Ο ΟΠΕΚ εκπλήσσει με μείωση παραγωγής

Αυτό που λειτουργούσε για καιρό δεν λειτουργεί πλέον: τα μέλη του καρτέλ πετρελαίου του ΟΠΕΚ+ (Οργανισμού Εξαγωγών Πετρελαιοπαραγωγών Χωρών) δεν συμφωνούν πλέον. Από τη μία πλευρά, ο οργανισμός αποφάσισε απροσδόκητα να διατηρήσει τις περικοπές εξόρυξης που είχε ήδη αποφασίσει για το 2023 και το 2024. Στον απόηχο της συνεδρίασης του ΟΠΕΚ+ το Σαββατοκύριακο, η Σαουδική Αραβία ανακοίνωσε επίσης ότι θα μειώσει μονομερώς από τον Ιούλιο την παραγωγή κατά ένα επιπλέον εκατομμύριο βαρέλια την ημέρα για τουλάχιστον έναν μήνα.

«Οι ποσοστώσεις για το 2024 δείχνουν ότι η Σαουδική Αραβία δικαιούται μεγαλύτερες ποσότητες εξόρυξης», αναλύει η Ντόρα Μπόρμπελι, εμπειρογνώμονας πετρελαϊκών εμπορευμάτων της Deka Bank. «Την ίδια στιγμή όμως μεώθηκαν οι ποσοστώσεις για τη Ρωσία και για αφρικανικές χώρες όπως η Αγκόλα, η Νιγηρία ή το Κονγκό. Νομίζω ότι αυτό ακριβώς είναι το σημείο διαμάχης.»

Η ανακοινωθείσα περικοπή παραγωγής από τη Σαουδική Αραβία τον Ιούλιο θα πρέπει επομένως να αντισταθμίσει τους υψηλότερους όγκους παραγωγής το 2024. Και θα μπορούσε να ωθήσει τις τιμές του πετρελαίου σε ράλλυ, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα. «Αυτό έχει ήδη ανησυχήσει λίγο τις αγορές, τουλάχιστον προς το παρόν», δήλωσε στη DW ο ειδικός σε θέματα ενέργειας από το Αμβούργο, Στέφεν Μπούκολντ. «Αλλά είναι ακόμα νωρίς για να προβλέψουμε πόσο σοβαρός θα είναι τελικά ο αντίκτυπος στις αγορές πετρελαίου».

Οι τιμές του πετρελαίου αυξάνονται ελαφρά

Ως αποτέλεσμα των περικοπών που έχουν πλέον δρομολογηθεί , οι τιμές πετρελαίου αυξήθηκαν το πρωί της Δευτέρας, τουλάχιστον στην Ευρώπη. Η ποικιλία Μπρεντ της Βόρειας Θάλασσας και η αμερικανική WTI αυξήθηκαν κατά περίπου δύο τοις εκατό και ήταν μεταξύ 73 δολαρίων (WTI) και λίγο κάτω των 78 δολαρίων (Brent).

Ο κύριος λόγος για τις περικοπές είναι το γεγονός ότι η ζήτηση πετρελαίου στις παγκόσμιες αγορές έχει μειωθεί. Αυτό με τη σειρά του οφείλεται στην αποδυνάμωση της οικονομίας στις περισσότερες χώρες. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, η ανάπτυξη ιδιαίτερα στην Κίνα είναι συγκριτικά μέτρια - και μαζί της η ζήτηση από την κατά τα άλλα διψασμένη για πετρέλαιο Κίνα.

Ως εκ τούτου, τον Οκτώβριο του 2022, οι χώρες του ΟΠΕΚ+ είχαν ήδη αποφασίσει να μειώσουν την παραγωγή κατά δύο εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα. Καθώς οι οικονομικές προοπτικές συνέχισαν να επιδεινώνονται, αρκετά μέλη συμφώνησαν απροσδόκητα τον Απρίλιο πρόσθετες περικοπές χρηματοδότησης από τον Μάιο. Η μείωση κατά 1,4 εκατ. βαρέλια ημερησίως που έχει πλέον αποφασιστεί, και το 2024, αντιπροσωπεύει παράταση αυτού του μέτρου.

Τα μέτρα είναι πιθανό να «αποτύχουν»

Στόχος και συμφέρον των χωρών εξαγωγής πετρελαίου είναι φυσικά να στηρίξουν την τιμή του πετρελαίου ή ακόμα να την ανεβάσουν λίγο. Εξάλλου, με ελάχιστες εξαιρέσεις, η τιμή του πετρελαίου γνωρίζει μόνο μία κατεύθυνση μετά τα υψηλά με την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία - προς τα κάτω. Οι τιμές του πετρελαίου έχουν πέσει από 120 δολάρια πριν από δώδεκα μήνες σε περίπου 75 δολάρια το βαρέλι (159 λίτρα) σήμερα.

Ωστόσο, η Ντόρα Μπόρμπελυ αμφιβάλλει ότι οι τιμές του πετρελαίου θα συνεχίσουν να ανεβαίνουν λόγω των μέτρων που έχουν ληφθεί. «Μέχρι στιγμής, αυτό δεν έχει συμβεί. Οι προηγούμενες περικοπές παραγωγής μπορεί να εμπόδισαν την περαιτέρω πτώση των τιμών του πετρελαίου. Αλλά είναι αμφίβολο εάν αυτά τα μέτρα θα επαναφέρουν την τιμή του πετρελαίου στα 80 δολάρια το βαρέλι». Διότι αυτός θα μπορούσε να είναι ο ανεπίσημος στόχος των χωρών πετρελαίου. Δεν αμφισβητείται ότι οι αποφάσεις τους έχουν μερικές φορές αντίκτυπο στην αγορά πετρελαίου. Εξάλλου, τα κράτη-μέλη του στον οργανισμού ελέγχουν περίπου το 40 τοις εκατό της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου.

Η Ρωσία δεν ανήκει στον ΟΠΕΚ, αλλά στο διευρυμένο καρτέλ του ΟΠΕΚ+. Με αφορμή τον πόλεμο ΕΕ, G7 και Αυστραλία αποφάσισαν πλαφόν τιμής για το ρωσικό πετρέλαιο. Λειτούργησε στο βαθμό που η Ρωσία αναγκάστηκε να πουλά φθηνότερα το πετρέλαιό της στην Ασία σε σύγκριση με άλλους τύπους πετρελαίου. Και η Μόσχα δεν τα καταφέρνει και άσχημα να διαθέσει το πετρέλαιό της, μιας και οι αγοραστές του, όπως η Ινδία και η Κίνα δεν συμμετέχουν στις κυρώσεις της Δύσης και προτιμούν, φυσικά, να αγοράζουν φθηνότερα.

Επιμέλεια: Ευθύμης Αγγελούδης