Παρέμβαση στη Χάγη: Κίνηση απελπισίας ή συνεπής στάση;

Η γερμανική κυβέρνηση εξέφρασε τη δυσαρέσκειά της για την απόφαση της Ελλάδας να παρέμβει στην γερμανοϊταλική δικαστική διαμάχη στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης στην υπόθεση της αποζημίωσης των θυμάτων της σφαγής του Διστόμου.

H αντίδραση του Γερμανού υπουργού Εξωτερικών Γκίντο Βεστερβέλε, ωστόσο, ήταν αναμενόμενη και κινείται στο γνωστό πλαίσιο που έχει διατυπώσει από χρόνια το Βερολίνο. Σε νομικό επίπεδο η Γερμανία επικαλείται την ασυλία των κρατών έναντι αξιώσεων ιδιωτών, ενώ σε πολιτικό επίπεδο αναγνωρίζεται η ευθύνη της Γερμανίας έναντι της ιστορίας και τα δεινά που υπέστη ο ελληνικός λαός στον β` Παγκόσμιο Πόλεμο. Ωστόσο, στις σχετικές συζητήσεις δίνεται έμφαση στην καλή μεταπολεμική συνεργασία των δύο χωρών, στην ευρωπαϊκή τους συγκατοίκηση και στα ποσά που δόθηκαν στην Ελλάδα στη δεκαετία του 60.

Ατμοσφαιρικά, η κυβέρνηση της Γερμανίας είναι ενοχλημένη, αλλά όχι χολωμένη με την απόφαση της κυβέρνησης. Και αυτό οφείλεται εν πολλοίς και στην έγκαιρη τηλεφωνική επικοινωνία των δύο υπουργών Εξωτερικών.

Σαφώς υπέρ των ελληνικών διεκδικήσεων τάσσεται στη Γερμανία το Κόμμα της Αριστεράς. «Είναι επαίσχυντο η Γερμανία να αρνείται πεισματικά την καταβολή αποζημιώσεων των θυμάτων της ναζιστικής κατοχής», δήλωσε η εκπρόσωπος του κόμματος Ούλα Γέλπκε.

Υποχρέωση της κυβέρνησης να υπερασπιστεί τα δικαιώματα των Ελλήνων πολιτών

Άμεση ήταν η αντίδραση της Ομοσπονδίας των Ελληνικών Κοινοτήτων στη Γερμανία (ΟΕΚ) στις δηλώσεις του κ. Βεστερβέλε. Μιλώντας προς την Deutsche Welle, ο πρόεδρος της Κώστας Δημητρίου υπογράμμισε ότι «οι ομογενείς δεν κατανοούν το γεγονός ότι η γερμανική κυβέρνηση δεν κατανοεί την απόφαση της Ελλάδας να παρέμβει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης υπέρ των θυμάτων του Διστόμου. Θεωρούμε ότι είναι δικαίωμα και υποχρέωση της ελληνικής κυβέρνησης να υπερασπιστεί τα δικαιώματα των Ελλήνων πολιτών στο θέμα αυτό. Το αίτημα είναι δίκαιο και θα πρέπει στο θέμα αυτό η γερμανική πλευρά να βρει μια λύση προς το συμφέρον της φιλίας των δύο λαών και θα επουλώσει τις πληγές του παρελθόντος. 60 και πλέον χρόνια μετά τη σφαγή, ήλθε η ώρα να δοθεί λύση σε αυτό το θέμα που ταλανίζει επί δεκαετίες τις ελληνογερμανικές σχέσεις.

«Η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να βρίσκεται σε μεγάλη απελπισία»

Προβληματική χαρακτηρίζει την πολιτική διάσταση της απόφασης του Γιώργου Παπανδρέου ο ελληνικής καταγωγής ευρωβουλευτής των Ελευθέρων Δημοκρατών (FDP) Γιώργος Χατζημαρκάκης. «Νομικά το βήμα της ελληνικής κυβέρνησης είναι κατανοητό. Υπήρχε μια προθεσμία στο πλαίσιο της οποία η ελληνική κυβέρνηση έπρεπε να κάνει κάτι. Πολιτικά όμως το θέμα αυτό έρχεται σε μια δύσκολη φάση. Ούτως ή άλλως οι ελληνογερμανικές σχέσεις διανύουν μια δύσκολη περίοδο, μετά την κρίση του ευρώ και ειδικότερα την ελληνική κρίση. Στη Γερμανία, και σε πολιτικό επίπεδο η κίνηση της Ελλάδας δεν συναντά κατανόηση. Πιστεύω ότι για να προχωρήσει η ελληνική κυβέρνηση σε ένα τέτοιο βήμα θα πρέπει να βρίσκεται σε μεγάλη απελπισία», τονίζει ο Γιώργος Χατζημαρκάκης.

Ο φιλελεύθερος ευρωβουλευτής εντοπίζει πολλά από τα ελληνογερμανικά προβλήματα της παρούσας φάσης στις κακές σχέσεις του Έλληνα πρωθυπουργού με τη Γερμανίδα καγκελάριο. «Μετά από πολλές παρεξηγήσεις, πιστεύω ότι οι σχέσεις της καγκελαρίου Μέρκελ και του Γιώργου Παπανδρέου είναι σήμερα άσχημες, δεν είναι πολύ καλές. Θα παρακαλούσα και τους δύο να συζητήσουν και να τα βρουν. Και αυτό γιατί γνωρίζω -μετά από πολλές συνομιλίες που είχα- ότι έχουν όντως κακές προσωπικές σχέσεις και πιστεύω ότι είναι αναγκαίο να τα βρουν πάλι», επισημαίνει ο Ελληνογερμανός πολιτικός.

Γιατί άλλαξε η ελληνική στάση;

Την έκπληξή του για την απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να παρέμβει στην γερμανοϊταλική δικαστική διαμάχη στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης εκφράζει ο Γερμανός αναλυτής και γνώστης των ελληνικών πραγμάτων Νιλς Καντρίτσκε.

«Με εξέπληξε η απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης για δύο λόγους: Πρώτον, η παρέμβαση γίνεται πολύ αργά -και για τον λόγο αυτόν εξέπληξε και τη γερμανική πλευρά- και δεύτερον, διακρίνω μια δυσκολία που αφορά στο νομικό επίπεδο. Η Ελλάδα θα πρέπει να εξηγήσει γιατί θεωρεί τώρα ότι η προσφυγή έχει πιθανότητες επιτυχίας. Και αυτό όταν πριν από μερικά χρόνια αρνήθηκε με υπουργική απόφαση την εκτέλεση της κατάσχεσης της περιουσίας του γερμανικού δημοσίου στην Ελλάδα για την αποζημίωση των θυμάτων. Στην νομική της τοποθέτηση θα πρέπει η Ελλάδα να διασαφηνίσει γιατί έλαβε μια άλλη απόφαση και υιοθέτησε μιαν άλλη εκτίμηση από εκείνη του ανωτάτου ελληνικού δικαστηρίου πριν από χρόνια. Εδώ διακρίνω ένα νομικό πρόβλημα», τονίζει ο Νιλς Καντρίτσκε.

Σταμάτης Ασημένιος

Υπεύθ. Σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης