Υπό "παρακολούθηση" στελέχη της ακροδεξιάς AfD

Πρόκειται για μία πρωτοφανή περίπτωση. Ποτέ άλλοτε δεν είχε απασχολήσει τόσο έντονα τις γερμανικές μυστικές υπηρεσίες ένα πολιτικό κόμμα που εκπροσωπείται στην Ομοσπονδιακή Βουλή, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και σε όλα τα τοπικά Κοινοβούλια της Γερμανίας. Επί έναν ολόκληρο χρόνο οι υπηρεσίες που δραστηριοποιούνται στο εσωτερικό της χώρας με στόχο την προστασία τoυ Συντάγματος (Verfassungschutz) διαβουλεύονταν για να αποφασίσουν, εάν συντρέχει λόγος παρακολούθησης του ακροδεξιού κόμματος "Εναλλακτική για τη Γερμανία" (AfD), δηλαδή εάν το συγκεκριμένο κόμμα θεωρείται απειλή για την συνταγματική τάξη της χώρας.

Δεδομένου ότι μία παρακολούθηση συνιστά σοβαρή επέμβαση στα θεμελιώδη δικαιώματα, το ισχύον νομικό πλαίσιο και η νομολογία των συνταγματικών δικαστηρίων προβλέπουν πολύ αυστηρές προϋποθέσεις για τη δραστηριοποίηση των μυστικών υπηρεσιών. Ο "στόχος" της παρακολούθησης θα πρέπει να επιδεικνύει "αποδεδειγμένα εξτρεμιστικές τάσεις". Και αυτό ακριβώς συμβαίνει με ένα σημαντικό τμήμα της AfD, όπως ανακοίνωσε σήμερα ο γενικός διευθυντής των υπηρεσιών για την προστασία του Συντάγματος Τόμας Χάλντεβανγκ. Πρόκειται για την αποκαλούμενη "Πτέρυγα", δηλαδή το πιο ακραίο, εθνικιστικό κομμάτι της AfD, στο οποίο πρωτοστατεί ο Μπγερν Χέκε, επικεφαλής του κόμματος στο ανατολικογερμανικό κρατίδιο της Θουριγγίας. Το 2016 η "Πτέρυγα" είχε δημοσιεύσει τη Διακήρυξη της Ερφούρτης, στην οποία ζητούσε μία "θεμελιώδη πολιτική αλλαγή" στη Γερμανία. Ο ίδιος ο Χέκε έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις με πολλές δηλώσεις του, όπως εκείνη στην οποία ανέφερε ότι οι Γερμανοί αποζητούν "μία ιστορική μορφή, η οποία θα γιατρέψει τις πληγές του λαού, θα ξεπεράσει τον διχασμό και θα διορθώσει τα πράγματα". 

Χιλιάδες ύποπτοι στη "λίστα" των υπηρεσιών

Δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία για τον αριθμό των υπόπτων, καθώς η "Πτέρυγα" δεν τηρεί αρχείο των μελών της. Σύμφωνα με ασφαλείς εκτιμήσεις πρόκειται για περίπου 7.000 άτομα. Ήδη ο επικεφαλής των υπηρεσιών για την προστασία του Συντάγματος στη Θουριγγία, Στέφαν Κρέμερ, εξαγγέλλει συγκεκριμένα μέτρα, όπως η συστηματική παρακολούθηση συγκεκριμένων προσώπων και η καταγραφή τηλεφωνικών συνομιλιών. Έντονη ήταν η αντίδραση του Στέφαν Μέλερ, εκπροσώπου της AfD στη Θουριγγία, ο οποίος κάνει λόγο για προσπάθεια "απαξίωσης και συκοφάντησης του κόμματός μας". Κατά τον Μέλερ ο Χέκε δεν είναι ακροδεξιός, αλλά "ένας πολιτικός με πατριωτική, συντηρητική και κοινωνική ατζέντα". Με προσφυγή στα γερμανικά δικαστήρια απειλούν στελέχη της AfD στη Σαξονία. 

Η ένταξη ενός τμήματος της AfD στους "εξτρεμιστές" μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για μέλη του κόμματος που υπηρετούν στο Δημόσιο- από απλές διοικητικές κυρώσεις μέχρι και την απομάκρυνσή τους από τον κρατικό μηχανισμό. Ο ίδιος ο Χέκε είναι εκπαιδευτικός, διορισμένος στο κρατίδιο της Έσσης, αλλά τελεί εν αδεία από τότε που εξελέγη στο τοπικό Κοινοβούλιο της Θουριγγίας. Ο εκπρόσωπος της AfD προειδοποιεί ότι αν υποστούν διακρίσεις τα στελέχη του κόμματος που υπηρετούν στο Δημόσιο, τότε "δεν θα τους αφήσουμε στην τύχη τους".

Περισσότερες παρακολουθήσεις ζητούν οι Πράσινοι

Ο πρόεδρος των Γερμανών Πρασίνων Ρόμπερτ Χάμπεκ υποστηρίζει ότι η απόφαση των υπηρεσιών για την προστασία του Συντάγματος δεν αρκεί, καθώς "θα πρέπει να θεωρηθεί ύποπτη στη σύνολό της η AfD". Σε κάθε περίπτωση, ο επικεφαλής των Πρασίνων χαιρετίζει το γεγονός ότι "πλέον οι υπηρεσίες παίρνουν πολύ σοβαρά τον κίνδυνο του δεξιού εξτρεμισμού, κάτι που είναι απαραίτητο". Την ικανοποίησή του για την παρέμβαση των μυστικών υπηρεσιών εκφράζει και ο υπουργός Εσωτερικών της Βαυαρίας, Γιόαχιμ Χέρμαν, λέγοντας ότι βασικές θέσεις του κόμματος "δεν συνάδουν με το Σύνταγμα".

Γιάννης Παπαδημητρίου (DPA, Spiegel Online, N-TV)