Τραίνο ή αεροπλάνο; Μύθοι και αλήθειες

Όταν η συζήτηση στρέφεται στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις που προκαλεί η ανθρώπινη κινητικότητα, υπάρχει δόση υπερβολής και πολλά στερεότυπα. Όπως για παράδειγμα ότι το αεροπλάνο είναι κακό και το τραίνο καλό. Ότι τα αυτοκίνητα εσωτερικής καύσης είναι κακά και τα ηλεκτρικά καλά. Μάλιστα όσοι οδηγούν ηλεκτρικά αυτοκίνητα κομπάζουν ότι βρίσκονται στη σωστή πλευρά των καλών παιδιών. Είναι όμως έτσι;

Ολιστική αντιμετώπιση

"Για μένα η ουσία είναι ότι θα πρέπει να επιχειρηματολογούμε λιγότερο ιδεολογικά και συναισθηματικά" λέει ο Κλάους Ραντερμάχερ. «Αντίθετα, θα πρέπει να εστιάσουμε περισσότερο σε αριθμούς, ημερομηνίες, επιστημονικά δεδομένα, γεγονότα. Η φυσική δεν ασχολείται με τα συναισθήματα των ανθρώπων. Η φυσική ισχύει πάντα. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε τους νόμους της φυσικής». Ο διδάκτορας πληροφορικής εργάστηκε για μεγάλο διάστημα ως μάνατζερ πριν αναλάβει σύμβουλος διαχείρισης σε δική του εταιρεία. Ένα από τα σημεία στα οποία ειδικεύεται είναι η «ολιστική ανάλυση πολύπλοκων συστημάτων». Το τί εννοεί, εμπεριέχεται σε μελέτη που έκανε σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Κινητικότητας του ελβετικού Πανεπιστημίου του Σεντ Γκάλεν με δική του πρωτοβουλία.

Η συζήτηση, λέει, στρέφεται συνήθως γύρω από τις εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα, που προκαλούνται από το αυτοκίνητο ή το αεροπλάνο. Αλλά αυτό είναι μεθοδολογικά λάθος γιατί μένει εκτός υπολογισμού ότι για να φτάσει κανείς στο αεροδρόμιο ή να κινηθεί με το αυτοκίνητο, χρειάζεται υποδομές, δηλαδή δρόμους, γέφυρες, τούνελ, χώρους στάθμευσης, σιδηροδρομικές γραμμές κι άλλα πολλά.

Το αεροπλάνο καλύτερο από τη φήμη του

«Για τη σιδηροδρομική σύνδεση 170 χιλιομέτρων ανάμεσα στην Κολωνία και την Φρανκφούρτη, που τα τραίνα αναπτύσσουν ταχύτητα μέχρι και 300 χλμ την ώρα, έχουν προκληθεί σύμφωνα με τις μετρήσεις μου πολλά εκατομμύρια διοξειδίου του άνθρακα, πριν καν μπει το πρώτο τραίνο σε κίνηση» επισημαίνει ο Ραντερμάχερ. Προσθέτει δε ότι είναι εντελώς διαφορετικό να κατασκευάζει κανείς αυτοκινητοδρόμους στην επίπεδη Ολλανδία, χωρίς βουνά και γέφυρες, από ότι στις Άλπεις ή στον Μέλανα Δρυμό. Εκείνο που θέλει να πει δηλαδή είναι ότι δεν πρέπει να αγνοούνται οι εκπομπές CO2 από τα έργα υποδομών. Είναι κάτι που πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη, όταν μελλοντικά γίνεται σχεδιασμός κυκλοφορικών έργων και μέσων. Για παράδειγμα το ηλεκτρικό αυτοκίνητο.

 «Θεωρώ την επιδότηση αγοράς ηλεκτρικών αυτοκινήτων με ποσά δις ανούσια, μεταξύ άλλων και μέσα από την οπτική της προστασίας του κλίματος. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι τα κακώς χρησιμοποιούμενα αυτοκίνητα καύσης θα αντικατασταθούν από επιδοτούμενα και εξίσου κακώς χρησιμοποιημένα ηλεκτρικά αυτοκίνητα».Αντίθετα, σύμφωνα με τον Κλάους Ραντερμάχερ, το αεροπλάνο είναι καλύτερο από την περιβαλλοντική του φήμη, κυρίως για πτήσεις μεγάλων αποστάσεων, όπου δεν χρειάζονται έργα υποδομών.

Αντρέας Μπέκερ

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου