Φόβοι για την ασφάλεια στο Ρίο ντε Τζανέιρο

Σοβαρά ερωτήματα σχετικά με την ασφάλεια των ξένων τουριστών στη Βραζιλία προκύπτουν έπειτα από τον βιασμό μιας αμερικανίδας φοιτήτριας και τον ξυλοδαρμό του Γάλλου συντρόφου της στο Ρίο ντε Τζανέιρο το περασμένο Σαββατοκύριακο. Η είδηση αυτή σε μια πόλη που ετοιμάζεται να φιλοξενήσει 2,5 εκατομμύρια νέους τον προσεχή Ιούλιο με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Νεολαίας (WYD), το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου το 2014 και τους Ολυμπιακούς Αγώνες το 2016, έχει προκαλέσει σοκ στην Βραζιλία.

Το ζευγάρι, που επέβαινε σε μίνι-μπας στην τουριστική περιοχή της Κοπακαμπάνα, δέχθηκε επίθεση από τρεις νεαρούς άνδρες. Οι δύο νέοι είχαν επιβιβαστεί στο λεωφορείο για προορισμό μια συνοικία νυχτερινής διασκέδασης στο κέντρο της πόλης. Οι δράστες χτύπησαν το νεαρό Γάλλο με μια σιδερόβεργα, τον έδεσαν και βίασαν επανειλημμένα την κοπέλα, κυκλοφορώντας με το λεωφορείο μέσα στην πόλη για τις επόμενες έξι ώρες, σύμφωνα με πληροφορίες της τουριστικής αστυνομίας του Ρίο.

Τραγική ειρωνεία; Ενώ η πόλη σχεδίαζε να αυξήσει τα επίπεδα ασφάλειας, τώρα φαίνεται να συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Στις φτωχογειτονιές οι κάτοικοι διαμαρτύρονται ολοένα περισσότερο για σεξουαλικά εγκλήματα και επιθέσεις εναντίον τους. Σύμφωνα με τον Αντόνιο Τέστα, καθηγητή Δημόσιας Ασφάλειας του Πανεπιστημίου της Μπραζίλια, «οι κρατικές αρχές επικεντρώνονται κυρίως στην καταπολέμηση του εμπορίου ναρκωτικών».

Η βία παρούσα στο Ρίο ντε Τζανέιρο

Παρά τις προσπάθειες της αστυνομίας, η εγκληματικότητα παραμένει σε υψηλά επίπεδα στο Ρίο ντε Τζανέιρο. Κατά το παρελθόν τουρίστες έχουν δεχθεί επιθέσεις στην Κοπακαμπάνα. Ο κίνδυνος παραμονεύει στις νυχτερινές βόλτες στην παγκοσμίως γνωστή παραλία της περιοχής. Ακόμα και τα μέσα μαζικής μεταφοράς είναι συνήθεις στόχοι για επιθέσεις εναντίον τουριστών.

Η πόλη του Ρίο ντε Τζανέιρο ήταν για χρόνια μια από τις πιο βίαιες όχι μόνο στη Λατινική Αμερική, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο. Το τελευταίο χρονικό διάστημα η κυβέρνηση της πόλης έχει κάνει τεράστια βήματα προόδου για την καταπολέμηση της εγκληματικότητας με στόχο την ασφάλεια των τουριστών, μετά την θέσπιση του μέτρου των ειδικών μονάδων της αστυνομίας που περιπολούν στις φαβέλες.

Με τη βοήθεια των στρατιωτών, οι έμποροι των ναρκωτικών απομακρύνονται σταδιακά από τις «φαβέλες», τις υποβαθμισμένες περιοχές κοντά στα τουριστικά κέντρα. Οι μονάδες ειδικών επεμβάσεων της αστυνομίας (UPP) έχουν εντολή να λειτουργούν περισσότερο ως κοινωνικοί λειτουργοί παρά ως σερίφηδες. Η ιδέα αυτή αρχικά δεν άρεσε στους κατοίκους της πόλης. Στη συνέχεια, όμως, φαίνεται πως άρχισε να αποδίδει. Στις ξεναγήσεις οι τουρίστες μπορούν πλέον να επισκέπτονται άφοβα ακόμα και τις φτωχογειτονιές.

Οδηγίες προς τους τουρίστες

Σύμφωνα με τον κοινωνιολόγο Τέστα, «το περιστατικό αυτό θα κινητοποιήσει ακόμη περισσότερο τους πολιτικούς, ώστε να πάρουν μέτρα για την μεγιστοποίηση της ασφάλειας στο Ρίο, αλλά και των άλλων πόλεων που θα φιλοξενήσουν αγώνες του Παγκοσμίου Κυπέλλου το καλοκαίρι του 2014. Οι τουρίστες λαμβάνουν αυστηρές προειδοποιήσεις: ‘Θα πρέπει να είστε προσεκτικοί στη Βραζιλία, στο ποιον θα εμπιστευθείτε, πώς και πού θα κινηθείτε’».

Η Μαριλένε Ντε Πάολα από το γερμανικό πολιτικό ίδρυμα Χάινριχ Μπολ στο Ρίο ντε Τζανέιρο, επισημαίνει ότι «δεν ήταν η πρώτη βίαιη εγκληματική επίθεση εναντίον τουριστών στο Ρίο ντε Τζανέιρο, αλλά η αστυνομία ανταποκρίθηκε γρήγορα και οι δράστες συνελήφθησαν».

Jan D. Walter / Ηλίας Αντωνιάδης

Υπεύθ. σύνταξης: Άρης Καλτιριμτζής