Το τούνελ που διχάζει πριν καν ξεκινήσει

Πρόκειται δίχως αμφιβολία για ένα από τα πιο φιλόδοξα και ακριβά έργα υποδομών με ευρωπαϊκά κονδύλια. Πρόκειται επίσης για τη μεγαλύτερη υποθαλάσσια σήραγγα... αν και βρίσκεται ακόμη στα χαρτιά. Ο λόγος για το μεγάλο τούνελ Φέμαρνμπελτ που θα ενώνει υποθαλάσσια τη Γερμανία με τη Δανία, ένα έργο που ήδη έχει περάσει από χίλια κύματα. Παρά τις καθυστερήσεις και τα γραφειοκρατικά εμπόδια το μεγαλεπήβολο τούνελ των 18 χλμ. φαίνεται ότι μπαίνει ήδη στην τελική ευθεία. Μέσα στο 2018 αναμένεται η τελική έγκριση του σχεδίου ώστε στη συνέχεια να ξεκινήσει η υλοποίηση της κατασκευής. 

Η σχετική σύμβαση μεταξύ Δανίας και Γερμανίας έχει υπογραφεί εδώ και επτά χρόνια. Σύμφωνα με την αρχική σύμβαση το έργο περιλαμβάνει την παράδοση σήραγγας με τέσσερις σιδηροδρομικές γραμμές και έναν υπερσύγχρονο αυτοκινητόδρομο διπλής κυκλοφορίας. Με τον τρόπο αυτό μελλοντικά θα συνδεθεί η Γερμανία με τη νοτιότερη πόλη της Δανίας μέσω θαλάσσης, κάτι που αναμένεται να διευκολύνει σημαντικά τις εμπορικές συναλλαγές της Γερμανίας όχι μόνο με τη Δανία αλλά και τη Σουηδία, αναφέρει ο Φριτς Χορστ Μελσχάιμερ από το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο του Αμβούργου. Το τούνελ αναμένεται να επιφέρει σημαντικά οφέλη και στην τουριστική κίνηση στην ευρύτερη περιοχή. 

Φόβος για τη δημιουργία μονοπωλιακών πρακτικών

Ωστόσο πολλά ζητήματα παραμένουν ανοιχτά. Σύμφωνα με αναλυτές το έργο μέχρι στιγμής μπλοκάρεται κυρίως από την πλευρά της Δανίας, η οποία δεν έχει επιδείξει μέχρι στιγμής την απαραίτητη πολιτική βούληση για την επιτάχυνση των διαδικασιών. Άλλωστε η Δανία είναι αυτή που επιβαρύνεται με το μεγαλύτερο κόστος, το οποίο ανέρχεται σε πάνω από 7 δις ευρώ. Σύμφωνα με υπολογισμούς το συνολικό κόστος του τούνελ αναμένεται να αποπληρωθεί σε βάθος 36 χρόνων, κυρίως μέσω των επιβαλλόμενων διοδίων. «Ο λογαριασμός δεν βγαίνει» υπογραμμίζει όμως από την πλευρά του ο Λαρς Χάντριχ από το DIW Econ, παράρτημα του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Μελετών DIW, που έχει αναλάβει συμβουλευτικό ρόλο στο συγκεκριμένο έργο. Μάλιστα σύμφωνα με γνωμοδότηση που συνέταξε κατ' εντολή των Σκανδιναβικών Aκτοπλοϊκών Γραμμών (Scandlines) «το έργο αυτό θα είναι καταστροφικό» από οικονομική άποψη. Σύμφωνα με οικονομολόγους το τούνελ αυτό ενδέχεται να προκαλέσει αναταράξεις στην αγορά, δημιουργώντας νέα μονοπώλια. Κάτι τέτοιο όμως θέλουν να αποφύγουν πάση θυσία οι ναυτιλιακές εταιρείες, όπως οι Scandlines, που δραστηριοποιούνται εδώ και δεκαετίες στην περιοχή.

Πλεονεκτήματα για επιβάτες και περιβάλλον

Στα θετικά πάντως του έργου συγκαταλέγονται η μείωση του απαιτούμενου χρόνου για να φτάσει κανείς από το Αμβούργο στη Κοπεγχάγη. Μέχρι σήμερα χρειάζεται κανείς οδικώς σχεδόν πέντε ώρες, ενώ σε αυτές προστίθεται και η αναμονή για το φέρι μπόουτ που συνδέει τις δύο χώρες. Με την υποθαλάσσια σύνδεση ο χρόνος θα μειωθεί στις δύο ώρες. Με τον τρόπο αυτό οι οδηγοί εξοικονομούν παράλληλα καύσιμα, ενώ σύμφωνα με μελέτες αναμένεται να μειωθούν αισθητά και οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Εντούτοις όπως επισημαίνει ο επικεφαλής των Σκανδιναβικών Γραμμών Σόρεν Πόουλσγκάαρντ Γένσεν πολλές θέσεις εργασίας στις ναυτιλιακές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην περιοχή αναμένεται να χαθούν. Τέλος παραμένουν ακόμη ανοιχτά ζητήματα ασφαλείας και περιβαλλοντικών προδιαγραφών που πρέπει να ρυθμιστούν άμεσα, ενώ το 2018 πλησιάζει. Με άλλα λόγια προκειμένου να αρχίσει να ρέει πράγματι το ευρωπαϊκό χρήμα στα στενά της Βαλτικής πρέπει να λυθούν ακόμη πολλά θέματα. Σημειωτέον ότι εκτός όλων των άλλων προβλημάτων εκκρεμούν και ενώπιον του γερμανικού Ομοσπονδιακού Δοικητικού Δικαστηρίου ομαδικές προσφυγές περιβαλλοντικών οργανώσεων, οι οποίες ενδέχεται να πάρουν χρόνια μέχρι να εκδικαστούν.

dpa / Δήμητρα Κυρανούδη