκοσμίως και δημοσιεύθηκε αργότερα ως βιβλίο σε αρκετές γλώσσες».

Ο Περικλής Κοροβέσης, σήμερα 75 ετών, περιγράφει στον ανταποκριτή του γερμανικού περιοδικού από «το μικρό του διαμέρισμα στα Πατήσια» τη σύλληψή του και τα βασανιστήρια που υπέστη στα κτίρια της Ασφάλειας. «Τον χτύπησαν επανειλημμένα, του έκαναν ηλεκτροσόκ και εικονικές εκτελέσεις. Στο βιβλίο του περιγράφει και το μαστίγωμα στα πέλματα (σ.σ. φάλαγγα), μία από τις αγαπημένες μεθόδους των βασανιστών», γράφει το Spiegel Online.

Μετά την πτώση της χούντας το 1974 «κανείς από τους πραξικοπηματίες δεν έδειξε ποτέ μεταμέλεια. Και κανείς δεν ζει πια σήμερα. (…) Όμως ο θάνατός τους δεν απέτρεψαν τη νέα ενδυνάμωση της ιδεολογίας τους», σχολιάζει το γερμανικό περιοδικό, παραπέμποντας στην ανοδική πορεία της Χρυσής Αυγής από το πολιτικό περιθώριο μέχρι την είσοδό της στη βουλή.

Όπως γράφει το γερμανικό περιοδικό, η σημερινή κρίση χρέους στην Ελλάδα επέτρεψε την ανάδυση των αξιών των πραξικοπηματιών, του τριπτύχου Πατρίς – Θρησκεία – Οικογένεια, σε συνδυασμό με μια εχθρική στάση απέναντι στις δυτικές αξίες. «Ορισμένοι Έλληνες συγκρίνουν τη χούντα με την ΕΕ και πιστεύουν ότι η δημοκρατία και η ελευθερία πέθαναν ακόμη μια φορά εξαιτίας της λιτότητας που επιβάλλουν οι ευρωπαίοι δανειστές», σημειώνει το δημοσίευμα.

Από την πλευρά του ο Περικλής Κοροβέσης θεωρεί «παράλογη» την άποψη «ότι σήμερα ζούμε υπό μια νέα χούντα. Αν ήταν έτσι, δεν θα συζητούσαμε εσείς κι εγώ ελεύθερα εδώ σήμερα», σχολίασε απευθυνόμενος στον ανταποκριτή του γερμανικού περιοδικού.

Στο εξής χωρίς το ΔΝΤ;

«Ο Σόιμπλε θέλει Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο», γράφει σε πρωτοσέλιδο άρθρο της η Süddeutsche Zeitung. Η εφημερίδα του Μονάχου παραπέμπει σε δηλώσεις του γερμανού υπουργού Οικονομικών από τη Ουάσιγκτον -όπου βρίσκεται με αφορμή την Εαρινή Σύνοδο του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας- σύμφωνα με τις οποίες ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε έπεισε τη γερμανίδα καγκελάριο Μέρκελ τα μελλοντικά προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής να εφαρμόζονται χωρίς ανάμειξη του ΔΝΤ. Όπως σχολίασε ο γερμανός υπουργός Οικονομικών, το ΔΝΤ έχει στο μεταξύ εμφανώς «κουραστεί να βοηθά τους Ευρωπαίους». Η SZ επισημαίνει ότι σε περίπτωση που η γερμανική κυβέρνηση υλοποιήσει πράγματι την εξαγγελία Σόιμπλε «θα πρόκειται για μια ρήξη με την επτάχρονη γερμανική πολιτική διάσωσης του ευρώ. Κυρίως η Μέρκελ εξαρτούσε μονίμως τις δεσμεύσεις για παροχή βοήθειας εκ μέρους των εταίρων στην ευρωζώνη για χώρες όπως η Ελλάδα και η Ιρλανδία από την προϋπόθεση το ΔΝΤ να συμμετέχει στη χρηματοδότηση και εποπτεία των συμφωνηθέντων μεταρρυθμιστικών προγραμμάτων».

Όπως υπενθυμίζει η εφημερίδα του Μονάχου, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, αν και αρχικά αντίθετος στην εμπλοκή του Ταμείου σε ευρωπαϊκά δημοσιονομικά προγράμματα, ευθυγραμμίστηκε με την επιθυμία της Άγκελα Μέρκελ, «ωστόσο τα επόμενα χρόνια είδε να επιβεβαιώνεται η άποψή του, ότι δηλαδή η συνεργασία με το ΔΝΤ δημιουργεί περισσότερα προβλήματα παρά οφέλη», σημειώνει η εφημερίδα, αναφέροντας ως χαρακτηριστική την περίπτωση της Ελλάδας, όπου το ΔΝΤ να επιμένει σε γενναία ελάφρυνση χρέους και η Γερμανία προβάλλει ισχυρή αντίσταση. «Ενώπιον των διαξιφισμών για την Ελλάδα, που διαρκούν εδώ και μήνες, ο Σόιμπλε κατάφερε προφανώς να πείσει τη Μέρκελ να αλλάξει άρδην τη στάση της», γράφει η SZ, προσθέτοντας ότι ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε «προανήγγειλε την ταχεία διεύρυνση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας ESM ώστε να εξελιχθεί σε ένα Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο».

Όπως σημειώνει το ρεπορτάζ, ο γερμανός υπουργός Οικονομικών εξέφρασε την αισιοδοξία του για σύντομη επιστροφή της Ελλάδας στις χρηματαγορές, επισημαίνοντας ότι αν η Αθήνα «εφαρμόσει τουλάχιστον τις μισές ή λίγο περισσότερες» από τις εξαγγελθείσες μεταρρυθμίσεις, η χώρα θα μπορέσει να ανακτήσει την οικονομική της ανεξαρτησία.

Άρης Καλτιριμτζής