Συνάντηση Κραμπ-Καρενμπάουερ με Ακάρ στο Βερολίνο

Την Τρίτη στις 12 ώρα Ελλάδας θα ξεκινήσουν στο Βερολίνο οι συνομιλίες της υπουργού Άμυνας Άνεγκρετ Κραμπ-Καρενμπαόυερ με τον τούρκο ομόλογο της Χουλουμί Ακάρ. Ψηλά στην ατζέντα βρίσκεται η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο είχε δηλώσει εκπρόσωπος του γερμανικού ΥΠΑΜ το Σαββατοκύριακο. Τα άλλα θέματα θα αφορούν κυρίως ζητήματα του ΝΑΤΟ αλλά και της Μαύρης Θάλασσας δεδομένου ότι αποτελεί τμήμα των νοτιοανατολικών συνόρων του ΝΑΤΟ.

Ενόψει της επίσκεψης του κ. Ακάρ, η γερμανίδα υπουργός Άμυνας είχε επικοινωνήσει την περασμένη εβδομάδα τόσο με τον έλληνα συνάδελφο της, Νίκο Παναγιωτόπουλο, όσο και με τον ομόλο της στην Κύπρο, Χαράλαμπο Πετρίδη. Επανειλημμένα στο παρελθόν η κ. Κραμπ-Καρενμπάουερ είχε επισημάνει ότι διατηρεί πολύ καλές σχέσεις με δύο ομολόγους της και ότι συχνά επικοινωνεί μαζί τους.

Από την ατζέντα λείπουν τα υποβρύχια

 Οι κύριοι Παναγιωτόπουλος και Πετρίδης την είχαν ενημερώσει για τη στάση των κυβερνήσεών τους σε θέματα ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή όσο και για επιμέρους πλευρές των σχέσεων των χωρών τους με την Τουρκία. Ο έλληνας υπουργός Άμυνας έθεσε θέμα διακοπής της παράδοσης των υποβρυχίων της «Κλάσης 214» της γερμανικής ThyssenKrupp Marine Systems προς την Τουρκία. Το θέμα αυτό δεν θα βρίσκεται όμως στην ημερησία διάταξη της συνάντησης Κραμπ-Καρενμπάουερ με τον Ακάρ. Η επίσημη στάση του Βερολίνου είναι ότι δεν πρόκειται να ακυρώσει τα συμβόλαια που υπέγραψε το 2009 με την Άγκυρα. Πέραν αυτού είναι όμως γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια η Γερμανία έχει σταδιακά σχεδόν πάψει να εγκρίνει νέες άδειες για εξαγωγές όπλων προς την Τουρκία.

Θα πρέπει όμως να αναφερθεί ότι στη συνάντηση ο κ. Ακάρ θα αναφερθεί στο θέμα του ελέγχου τουρκικού φορτηγού πλοίου στη Μεσόγειο από γερμανικό πολεμικό σκάφος στο πλαίσιο της αποστολής «Ειρήνη» της ΕΕ τον περασμένο χρόνο. Επ’ αυτού η γερμανική στάση είναι ότι το γερμανικό πλήρωμα έδρασε νόμιμα και ότι η Γερμανία θα συνεχίσει να συμβάλει στις προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας για την υλοποίηση του εμπάργκο που επέβαλε το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Επί της αρχής, πάντως, το Βερολίνο θεωρεί την Τουρκία σημαντικό στρατηγικό παράγοντα σε ό,τι φορά την ασφάλεια στην Ανατ. Μεσόγειο και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Ενδεικτική για αυτή τη θεώρηση είναι η δήλωση της κ. Κράμπ-Καρενμπάουερ το Σαββατοκύριακο, βάσει της οποίας η Τουρκία είναι «σημαντικός και σεβαστός εταίρος στο ΝΑΤΟ».

Ερωτηματικά για τις πραγματικές προθέσεις της Άγκυρας

Όπως και η πρόσφατη επίσκεψη του γερμανού υπόυργού Εξωτερικών, Χάικο Μαας, στην Άγκυρα έτσι και η επίσκεψη του κ. Ακάρ στο Βερολίνο συνιστά ενθάρρυνση της Τουρκία από την πλευρά της Γερμανίας να συνεχίσει την πολιτική της αποκλιμάκωσης της έντασης στην Ανατ. Μεσόγειο και του διαλόγου με την Ελλάδα για να βρεθούν λύσεις στα επίμαχα θέματα. Το Βερολίνο δεν πρόκειται να εμπλακεί σε αυτές τις συνομιλίες. Κατ’ επανάληψη έχει τονίσει ότι την απάντηση θα πρέπει να τη δώσουν η Αθήνα και η Άγκυρα μέσω του διαλόγου και στη βάση του Διεθνούς Δικαίου. Δεδομένου ότι τα ζητήματα που τίθενται είναι «σύνθετα», η γερμανική κυβέρνηση έχει υποδείξει στις δύο πλευρές να αποταθούν ενδεχομένως στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Στην περίπτωση της Κύπρου η γερμανική θέση είναι ότι η βάση για μια λύση είναι τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και αποφάσεις της ΕΕ.

Βέβαια, η Γερμανία δεν διακατέχεται από αυταπάτες. Γνωρίζει ότι τα κίνητρα για την αλλαγή στην τουρκική εξωτερική πολιτική δεν σχετίζονται πρωτίστως με την επιθυμία της Άγκυρας για αποκλιμάκωση της έντασης στη Ανατολική Μεσόγειο, αλλά σε μεγάλο βαθμό με τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα όπως και με το νέο πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, ο οποίος τηρεί μια επιφυλακτική στάση απέναντι στην Άγκυρα.

Παρ’ όλα αυτά το Βερολίνο αξιοποιεί την ευκαιρία που παρουσιάστηκε για να συμβάλει στην εδραίωση του ελληνοτουρκικού διαλόγου, έτσι ώστε να αποφευχθούν σε μια πρώτη φάση καταστάσεις που επικράτησαν τον περασμένο χρόνο στο Αιγαίο και στα ανοιχτά της Κύπρου. Από τα συμφραζόμενα δηλώσεων στο Βερολίνο προκύπτει ότι πολύ σύντομα θα φανούν οι πραγματικές προθέσεις της τουρκικής κυβέρνησης.

Παναγιώτης Κουπαράνης, Βερολίνο