Η τρομοκρατία κομμάτι της καθημερινότητας

Στις 22 Μαρτίου 2016 ισλαμιστές σκοτώνουν 32 ανθρώπους στις Βρυξέλλες και τραυματίζουν άλλους 300, κάποιους απ' αυτούς βαριά. Τα μέτρα ασφαλείας, οι έλεγχοι, οι περιπολίες στρατιωτών στους δρόμους δεν κατάφεραν να τους εμποδίσουν.

Ο Έρικ Μερνί από το στρατιωτικό νοσοκομείο «Reine Astrid» θυμάται ακόμη εκείνη την ημέρα: «Το αεροδρόμιο για εμένα ήταν πάντα συνδεδεμένο με την πτήση μου για τις διακοπές, ένα ευχάριστο μέρος, ξαφνικά μεταλλάχτηκε σε πεδίο πολέμου…». Μόλις τον Φεβρουάριο του 2017 έλαβε εξιτήριο και το τελευταίο θύμα από το νοσοκομείο.

Εκείνο το πρωινό του Μαρτίου του 2016 η πόλη σιωπά. Οι δρόμοι που είναι μονίμως μποτιλιαρισμένοι ξαφνικά είναι άδειοι. Μόνο αστυνομικοί και περιπολικά βρίσκονται στους δρόμους. Στην περιοχή του ευρωκοινοβουλίου που πάντα έχει κίνηση κυριαρχεί εκκωφαντική σιωπή. Κι αυτό επειδή κάτω από τη γη στη στάση του μετρό Maelbeek ένας τρομοκράτης ανατινάχτηκε παρασύροντας μαζί του στο θάνατο κι άλλους ανθρώπους.

«Δεν κατάλαβα ότι είχα τραυματιστεί» λέει σήμερα η Κλαιρ Γκοσέ, που επέζησε από την έκρηξη. «Οι ψυχολόγοι λένε ότι βρισκόμουν σε σοκ. Το σώμα μου ήταν εκεί αλλά το πνεύμα μου ήταν εκτός τόπου και χρόνου». Ένα μεταλλικό θραύσμα διαπέρασε το κρανίο της μέχρι τον εγκέφαλο.

Μια πόλη διαφορετική από τις άλλες

Η βιαιότητα των επιθέσεων φέρνει τους ανθρώπους στις Βρυξέλλες πιο κοντά. Συγκεντρώνονται, ανάβουν κεριά, τραγουδούν, αφήνουν λουλούδια.
Όμως είναι δύσκολο να βρεθεί μια συλλογική ταυτότητα σε μια πόλη όπως είναι οι Βρυξέλλες. Στις επιθέσεις του Παρισιού τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Οι άνθρωποι ένιωθαν ενωμένοι, υπήρχε συλλογική ταυτότητα, υπήρχε «εμείς». Το «εμείς» ήταν η Γαλλία.

Αλλά οι κάτοικοι των Βρυξελλών δεν έχουν πολλά κοινά στοιχεία. Πρόκειται για Βέλγους, νέους ασκούμενους από όλο τον κόσμο, λομπίστες, δημοσιογράφους, πολιτικούς. Πολλοί είναι μόνο περαστικοί από την πόλη, για κάποιες εβδομάδες ή χρόνια. Δεν μοιράζονται την ίδια μητρική γλώσσα, ούτε οι ίδιοι οι Βέλγοι δεν μοιράζονται την ίδια μητρική με την αέναη διαμάχη τους μεταξύ γαλλόφωνων και Φλαμανδών. Η τρομοκρατία ασφαλώς και δεν υπήρξε αφορμή για να ξεπεραστούν όλα αυτά.

Το Βέλγιο ζει με την τρομοκρατία

Σήμερα, ένα χρόνο μετά, δε φαίνεται να έχει αλλάξει τίποτα. Οι βαριά οπλισμένοι στρατιώτες είναι μέρος της εικόνας των Βρυξελλών όχι μόνο από εκείνη την φοβερή ημέρα αλλά ήδη από πολύ νωρίτερα. Στις αρχές του 2015 οι ερευνητές της αστυνομίας είχαν κάνει έφοδο σε πυρήνα τρομοκρατών στην πόλη Φερφίρς. Το Βέλγιο ζούσε με την τρομοκρατία καιρό πριν από την επίθεση.

Ουσιαστικός δημόσιος διάλογος γύρω από αυτό το θέμα δεν γίνεται στο Βέλγιο. Ποιος πολιτικός θα προωθούσε έξαλλου το τέλος των προληπτικών μέτρων; Σύμφωνα με επίσημες πηγές η τρομοκρατική απειλή συνεχίζει να θεωρείται «σοβαρή» και αυτό δεν φαίνεται να αλλάζει στο άμεσο μέλλον.

dpa / Αλεξάνδρα Κοσμά