Όνειρο θερινής νυκτός οι πράσινοι Ολυμπιακοί

Όσοι πιστεύουν ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Ρίο θα είναι η πιο φιλική προς το περιβάλλον αθλητική διοργάνωση πιθανώς να διαψευσθούν. Ένα μήνα πριν από την έναρξη των Αγώνων (στις 5 Aυγούστου) oι υψηλοί οικολογικοί στόχοι των διοργανωτών φαντάζουν άπιαστοι. Ένας πρώτος κακός οιωνός για το τι πρόκειται να επακολουθήσει ήταν η διατάραξη της άγριας φύσης σε πολλές περιοχές της Βραζιλίας, από όπου πέρασε η ολυμπιακή φλόγα, προκαλώντας έντονες διαμαρτυρίες στους κατοίκους των τοπικών κοινωνιών. Αλλά και η πρωτεύουσα της Βραζιλίας δείχνει απροετοίμαστη για την τήρηση των περιβαλλοντικών προδιαγραφών, ενώ βρισκόμαστε ήδη λίγο πριν την αντίστροφή μέτρηση για την τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων. Κι όλα αυτά σε μια περίοδο που η χώρα κλονίζεται από μια βαθιά πολιτική και οικονομική κρίση, μετά την αποπομπή της προέδρου της χώρας Ντίλμα Ρούσεφ αλλά και την επέλαση του ιού Ζίκα.

Ρύπανση υδάτων, σκουπίδια, αμφιλεγόμενες κατασκευές

Οι ολυμπιακές εγκαταστάσεις είναι έτοιμες, ενώ ως μόνη εκκρεμότητα παρουσιάζεται η ολοκλήρωση της γραμμής μετρό που συνδέει το κέντρο του Ρίο με το ολυμπιακό συγκρότημα. Στην πραγματικότητα τα προβλήματα είναι πολύ περισσότερα. Ένας από τους βασικούς «πονοκεφάλους» των διοργανωτών παραμένει η ρύπανση των υδάτων. Οι κωπηλάτες που θα αγωνιστούν στη λίμνη Ροντρίγκο ντε Φρέιτας θα έρθουν αντιμέτωποι με τα μολυσμένα νερά της, ενώ και η περίφημη παραλία Γκουαναμπάρα εγκυμονεί κινδύνους για τη δημόσια υγεία. Το αρχικό σχέδιο βιολογικού καθαρισμού του 80% του κόλπου του Ρίο έχει αποτύχει. «Καθημερινά καταλήγουν στον κόλπο 100 τόνοι σκουπιδιών» αναφέρει ο βραζιλιάνος ακτιβιστής Σέρτζιο Ρικάρντο. Μάλιστα ο ίδιος εκτιμά ότι το πρόγραμμα καθαρισμού του κόλπου θα πρέπει να συνεχιστεί και μετά το πέρας των Ολυμπιακών Αγώνων, προκειμένου να λειτουργήσει σαν παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές.

Πολιτικές διαβεβαιώσεις και διαμαρτυρίες ακτιβιστών

Aπό την πλευρά του ο δήμαρχος της πόλης Εντουάρντο Πάεζ δεν σταματά να εξαίρει τον «πράσινο» χαρακτήρα των Ολυμπιακών Αγώνων και τη σημασία τους για τον απλό λαό. Σύμφωνα με τον στρατηγικό σχεδιασμό τους η βιώσιμη ανάπτυξη αποτελεί προτεραιότητα. Ο Πάεζ υπογραμμίζει τα πλεονεκτήματα του νέου δικτύου τραμ, που συνδέει το κέντρο της πόλης με το λιμάνι και το αεροδρόμιο και προβάλλει διαρκώς τα ηλεκτροκίνητα λεωφορεία που τίθενται στη διάθεση των αθλητών για τις μετακινήσεις τους.

Στην αντίπερα όχθη βρίσκονται πολλές περιβαλλοντικές οργανώσεις, οι οποίες εκτιμούν ότι η μανία των «πράσινων» Ολυμπιακών Αγώνων δεν είναι παρά ένα επικοινωνιακό τέχνασμα. Ακόμη και η κατασκευή του νέου γηπέδου γκολφ εντός του αστικού πλέγματος είναι σκανδαλώδης, καταγγέλλει ο ακτιβιστής Ρενάτο Κονσεντίνο. Σύμφωνα με την κριτική που ασκείται στο συγκεκριμένο κατασκευαστικό πρότζεκτ στην ίδια περιοχή αναμένεται να χτιστούν 22 πολυτελείς ουρανοξύστες μετά το πέρας των Αγώνων. Ο Κονσεντίνο δε διστάζει πάντως να μιλήσει ευθέως για «οικονομικά συμφέροντα και κερδοσκοπία στην αγορά ακινήτων», ενώ την ίδια ώρα βρίσκεται σε εξέλιξη εισαγγελική έρευνα για παραβάσεις στην περιβαλλοντική νομοθεσία. Με άλλα λόγια η «βιώσιμη ανάπτυξη» που θα φέρουν υποτίθεται οι Ολυμπιακοί είναι κάτι που δεν πιστεύει πραγματικά κανένας οικολόγος και ακτιβιστής στο Ρίο. Κι από όσο φαίνεται οι Ολυμπιακοί Αγώνες θα είναι μόνο η αρχή της νέας σύγκρουσης που διαγράφεται μεταξύ της κυβέρνησης της χώρας και της κοινωνίας των πολιτών.

Aντρέας Μπεν, epd / Δήμητρα Κυρανούδη