Στο ίντερνετ οι υγειονομικές «βόμβες» στην εστίαση

Η Χριστίνα Χατζοπούλου δεν έχει να φοβηθεί τίποτα από τους υγειονομικούς ελέγχους, ούτε από τη δημοσιοποίησή τους. Μαζί με τον σύζυγό της και τον πεθερό της έχουν ανοίξει το Udo Snack, ένα γνωστό εστιατόριο για γρήγορο φαγητό στη Στουτγκάρδη. "Διατηρούμε το μαγαζί, όπως θα θέλαμε να το βρούμε κι εμείς, αν ερχόμαστε ως πελάτες", λέει η ίδια. Ο πεθερός της, Χρήστος Χατζόπουλος, τονίζει ότι δεν έχει τίποτα να κρύψει, προφανώς οι ελεγκτές είναι καλοδεχούμενοι. "Προσπαθούμε να δώσουμε το καλύτερο στους πελάτες μας", διαβεβαιώνει ο ίδιος.

Παρ' όλα αυτά, η Χριστίνα Χατζοπούλου δεν γνώριζε καν ότι τα αποτελέσματα των υγειονομικών ελέγχων στο μαγαζί της είναι προσβάσιμα σε όλους, καθώς έχουν αναρτηθεί στο διαδίκτυο και συγκεκριμένα στη πλατφόρμα αξιολόγησης Topf Secret. Με άλλα λόγια η επιχείρησή της είχε "αξιολογηθεί" σε κοινή θέα, αλλά η ίδια δεν το ήξερε. Προφανώς κάποιοι είχαν ζητήσει από τις αρμόδιες υγειονομικές υπηρεσίες τα αποτελέσματα των ελέγχων. Βέβαια οι ελεγκτές δεν είχαν βρει κάτι μεμπτό, ούτε στους τακτικούς ελέγχους που κάθε τόσο διενεργούν, ούτε σε έκτακτο έλεγχο που έγινε το 2019. 

Ποιος κρύβεται πίσω από τη νέα πλατφόρμα Topf Secret; Πρωταγωνιστικό ρόλο έχει η Foodwatch, μία από τις πιο γνωστές οργανώσεις για την προστασία του καταναλωτή. Το όνομα Topf Secret είναι λογοπαίγνιο, καθώς παραπέμπει στη γνωστή έκφραση top secret (άκρως απόρρητο), μόνο που το top έχει αντικατασταθεί από τη λέξη Topf, που σημαίνει κατσαρόλα. Με άλλα λόγια, οι υπεύθυνοι του Topf Secret υπόσχονται να αποκαλύψουν όλα τα μυστικά της κατσαρόλας και ιδιαίτερα εκείνα που αφορούν τα αποτελέσματα των ελέγχων σε επιχειρήσεις αγορανομικού ενδιαφέροντος. "Θέλουμε διαφάνεια στις συνθήκες που επικρατούν όχι μόνο στα εστιατόρια, αλλά και σε αγροκτήματα, φούρνους, κρεοπωλεία, πρατήρια βενζίνης, σούπερ μάρκετ και γενικά σε όλα τα σημεία πώλησης", εξηγεί ο εκπρόσωπος της Foodwatch Ντάριο Σαρμαντί.

Αντιδράσεις από το λόμπι της γαστρονομίας

Αποτελεί κοινό μυστικό ότι οι έλεγχοι των αρμοδίων υπηρεσιών καταγράφουν προβλήματα στο 25% των επιχειρήσεων υγειονομικού ενδιαφέροντος. Ωστόσο τα αποτελέσματα των ελέγχων δεν δημοσιοποιούνται, εκτός από ελάχιστες περιπτώσεις. Η νέα πλατφόρμα Topf Secret θέλει να αλλάξει αυτή την πρακτική, θεωρώντας ότι ο καταναλωτής έχει δικαίωμα να γνωρίζει τα αποτελέσματα των ελέγχων. Το λόμπι της γαστρονομίας αντιδρά. Όπως υποστηρίζει η επικεφαλής του Γερμανικού Συνδέσμου Ξενοδοχείων και Εστίασης (Dehoga) Ίνγκριντ Χάρτες, το αποτέλεσμα θα ήταν "να διασύρονται εσαεί επιχειρήσεις στο διαδίκτυο, ακόμη και για μεμονωμένα ή αμελητέα περιστατικά".

Η ισχύουσα νομοθεσία, επισημαίνει η κ. Χάρτες, υποχρεώνει ούτως ή άλλως τις αρχές να δημοσιοποιούν σοβαρές παραβιάσεις των κανονισμών υγιεινής, αλλά η δημοσιοποίηση τερματίζεται μετά από έξι μήνες. "Δεν είναι ότι θέλουμε να προστατεύσουμε τους παραβάτες, άλλωστε κι εμείς έχουμε κάθε συμφέρον να αγοράζουμε τρόφιμα ποιότητας από τους προμηθευτές μας. Αλλά αυτό που λέμε είναι ότι μία επιχείρηση στην οποία επισημαίνεται κάποιο πρόβλημα, πρέπει να έχει την ευκαιρία να το διορθώσει για να αποκαταστήσει τη φήμη της, δεν μπορεί να δημιουργείται η εντυπωση ότι παντού γίνεται συστηματική παραβίαση της νομοθεσίας", τονίζει η επικεφαλής της Dehoga.

 Τα επιχειρήματα υπέρ και κατά της δημόσιας αξιολόγησης άρχισαν να απασχολούν τα δικαστήρια. Τον περασμένο Δεκέμβριο το Διοικητικό Εφετείο της Βάδης Βυρτεμβέργης απεφάνθη, για πρώτη φορά, ότι η δημοσιοποίηση συνάδει με την ισχύουσα νομοθεσία. Για την εκπρόσωπο της Γερμανικής Ένωσης Καταναλωτών, Γιούτα Γιάσκε, η δικαστική απόφαση "καθιστά σαφές ότι η δημοσιοποίηση στο Ίντερνετ ανταποκρίνεται στους σκοπούς της νομοθεσίας για την προστασία του καταναλωτή και ενισχύει τη διαφάνεια στην αγορά". Ωστόσο, επισημαίνει, όσοι δημοσιοποιούν τα αποτελέσματα των ελέγχων κινούνται σε νομικά αχαρτογράφητα νερά και, μελλοντικά, δεν αποκλείεται να αντιμετωπίσουν αγωγές αποζημιώσεων.

Η δικαιοσύνη θα αποφασίσει

Στα δικαστήρια εναποθέτει πλέον τις ελπίδες του και ο σύνδεσμος Dehoga. Όπως επισημαίνει, η δικαιοσύνη θα πρέπει να αποφασίσει, στο ανώτατο δυνατό επίπεδο, ποιος και υπό ποιες προϋποθέσεις έχει δικαίωμα να δημοσιεύει τα αποτελέσματα των υγειονομικών ελέγχων. Μέχρι στιγμής έχουν εκδοθεί αντικρουόμενες δικαστικές αποφάσεις. Το πιθανότερο είναι ότι η εικόνα θα ξεκαθαρίσει σε μία μελλοντική απόφαση του Ομοσπονδιακού Διοικητικού Δικαστηρίου ή ακόμη και του Ανωτάτου Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου.

Από την πλευρά της η Γιούτα Γιάσκε, εκπρόσωπος της Γερμανικής Ένωσης Καταναλωτών, αντιστρέφει την επιχειρηματολογία που προβάλλει το λόμπι της γαστρονομίας και υποστηρίζει ότι "η δημοσιοποίηση των ελέγχων μπορεί και να προσελκύσει ακόμη περισσότερους πελάτες στις επιχειρήσεις εκείνες, οι οποίες τηρούν τις προδιαγραφές. Δεν υπάρχει λόγος να τιμωρούμε τους σοβαρούς επιχειρηματίες, κλείνοντας τα μάτια στις παραβάσεις των άλλων".

Γιούλια Γκιρτς, dpa

Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου