Ο φόβος κυριαρχεί στο Αφγανιστάν
16 Απριλίου 2021Ο συμβολισμός δεν θα μπορούσε να είναι πιο εμφανής: Το αργότερο μέχρι τις 11 Σεπτεμβρίου οι Αμερικανοί θέλουν να αποχωρήσουν από το Αφγανιστάν. Σχεδόν 20 χρόνια έχουν περάσει από τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001, που προκάλεσαν την αμερικανική εισβολή στο Αφγανιστάν, τον μεγαλύτερο πόλεμο στην ιστορία των ΗΠΑ. Ο νέος Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν θέλει να απαλλαγεί από αυτή την εκκρεμότητα, ενώ το ίδιο επιθυμούσε και ο προκάτοχός του Ντόναλντ Τραμπ. Τι λένε για όλα αυτά οι ίδιοι οι Αφγανοί;
Ο Χατζί Ζαάν Μωχάμεντ ζει στην Καμπούλ και δουλεύει ως οδηγός ταξί εδώ και 50 χρόνια. «Αν φύγουν οι ξένοι, θα είμαστε αβοήθητοι», λέει. «Φοβόμαστε πολύ για το μέλλον. Αυτός ο πόλεμος που δεν τελειώνει χτυπάει κυρίως εμάς τους φτωχούς. Δεν μπορούμε να φύγουμε από αυτή τη χώρα και ποιος ξέρει τι άλλο μας ξημερώνει…» Οι περισσότεροι Αφγανοί αντιμετωπίζουν το μέλλον με φόβο. Εδώ και σαράντα χρόνια δεν έχουν ζήσει τίποτα άλλο εκτός από ένοπλες συγκρούσεις και βομβιστικές επιθέσεις σε σχολεία, πανεπιστήμια, ακόμη και μαιευτήρια. Τελικά ούτε και οι Αμερικανοί κατάφεραν να τα αποτρέψουν όλα αυτά, λέει ο Μπεχρούς Μωχάμαντ, ράφτης από την Καμπούλ. Ο ίδιος πιστεύει ότι «είναι καλύτερα που φεύγουν οι Αμερικανοί. Θέλουμε να είμαστε ανεξάρτητοι. Αν συμφωνήσουν τα εμπόλεμα μέρη, θα ζήσουμε σε μία ειρηνική χώρα».
Διαπραγμάτευση χωρίς τέλος
Ωστόσο, ελάχιστες είναι οι ρεαλιστικές ελπίδες για την ειρήνευση. Από τον Σεπτέμβριο οι Ταλιμπάν διαπραγματεύονται απευθείας με αντιπροσωπεία της αφγανικής κυβέρνησης, αλλά μέχρι στιγμής δεν υπάρχει η παραμικρή ένδειξη για μία προσέγγιση, πόσο μάλλον για κατάπαυση του πυρός. Η έναρξη απευθείας διαπραγματεύσεων αποτελεί μέρος της συμφωνίας που είχαν συνάψει οι Ταλιμπάν με τον προηγούμενο ένοικο του Λευκού Οίκου, τον Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος μάλιστα είχε συμφωνήσει στην αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων μέχρι την 1η Μαΐου. Οι ίδιοι οι Ταλιμπάν επιμένουν στην ημερομηνία αυτή. Εκπρόσωπός τους δήλωσε μάλιστα την περασμένη Τετάρτη, μέσω Twitter, ότι δεν πρόκειται να ανεχθούν την παραβίαση της συμφωνίας.
Ούτως ή άλλως οι Ταλιμπάν δεν αναγνωρίζουν την κυβέρνηση του Αφγανιστάν, λέγοντας ότι αποτελεί υποχείριο και «μαριονέτα» των Αμερικανών. Η 18χρονη μαθήτρια Μαριάμ Ναζάρ πιστεύει ότι «οι Ταλιμπάν δεν θέλουν ούτε ειρήνη, ούτε συμφωνία. Θέλουν μόνο να κάνουν το δικό τους». Η Μαριάμ δεν είχε καν γεννηθεί όταν κυβερνούσαν οι Ταλιμπάν. Η ίδια πιστεύει ότι οι φανατικοί ισλαμιστές θα εκμεταλλευθούν την αποχώρηση των Αμερικανών, για να επιστρέψουν στην εξουσία με την πρώτη ευκαιρία. «Αυτό θα ήταν πολύ κακό για μένα», λέει. «Ξέρω ότι δεν αφήνουν τα κορίτσια να πάνε στο σχολείο και επιβάλλουν τη θέλησή τους με τη βία…»
Αποχώρηση άνευ όρων;
Πολλοί Αφγανοί λένε ότι η αποχώρηση των Αμερικανών χωρίς όρους και προϋποθέσεις προς τα εμπόλεμα μέρη αποτελεί ένα σοβαρό πλήγμα για τη χώρα τους. Οι ίδιοι οι Αμερικανοί απλώς βιάζονται να αποδεσμευθούν από τον μακροχρόνιο πόλεμο. Για το Αφγανιστάν πάντως, η ειρήνευση είναι πιο μακριά από ποτέ.
Ζίλκε Ντίτριχ (NDR)
Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου