«Η Χάγη δεν πρέπει να επικυρώσει τη συμφωνία σύνδεσης»

Η εκτίμηση ότι η συμφωνία σύνδεσης ΕΕ-Ουκρανίας ήταν μόνο η αφορμή και όχι η αιτία για το «όχι» του 61% των Ολλανδών στο δημοψήφισμα είναι ευρέως διαδεδομένη, μιας και οι ευρωσκεπτικιστές είχαν παρουσιάσει στους ψηφοφόρους το δημοψήφισμα ως ευκαιρία για να στείλουν μήνυμα δυσαρέσκειας στις Βρυξέλλες, αλλά και τη Χάγη. Ωστόσο ο ολλανδός βουλευτής Κέες Φερχούβεν, ο οποίος ήταν επικεφαλής της εκστρατείας υπέρ του «ναι» του αριστερού φιλελεύθερου κόμματος της αντιπολίτευσης “Democrats 66“ θεωρεί, μιλώντας στην DW, ότι τόσο η συμφωνία σύνδεσης, όσο και η αποδοκιμασία της ΕΕ έπαιξαν τελικά ρόλο στο δημοψήφισμα: «Υπάρχουν πολλοί Ολλανδοί που είναι δυσαρεστημένοι από την ΕΕ και θεωρούν ότι η ενωμένη Ευρώπη κινείται υπερβολικά γρήγορα. Την ίδια στιγμή υπάρχουν άλλοι που θεωρούν την Ουκρανία διεφθαρμένη χώρα που απέχει γεωγραφικά πολύ από την Ολλανδία. Οι περισσότεροι ψηφοφόροι φοβήθηκαν ωστόσο ότι η συμφωνία σύνδεσης σήμαινε και την ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ».

«Να λάβει σοβαρά υπόψη το αποτέλεσμα η κυβέρνηση»

Συγκρατημένη ήταν η αντίδραση του προέδρου της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, ο οποίος δήλωσε «λυπημένος» μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος. Σύμφωνα με εκπρόσωπό του η συμφωνία σύνδεσης δεν επηρεάζεται από το δημοψήφισμα στην Ολλανδία. Από την πλευρά του ο ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε τόνισε δεν θα αγνοήσει το αποτέλεσμα, παρά το γεγονός ότι το δημοψήφισμα δεν είναι δεσμευτικό για την κυβέρνησή του. Παρόμοια άποψη έχει και ο βουλευτής Κέες Φερχούβεν: «Η κυβέρνηση θα πρέπει να σεβαστεί και να λάβει σοβαρά υπόψη το αποτέλεσμα. Παράλληλα θα πρέπει να εξηγήσει στις Βρυξέλλες πώς διαμορφώνεται η κατάσταση στην Ολλανδία και, φυσικά, να μην επικυρώσει την συμφωνία σύνδεσης ΕΕ-Ουκρανία. Εκτός αυτού ο πρωθυπουργός Μάρκ Ρούτε θα πρέπει να αναζητήσει απαντήσεις στους λόγους για τους οποίους πολλοί Ολλανδοί ψήφισαν, εν τέλει, «όχι». Και αυτό δεν είναι εύκολο, διότι κάποιοι ψήφισαν «όχι» στην ΕΕ, άλλοι πάλι απορρίπτουν συνολικά τη συμφωνία σύνδεσης, άλλοι επιθυμούν μια διαφορετική συμφωνία με την Ουκρανία, ενώ άλλοι τάσσονται υπέρ μιας καθαρά εμπορικής συμφωνίας μεταξύ ΕΕ και Ουκρανίας. Είναι δύσκολο να ληφθούν υπόψη τόσες διαφορετικές απόψεις, ωστόσο η κυβέρνηση πρέπει να πράξει ακριβώς αυτό».

Κρίστοφ Χάσελμπαχ / Στέφανος Γεωργακόπουλος