Στον Λουτς Ζάιλερ το βραβείο λογοτεχνίας Μπίχνερ

«Μελαγχολική, διεισδυτική, ειλικρινής» – έτσι χαρακτήρισε η κριτική επιτροπή της Γερμανικής Ακαδημίας Γλώσσας και Ποίησης τη γραφή του Λουτς Ζάιλερ. Ο συγγραφέας έχει βρει τη φωνή που τον εκφράζει, πρόσθεσαν. Με την απονομή του βραβείου Γκέοργκ Μπίχνερ τιμάται ένας συγγραφέας «ο οποίος ξεκίνησε με ποιητικές συλλογές σε μια εύηχη γλώσσα, από εκεί προσανατολίστηκε στην αφήγηση, όμως παραμένει πάντα ένας ποιητής, σαφής και ταυτόχρονα αινιγματικός, σκοτεινός και την ίδια στιγμή φωτεινός».

Η επιτυχία του Λουτς Ζάιλερ έχει σίγουρα μία στενή σύνδεση με την καταγωγή του, η οποία βρίσκεται και στο επίκεντρο του έργου του. Γεννήθηκε το 1963 στην πρώην Ανατολική Γερμανία, στην πόλη Γκέρα της Θουριγγίας. Το χωριό όπου μεγάλωσε κατεδαφίστηκε και οι κάτοικοί του αναγκάστηκαν να μετοικήσουν. Το πατρικό του ήταν ταπεινό και όπως δήλωσε κάποια στιγμή ο ίδιος «απουσίαζαν εκεί οι μούσες». Κούραση και απουσία ήταν δύο λέξεις που χαρακτήριζαν τα παιδικά του χρόνια.

Η αγάπη για τη λογοτεχνία σε ένα γκρίζο περιβάλλον

Μαθήτευσε ως οικοδόμος και έβγαζε τα προς το ζην ως ξυλουργός και χτίστης. Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας ανακάλυψε τη λογοτεχνία - ως αντίβαρο στη γκρίζα καθημερινότητά του. Τότε άρχισε να γράφει και ο ίδιος, κυρίως ποίηση. Αφού απολύθηκε από τον στρατό σπούδασε Ιστορία και γερμανική Φιλολογία στην πόλη Χάλε. Παράλληλα συνέχισε να γράφει - δημοσίευσε επίσης τις πρώτες ποιητικές συλλογές και δοκίμια, ενώ ακολούθησαν διηγήματα και μυθιστορήματα.

Ο Λουτς Ζάιλερ όταν ήταν περίπου 20 χρονών εργαζόταν ως λατζιέρης σε μία παμπ στο Χίντενζεε, το νησί της Βαλτικής όπου κατέφευγαν αντιρρησίες του καθεστώτος – ήταν καλοκαίρι του 1989, η χρονιά που έπεσε το Τείχος. Στο βιβλίο του "Κρούζο" (Εκδ. Πατάκη, 2018), αυτό τον ρόλο του λατζιέρη έχει ο Έντγκαρ Μπέντλερ, ο οποίος συναντά τον Αλεξάντερ Κρουσόβιτς (Κρούζο) με τον οποίο αναπτύσσουν μια ασυνήθιστη φιλία. Το βιβλίο Κρούζο ήταν το πρώτο του μυθιστόρημα, το οποίο μάλιστα απέσπασε το γερμανικό Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας (Deutscher Buchpreis).

Ζώντας από κοντά τη Γερμανική Επανένωση

Το επόμενο μυθιστόρημα του συγγραφέα, "Stern 111", εκδόθηκε το 2020. Το βιβλίο μεταφράστηκε και στα ελληνικά και κυκλοφόρησε με τον τίτλο „Τρανζίστορ" (Εκδ. Πατάκη, 2022). Η ιστορία διαδραματίζεται στην περίοδο μετά τη γερμανική επανένωση: Ένα ζευγάρι προσπαθεί να ξαναχτίσει τη ζωή του στην ανατολική Γερμανία, ενώ ο γιος τους περιπλανάται στις καταλήψεις του Βερολίνου. Για ακόμη μία φορά οι κριτικές ήταν διθυραμβικές. Και για ακόμη μία φορά ο συγγραφέας συπεριλαμβάνει αυτοβιογραφικά στοιχεία, καθώς όταν έπεσε το Τείχος ζούσε και ο ίδιος στο Ανατολικό Βερολίνο. Το βιβλίο τιμήθηκε με το βραβείο της Έκθεσης Βιβλίου της Λειψίας 2020.

Το 2023, ο Ζάιλερ τιμήθηκε επίσης με το Βραβείο Λογοτεχνίας του Ιδρύματος Κόνραντ Αντενάουερ, το Βραβείο Μπέρτολτ Μπρεχτ και το Βραβείο Λογοτεχνίας του Βερολίνου. Το επιστέγασμα είναι τώρα το βραβείο Γκέοργκ Μπίχνερ με έπαθλο 50.000 ευρώ, το οποίο παρέλαβε σήμερα στο Ντάρμστατ, όπου εδρεύει η Γερμανική Ακαδημία Γλώσσας και Ποίησης.

Επιμέλεια: Χρύσα Βαχτσεβάνου