Ο μαγευτικός Ντονατέλο στο Λονδίνο

Λέγεται ότι ο Ντονατέλο δημιούργησε τα πρώτα γλυπτά της Αναγέννησης σε ορείχαλκο. «Οι ερωτιδείς» σε μέγεθος μπουκαλιού κρασιού, χορεύουν και παίζουν μουσική χαρούμενα. Ελεύθερα πνεύματα εμπνευσμένα από την αρχαιότητα, παιδικά πρόσωπα γεμάτα εκφραστικότητα, συναίσθημα και προσωπικότητα. Παιχνιδιάρικες μορφές και μια  ελαφρότητα που  αντικατέστησε την προσήλωση στη μορφή του γοτθικού ρυθμού στην πρώιμη Αναγέννηση, εξηγεί η επιμελήτρια της έκθεσης Πέτα Μοτύρ. Ο Ντονατέλο έφερε μια νέα εποχή:

 «Έδωσε σε όλα τα γλυπτά του ένα ανθρώπινο πρόσωπο. Βλέπει κανείς ανθρώπους, με τους οποίους μπορεί να σχετίζεσαι. Δεν βλέπεις μόνο ένα εμβληματικό, εξιδανικευμένο γλυπτό, αλλά έναν άνθρωπο».

Ο Ντονατέλο, γεννήθηκε γύρω στο 1386. Ο πατέρας του ασχολούνταν με την επεξεργασία μαλλιού. Κανείς δεν φανταζόταν ότι θα χαρακτηριζόταν ως ο «μεγαλύτερος γλύπτης όλων των εποχών». Αλλά σε ηλικία μόλις 20 ετών παρέδωσε ένα έργο για τον καθεδρικό ναό της Φλωρεντίας. Το περίφημο μαρμάρινο γλυπτό του Δαβίδ σε φυσικό μέγεθος, το οποίο βρίσκεται ακριβώς στην είσοδο της έκθεσης.

Χρησιμοποίησε όλη την γκάμα των υλικών

 Σπούδασε αργυροχρυσοχόος και ασχολήθηκε με όλη τη γκάμα των υλικών και τεχνικών στη γλυπτική, όπως μάρμαρο, μπρούντζο, ξύλο, πηλό και γύψο. Ήταν ένας σπουδαίος τεχνίτης με έντονη προσωπικότητα:

«Το παλαιότερο έγγραφο που έχουμε γι' αυτόν δείχνει ότι τσακώθηκε με έναν Γερμανό χρυσοχόο όταν ήταν πολύ μικρός. Αλλά ήταν επίσης εξαιρετικά γενναιόδωρος. Υπήρχε ένα καλάθι με νομίσματα κρεμασμένο στο εργαστήριό του για να βοηθάει τους μαθητές του. Μαθαίνουμε για την προσωπικότητά του από αυτές τις ιστορίες, αλλά φυσικά και βλέποντας την τέχνη του».

Σημαντικά έργα του Ντονατέλο συμπληρώνονται στην έκθεση με έργα συναδέλφων του που προηγήθηκαν αλλά και  συγχρόνων του που δείχνουν την αλληλεπίδραση  και την επιρροή που άσκησε στην Αναγέννηση. Ο Ντονατέλο ήταν ο πρώτος που έφερε την προοπτική στα ανάγλυφα.

Δεν θα υπήρχε ο Μιχαήλ Άγγελος

Η επιμελήτρια Πέτα Μοτύρ λέει πως χωρίς τον Ντονατέλο δεν θα υπήρχε ένας Μιχαήλ Άγγελος, ο οποίος γεννήθηκε δέκα χρόνια μετά τον θάνατό του:

 «Ναι, το είπα! Είμαι μεγάλη θαυμάστρια του Μιχαήλ Άγγελου, ξέρουμε ότι μελέτησε πολύ προσεκτικά τη δουλειά του Ντονατέλο, αν και δούλευε διαφορετικά και πάνω από όλα με μάρμαρο. Αλλά ο Μιχαήλ Άγγελος έχει επίσης μια φλογερή προσωπικότητα και, όπως ο Ντονατέλο, αφήνει ένα έντονο αποτύπωμα στα έργα του».

Το τελευταίο μέρος της έκθεσης είναι αφιερωμένο στη μεγάλη κληρονομιά του Ντονατέλο μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα. Όχι μόνο οι καλλιτέχνες εμπνεύστηκαν από το έργο του, αλλά ο Ντονατέλο πρόσφερε σε πολλούς και ένα σημαντικό επιχειρηματικό μοντέλο:

"Υπήρχε μια τεράστια αγορά για αντίγραφα του έργου του Ντονατέλο. Ολόκληρα ατελιέ έβγαζαν τα προς το ζην φτιάχνοντας αντίγραφα των πιο σημαντικών γλυπτών του. Διαδραμάτισε αναμφίβολα σημαντικό ρόλο στην ιταλική αγορά τέχνης του 19ου αιώνα."

Γκάμπι Μπίζινγκερ, ARD

Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου