Συνθήκες Πεκίνου στη Στουτγκάρδη

Η Στουτγκάρδη είναι γνωστή στη Γερμανία ως η «πρωτεύουσα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης». Όλο και πιο συχνά τα γερμανικά ΜΜΕ συγκρίνουν την κατάσταση στους δρόμους της Στουτγκάρδης με το Πεκίνο, την κινεζική πρωτεύουσα που αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια τεράστιο πρόβλημα ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Η σύγκριση αυτή δεν απέχει πολύ από την πραγματικότητα. Χαρακτηριστικά είναι τα επίσημα στοιχεία που αφορούν τις ποσότητες αιωρούμενων σωματιδίων οι οποίες καταγράφηκαν στην ατμόσφαιρά της Στουτγάρδης το 2014. Σε 64 ημέρες εντός αυτής της χρονιάς η συγκέντρωση επιβλαβών σωματιδίων ξεπέρασε τα επιτρεπτά από την ΕΕ όρια. Καμία άλλη γερμανική πόλη δεν είχε τόσο κακές επιδόσεις. Σύμφωνα με ειδικούς η αυξημένη ποσότητα σωματιδίων στην ατμόσφαιρα μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα υγείας, ακόμη και καρκίνο. Τις τελευταίες ημέρες η κατάσταση έχει επιδεινωθεί, σύμφωνα με έκθεση για τη συγκέντρωση επιβλαβών σωματιδίων στον αέρα της πόλης (18.01.2016). Οι τοπικές αρχές εφιστούν την προσοχή των κατοίκων, ενώ παράλληλα συνέστησαν σε όσους οδηγούς το επιθυμούν να απέχουν για κάποιες μέρες από την οδήγηση ΙΧ.

Στη διακριτική ευχέρεια των κατοίκων

Μέχρι στιγμής πάντως οι προειδοποιήσεις αυτές δεν έχουν φέρει σπουδαία αποτελέσματα, όπως ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο δήμαρχος της πόλης, Φριτς Κουν από τους Πρασίνους. Η τήρησή τους είναι προαιρετική για τους κατοίκους. Μάλιστα μία μέρα μετά τις δημοτικές συστάσεις, η συγκέντρωση μικροσωματιδίων ανήλθε στα 89 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο, μολονότι το ανώτατο επιτρεπτό όριο είναι 40 μg / κμ.

Τι έχουν κάνει όμως άλλες μεγάλες πόλεις με αντίστοιχα προβλήματα; Σε πολλές πόλεις όταν η ρύπανση χτύπησε «κόκκινο» επιβλήθηκε υποχρεωτική απαγόρευση της κυκλοφορίας ΙΧ για κάποιες μέρες. Στο Παρίσι το 2014 είχαν επιβληθεί ειδικές ρυθμίσεις για την κυκλοφορία οχημάτων σε εναλλασσόμενες ημέρες, ανάλογα με αριθμό κυκλοφορίας. Στο Λονδίνο είχε καθιερωθεί ειδικό τέλος. Στο Νέο Δελχί επετράπη η κυκλοφορία ντιζελοκίνητων μόνο εκτός πόλης. Από την άλλη οι γερμανικές αρχές άφησαν το όλο θέμα στη… διακριτική ευχέρεια των κατοίκων. «Αν αυτό το μέτρο δεν λειτουργήσει, θα πρέπει να σκεφτούμε κάτι», παραδέχτηκε μάλιστα ο πρωθυπουργός της Βάδης Bυρτεμβέργης Βίνφριντ Κρέτσμαν - επίσης από τους Πρασίνους.

«Εικονικό μέτρο» στην καρδιά της αυτοκινητοβιομηχανίας

Από την πλευρά τους περιβαλλοντικές οργανώσεις κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, χαρακτηρίζοντας τα μέτρα του δήμου «εικονικά». «Λειτουργούν σαν χάπι placebo», ανέφερε στη DW ο Γιούργκεν Ρετς από τη Γερμανική Οργάνωση Προστασίας του Περιβάλλοντος DUHL. Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο Ντάνιελ Μόζερ, συγκοινωνιολόγος από την Greenpeace, τονίζοντας ότι οι κάτοικοι της Στουτγάρδης είναι εξαρτημένοι από τα αυτοκίνητά τους. «Συχνά δεν έχουν κι άλλη επιλογή», αναφέρει ο Μόζερ, επιρρίπτοντας ευθύνες στους πολιτικούς για τη μη δημιουργία εναλλακτικών επιλογών στις μεταφορές. Σύμφωνα με τον Μόζερ ο δήμος Στουτγάρδης θα μπορούσε για παράδειγμα να απαγορεύσει την κίνηση ντιζελοκίνητων οχημάτων εντός του αστικού πλέγματος, επιτρέποντας κατ´ εξαίρεση την κίνηση λεωφορείων, τα οποία πληρούν άλλωστε αυστηρές περιβαλλοντικές προδιαγραφές.

Πώς όμως εξηγείται ότι ο δήμος της Στουτγκάρδης και το κρατίδιο της Βάδης Βυρτεμβέργης, στην ηγεσία των οποίων βρίσκονται πολιτικοί των Πρασίνων, αντιμετωπίζουν τόσο οξύ πρόβλημα ρύπανσης; Τόσο για τον Ρετς όσο και για τον Μόζερ το παράδοξο ερμηνεύεται από το γεγονός ότι καμία ηγεσία δεν θέλει να έρθει σε σύγκρουση με το ισχυρό λόμπι της αυτοκινητοβιομηχανίας. Ας σημειωθεί ότι στη Στουτγκάρδη έχουν την έδρα τους κολοσσοί του είδους, όπως η Daimler και η Porsche. «Σίγουρα η Daimler δεν θα ήθελε στην πόλη όπου εδρεύει να απαγορεύονται τα ντιζελοκίνητα!» λέει σκωπτικά ο Ρετς.

Μπριγκίτε Όστερατ / Δήμητρα Κυρανούδη