125 χρόνια από τη γέννηση του Τσάρλι Τσάπλιν

Mαύρο μουστάκι, καπέλο, μπαστούνι και υπερμεγέθη παπούτσια. Με αυτήν την εικόνα συστήθηκε στο κινηματογραφικό κοινό ο Τσάρλιν Τσάπλιν το 1921, στην ταινία «Το χαμίνι». Aμέσως ξεχώρισε για το χιούμορ και την σπιρτάδα των ταινιών του. Η απουσία λόγου, μιας και επρόκειτο για βουβό κινηματογράφο, δεν επηρέαζε καθόλου τους θεατές, οι οποίοι τον αποθέωναν.

Ο Τσάπλιν γεννήθηκε το 1889 στο Λονδίνο και πέθανε το 1977 στην Ελβετία. O ίδιος δεν ξέχασε ποτέ, παρά την αξιοζήλευτη καριέρα του, την καταγωγή του. Γεννήθηκε σε μια φτωχή οικογένεια και ήταν απόλυτα αυτοδημιούργητος. Στον «Χρυσοθήρα», μία ταινία του 1925, πραγματεύεται την πάλη μεταξύ της εξαθλιωμένης πραγματικότητας και του ονείρου για χρήμα και δόξα.

Οι πρώτες ταινίες του Τσάπλιν γυρίστηκαν την περίοδο της ακμής του βουβού κινηματογράφου. Η μετάβαση στον ήχο έγινε το 1931 με τα «Φώτα της Πόλης». Ωστόσο, ο ίδιος δεν κατάφερε ποτέ να αγαπήσει τις ταινίες με ήχο. Αποφάσισε να συνεχίσει στην παλιά οδό του βουβού σινεμά, ντύνοντας ενίοτε τις ταινίες του με μουσική, αλλά δίνοντας πάντα έμφαση στην παντομίμα.

Ο Τσάρλι Τσάπλιν στην προσωπική του ζωή είχε μεγάλη αδυναμία στις γυναίκες. Παντρεύτηκε τέσσερεις φορές και απέκτησε 11 παιδιά. Ο μεγάλος ηθοποιός, όμως, συχνά απασχόλησε τον Τύπο της εποχής με διάφορα σκάνδαλα, που είχαν να κάνουν κυρίως με την αδυναμία του σε κατά πολύ νεότερες συντρόφους. Στη φωτογραφία, η δεύτερη σύζυγός του Λίτα Γκρέι Τσάπλιν με τα δύο τους παιδιά.

Στις πρώτες του ταινίες, ο Τσάπλιν υποδύθηκε κάποιους ρόλους «κακών». Στη συνέχεια όμως επέλεξε να παίζει το ρόλο του «αουτσάιντερ», του απόκληρου και του χτυπημένου από τη μοίρα. Στους «Μοντέρνους Καιρούς» ασκεί έντονη κοινωνική κριτική, υποδυόμενος τον αδύναμο άνθρωπο που έχει μπλεχτεί κυριολεκτικά στα γρανάζια της βιομηχανοποίησης.

Το 1940 ο Τσάρλι Τσάπλιν σκηνοθετεί και πρωταγωνιστεί στην αριστουργηματική ταινία «Ο Μεγάλος Δικτάτωρ», όπου σατιρίζει τον Χίτλερ και το ναζιστικό καθεστώς. Μετά από χρόνια ο ίδιος δήλωσε ότι δεν θα είχε κάνει ποτέ αυτό το φιλμ, εάν γνώριζε για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Μέχρι σήμερα θεωρείται μία από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών.

Στα «Φώτα της Ράμπας» ο Τσάπλιν αναφέρεται στις καλές και κακές στιγμές στη ζωή ενός καλλιτέχνη, κάνοντας ευθεία αναφορά στην προσωπική του πορεία. Η πρεμιέρα της ταινίας έγινε το 1952 στο Λονδίνο, λίγο μετά την απαγόρευση της προβολής των ταινιών του στις ΗΠΑ. Θεωρήθηκε από την αμερικανική κυβέρνηση ότι ο Τσάπλιν ήταν κομμουνιστής, αμφιβόλου ηθικής.

Μετά από μία παύση δέκα χρόνων, ο σπουδαίος βρετανός ηθοποιός επιστρέφει στη «μικρή οθόνη» το 1967, στην ταινία «Η Κόμισσα του Χονγκ Κονγκ», δίπλα στη Σοφία Λόρεν και τον Μάρλον Μπράντο. Παρά τα μεγάλα ονόματα, η ταινία δεν κατάφερε να σημειώσει εμπορική επιτυχία. Ο Τσάπλιν πέρασε την τελευταία δεκαετία της ζωής του στην Ελβετία.

Ο Τσάρλι Τσάπλιν είναι ίσως η πλέον εμβληματική προσωπικότητα του κινηματογράφου του 20ου αιώνα. Παρά το γεγονός ότι η σκηνοθετική του καριέρα τελείωσε νωρίς, η επιρροή του εξακολουθεί να είναι μεγάλη, ενώ παραμένει μέχρι σήμερα μία από τις πλέον αναγνωρίσιμες φιγούρες του παγκόσμιου σινεμά.

Η περίπτωση «Τσάρλι Τσάπλιν» ήταν μοναδική. «Δεν ήταν ένας σταρ του Χόλλυγουντ», αναφέρει η Λίζα Στάιν Χάβεν, ειδική πάνω στο έργο του, σημειώνοντας ότι «ο Τσάπλιν ήταν σταρ, όταν το Χόλλυγουντ δεν υπήρχε καν».