Η Νίκη Βάγκνερ για το Φεστιβάλ Μπετόβεν
3 Σεπτεμβρίου 2015«Αλλαγές» είναι το μότο του διάσημου Φεστιβάλ Μπετόβεν της Βόννης που ξενικά αύριο στη Βόννη. «Αλλαγές» (Veränderungen) με την έννοια των πολλών μεταμορφώσεων που έχει υποστεί το φεστιβάλ κλασικής μουσικής τα τελευταία χρόνια αλλά και κυριολεκτικά με την έννοια των μουσικών παραλλαγών που συναντάμε συχνά στα έργα κλασικής μουσικής. Το φετινό πρόγραμμα, από τις 4 Σεπτεμβρίου μέχρι τις 4 Οκτωβρίου, περιλαμβάνει συναυλίες με μεγάλα ονόματα της διεθνούς κλασικής σκηνής και ένα πλούσιο πρόγραμμα παράλληλων εκδηλώσεων. Κλασικές συμφωνίες του Μπετόβεν αλλά και σύγχρονα έργα συμπλέκονται και συνδιαλέγονται με φόντο τη γενέτειρα του Μπετόβεν. Το παλιό συναντά το νέο. Κάπως έτσι θα μπορούσε κανείς να περιγράψει το όραμα της Νίκης Βάγκνερ, νέας διευθύντριας του Φεστιβάλ Μπετόβεν.
Η δύσκολη μετάβαση από το παλιό στο νέο
Για τις μεταμορφώσεις του φεστιβάλ και το νέο του πρόσωπο η Νίκη Βάγκνερ λέει σε συνέντευξή της στην Deutsche Welle: «Ο Μπετόβεν ήταν στην εποχή του, θα λέγαμε, ένας σύγχρονος συνθέτης. Το ίδιο και ο Βάγκνερ. Νιώθω ευλογημένη που ήρθα σε μικρή ηλικία σε επαφή με τη σύγχρονη μουσική. Για μένα είναι φυσικό η μουσική ιστορία να έχει συνέχεια. Από την άλλη τα αυτιά των ακροατών είναι συνήθως συντηρητικά κι έτσι η μετάβαση από το παλιό στο νέο πρέπει να γίνεται με έξυπνο τρόπο». Για την Νίκη Βάγκνερ, δισέγγονη του κορυφαίου γερμανού συνθέτη που έχει αναλάβει τη διεύθυνση του φεστιβάλ από το 2014, εδώ ακριβώς έγκειται η πρόκληση.
Η ίδια αναφέρει ως παράδειγμα τον ιταλό συνθέτη Σαλβατόρε Σκιαρίνο, ο οποίος μετέχει στο φετινό φεστιβάλ με μία δική του εκκεντρική σύνθεση εμπνευσμένη από τη «Φαντασία» για πιάνο του Μπετόβεν (Fantasie für Klavier, Chor und Orchester). Μολονότι, η Νίκη Βάγκνερ δηλώνει ενθουσιασμένη, λέει ότι το κοινό στέκεται ακόμη με δισταγμό απέναντι σε έργα σαν κι αυτό. H Νίκη Βάγκνερ ξεχωρίζει επίσης από τη φετινή διοργάνωση τη συμμετοχή του ensemble «Αnima Eterna» από την Μπριζ, το οποίο ερμηνεύει έργα του Μπετόβεν «με έναν διάφανο τρόπο, πηγαίνοντάς τα όμως ολίγον στα άκρα». Σημαντική και φέτος είναι η παρουσία της Φιλαρμονικής της Βιέννης, της Ορχήστρας της Βουδαπέστης καθώς και της Ορχήστρας της Όπερας του Βερολίνου.
Ελλιπής χρηματοδότηση και σχέδια στα συρτάρια
Ωστόσο δεν είναι όλα ρόδινα στη σημαντική γερμανική διοργάνωση. Τα σχέδια για τη δημιουργία ενός νέου συναυλιακού χώρου που θα φιλοξενεί τις συναυλίες του Φεστιβάλ Μπετόβεν έχουν παγώσει. «Για μένα η όλη ιστορία έχει πάρει διαστάσεις αρχαίας τραγωδίας. Η ιδέα γεννήθηκε πριν από 15 χρόνια και δίχασε την πόλη. Ένα μέρος των κατοίκων και η ίδια η οικογένεια Μπετόβεν ήθελαν με κάθε τρόπο να προχωρήσει ο αρχικός σχεδιασμός. Ωστόσο εκπρόσωποι της τοπικής κοινωνίας αλλά και το κόμμα των Πρασίνων αντιτάχθηκαν, φοβούμενοι το κόστος. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το 2020, στη συμπλήρωση των 250 χρόνων από τη γέννηση του Μπετόβεν, το φεστιβάλ κατά πάσα πιθανότητα δεν θα έχει νέα αίθουσα», αναφέρει η Νίκη Βάγκνερ, η οποία παραμένει αισιόδοξη παρά τους κακούς οιωνούς.
«Πρέπει τουλάχιστον να ανακαινιστεί ο παλιός συναυλιακός χώρος ώστε να αποκτήσει καλύτερη ακουστική», λέει η ίδια με παράπονο συμπληρώνοντας ότι χρήσιμος θα ήταν έστω και ένας νέος μεσαίου μεγέθους χώρος που θα φιλοξενεί μικρά σύνολα, σολίστες, επιστημονικές ημερίδες και άλλα πρότζεκτ. Ποιο είναι όμως το όνειρο της Νίκης Βάγκνερ για το μέλλον του σημαντικού γερμανικού φεστιβάλ την επόμενη πενταετία; «Θα ήθελα το κοινό να αποκτήσει εμπιστοσύνη στο φεστιβάλ και το πρόγραμμά του. Να λένε 'ξέρω αυτόν τον μουσικό, εκείνο τον συνθέτη, άρα θα πάω να τους ακούσω'. Θα είμαι απλώς χαρούμενη εάν επικρατήσει στη Βόννη ένα ανοιχτό πνεύμα περιέργειας, όπως συμβαίνει σε πολλές άλλες πόλεις ανά τον κόσμο».
Ρικ Φούλκερ / Δήμητρα Κυρανούδη